Saga - 1954, Síða 24

18
og getið, þar á meðal líkneskis Maríu með Jesú-
barnið. Segir, að gyðingur nokkur hafi stungið
það með hnífi í barkann, og hafi þá runnið úr
því blóð. Þar er og rit það, er drottinn reit sjálf-
ur sínum höndum, o. s. frv. (Alfr. ísl. I. 25-26).
Orkar það ekki tvímælis, að mjög hefur verið
freistandi og vænlegt til sálubóta að heimsækja
Miklagarð.
Sá staður, sem í vestur- og suðurhluta Evrópu
þótti næstur eða ef til vill að jöfnu ganga við
Rómaborg um helgi og til sálubóta, var St. Jaggo
di Compostella á vesturströnd Spánar nyrzt.
Þar hvílir Jalcob Zebedeusson postuli Jesú
Krists. Þangað fór Hrafn Sveinbjarnarson og
síðar Björn Jórsalafari. En annars þekki eg
ekki sagnir um ferðir íslendinga þangað.
Ekki verður það efað, að suðurgöngur íslend-
inga hafi skipt miklu máli. Um trú manna og
guðsdýrkun hefur þessa fyrst og fremst gætt.
Þeir hafa aflað sér helgra dóma eitthvað, og trú
þeirra á mátt þeirra hefur styrkzt. Helgisiðum
manna sunnar í álfunni hafa þeir kynnzt og
trúrækslu yfirleitt. Þeir hafa sennilega orðið
flestir hrifnir af ýmsum mannvirkjum og bygg-
ingum, sem á vegi þeirra hafa orðið. Þeir hafa,
að minnsta kosti sumir hverir, kynnzt siðum og
háttum suðurmanna og lært ýmsa kurteisi af
þeim. Ekki er heldur ólíklegt, að suðurgöng-
urnar hafi skipt nokkru bókmenntalega, eink-
um um helgirit og annálagerð. Sjóndeildar-
hringur suðurfaranna hlýtur að hafa víkkað
fyrir ferðalög þeirra. Þeir hafa séð svo fjölda
margt, sem þá hefur ekki órað fyrir, að til væri.
Og þeir hafa heyrt svo margt, sem þeir höfðu
enga hugmynd um áður. Vitanlega hafa lærðir