SunnudagsMogginn - 12.09.2010, Qupperneq 43
12. september 2010 43
Gatan mín
S
tundum hafa stóru fjölbýlishúsin hér í
Breiðholtinu verið kölluð gettó, fátækra-
bæli eða einhverjum enn óvirðulegri nöfn-
un. Allar slíkar lýsingar eru hins vegar
fjarri raunveruleikanum. Hér er býsna notalegt
samfélag fjöskyldufólks. Samgangur er að vísu ekki
ýkja mikill þó að slíkt sé raunar að miklu leyti
manni í sjálfsvald sett. Flestir sem hér búa eru eldra
fólk og ein þeirra kvenna sem hér búa fer víst
reglulega um og heilsar upp á gamla fólkið hér eða
þá sem einhverra hluta vegna treysta sér ekki mik-
ið úr húsi. Í slíku felst mikið öryggi,“ segir Jónína
Guðbjörg Jónsdóttir lyfjatæknir sem býr við Æsufell
í Reykjavík.
Framkvæmdir í Breiðholtinu í Reykjavík hófust
laust fyrir 1970 og á rúmlega tíu árum reis þar eitt
fjölmennasta hverfi borgarinnar. Og rétt eins og
hver einn bær á sína sögu, „sigurljóð og rauna-
bögu“ eins og forðum var ort gildir það einnig um
húsin í borginni.
Byrjað var að reisa stóru blokkina í Æsufelli, sem
svo er gjarnan nefnd, síðla sumars 1970. Hún var
kynnt í baksíðufrétt Morgunblaðinu í október það
ár með þeim orðum að þetta yrði „langstærsta fjöl-
býlishús á landinu og má ætla að íbúar verði ekki
færri en eitt þúsund í þessari húsasamstæðu,“ og
var inni í þeirri tölu líklegur íbúafjöldi í öðru sam-
liggjandi húsi. Í blokkinni góðu, sem Breiðholt hf.
byggði, eru alls 124 íbúðir í þremur stigagöngum,
það er Æsufelli 2, 4 og 6. Húsið er sjö hæðir, að jafn-
aði sex íbúðir á hverri þeirra. Má þess og geta að
byggingin komst í fréttir fyrr á þessu ári þegar
fulltrúar Besta flokksins og Samfylkingarinnar
héldu blaðamannafund á þakinu og tilkynntu að
þeir hefðu tekið höndum saman um meirihluta-
samstarf í borgarstjórn.
„Ég var að leita mér að íbúð snemma árs 2000.
Kom þá hingað í Æsufellið og þurfi ekki að leita eftir
það, ég átti strax heima hérna. Til marks um hve
rólegt er hérna er að á þeim tíu árum sem ég hef
verið hér hef ég aðeins tvisvar sinnum orðið vör við
hávaða úr samkvæmi,“ segir Jónína sem hefur
ágætt útsýni yfir bakgarð við blokkina þar sem er
leikvöllur þar sem börnin una sér löngum stundum
á góðum dögum.
Skipulag Breiðholtshverfisins er með þeim hætti
að öll sú helsta þjónusta sem fólk þarfnast í daglegu
lífi sé skammt undan. Sú er líka raunin; í hverfinu
er bensínstöð, lágvöruverðsverslun, bókabúð,
skyndibitastaður og Pólska búðin hvar sá mikli
fjöldi Pólverja sem í hverfinu býr fær sitthvað fyrir
sinn snúð. Þá eru leik- og grunnskólar miðsvæðis í
Fella- og Hólahverfinu, rétt eins og annars staðar í
hinu víðfeðma Breiðholti. Einnig er
íþróttaaðstaða með besta móti í hverfinu en
Breiðholtið er bardagavöllur tveggja félaga; ÍR og
Leiknis.
Þegar Æsufellsblokkin var kynnt á sínum tíma
var greint frá að þar yrði „húsnæði fyrir barna-
gæzlu, gufubaðstofu, tómstunda- og fundaherbergi
og hárgreiðlustofu,“ eins og Morgunblaðið sagði
svo skilmerkilega frá. Rými þessu hefur að ein-
hverju leyti verið fundið annað hlutverk en hár-
greiðslustofan er þó enn á sínum stað.
„Hársetrið er fyrsta flokks og og ég og krakkarnir
höfum ekki farið annað síðan við fluttum hingað.
Stofan er miðdepill mannlífs hér og margir sem áð-
ur bjuggu í Æsufelli fara ekki annað í hárgreiðslu og
klippingu og fá að auki fréttir af fornum slóðum.“
sbs@mbl.is
Morgunblaðið/Ómar
Ánægð í Æsufelli
Reykjavík
1
2
Æsufell
Seljabraut
Ar
na
rb
ak
ki
Ve
st
ur
be
rg
Suðurfell
Au
st
ur
be
rg
Suðurhólar
Hö
fð
ab
ak
ki
1. Elliðaárdalurinn er einstök útvistarperla og mér
finnst afar gaman að ganga þar um og geri raunar
talsvert af því. Hægt er að velja sér ýmsar leiðir á
þessum slóðum, til dæmis að labba niður fyrir stíflu
gömlu virkjunarinnar sem mér finnst skemmtilegt.
Margar aðrar útfærslur má velja um. Þá spillir ekki fyr-
ir hvað dalurinn er orðinn vel gróinn og trén þar há.
Hafa dafnað vel í sumar enda hefur sumarið verið ein-
staklega gott. Þessi reitur í miðri borginni er í raun
paradís líkastur.
2. Góð íþróttaaðstaða er nokkuð sem þarf að vera
til staðar í hverju samfélagi. Ég fer talsvert með krökk-
unum mínum í sund og þá er fínt að hafa Breiðholts-
laugina við Austurberg hér örskammt frá. Erum líklega
ekki nema tíu mínútur að labba þangað. Litlu lengra er
í Víðidalinn þangað sem við krakkarnir mínir, sem eru
sjö og tíu ára, hjólum stundum á sumrin.
Uppáhaldsstaðir
H
vort sem okkur líkar betur eða verr þá erum
við Íslendingar mjög líkir Norðmönnum. Við
Íslendingar höfum hins vegar verið mjög dug-
legir við það í gegnum tíðina að gera grín að
Norðmönnum. Okkur hefur fundist þeir svolítið hallær-
islegir. Það er auðvitað ýmislegt hallærislegt í Noregi. En
líka á Íslandi. Sjónvarpsstöðin ÍNN er til dæmis svolítið
hallærisleg. Og landbúnaðarráðherrann okkar. Hann vinn-
ur nú engin tískuverðlaun. Í bráð. Persónulega finnst mér
að hann ætti að fara að skila Emil í Kattholti-húfunni
sinni.
Það er hins vegar margt sem Norðmenn geta verið stoltir
af. Þeir eiga töluvert af peningum. Við eigum ekki töluvert
af peningum. Í augnablikinu. Enda hafa Norðmenn ennþá
efni á þulum í ríkissjónvarpinu sínu. Við höfum ekki efni á
þulum lengur. Þeir eiga eitt flottasta óperuhús í Evrópu.
Óperuhúsið í Kópavogi er fjarlægur draumur. Og Frið-
arverðlaun Nóbels eru veitt í Noregi. Við erum auðvitað
með Hlustendaverðlaun FM 95,7. Og Norðmenn gera vel
við sig. Þeir nenna ekki að vinna nema til klukkan þrjú á
daginn. Við Íslendingar erum flestir í tveimur til þremur
vinnum og komum heim til okkar seint á kvöldin.
Norðmenn taka reyndar með sér nesti í vinnuna. Það er
svolítið hallærislegt verð ég að segja. Íslendingar taka ekki
með sér nesti í vinnuna. Ekki að ræða það. Það finnst okk-
ur hallærislegt. Við förum á næstu bensínstöð og fáum
okkur Sómasamloku. Það eru ekki til neinar Sóma-
samlokur í Noregi. Það er hallærislegt.
Auðvitað getum við Íslendingar verið mjög stoltir af
ýmsu. Til dæmis Björk. Hún fékk Polar-tónlistarverðlaunin
um daginn. Og skildi Svaninn eftir heima í þetta skiptið.
Við Íslendingar fyllumst miklu stolti þegar vel gengur á er-
lendri grundu. Hvort sem það er handbolti, boccia eða út-
saumur. Skiptir ekki máli. Smáralindin er pöntuð og hálf
þjóðin fylgist með. Agndofa. Og af stolti.
Það er hins vegar eitt sem við Íslendingar eigum sameig-
inlegt með Norðmönnum. Það er minnimáttarkenndin.
Þrátt fyrir að vera ein ríkasta þjóð í heimi eru Norðmenn
með minnimáttarkennd. Væru alveg til í að vera aðeins
stærri, eiga fleiri fræga íþróttamenn og vera teknir alvar-
legar í alþjóðlegu samhengi. Ég held reyndar að þetta með
nestið sé að skemma dálítið fyrir þeim. Hugsið ykkur ef
aðalritari Sameinuðu þjóðanna væri norskur. Og alltaf með
nestisbox með sér. Hann væri að reyna að koma á friði í
Afganistan og væri svo alltaf að fá sér nesti. Það sér það
hver maður að það bara gengi ekki upp.
Norðmenn eiga nokkra þekkta þrjóta. Til dæmis Arne
Treholt. Sem var njósnari og sveik þjóð sína og sat í tutt-
ugu ár í fangelsi. Við Íslendingar eigum enga njósnara.
Ekki svo vitað sé. Reyndar væri það nú svolítið fyndið. Ef
það kæmi allt í einu á daginn. Að við Íslendingar ættum
njósnara út um allar trissur.
Tvær eldri konur hittast í Melabúðinni.
„Hvað er að frétta af honum dóttursyni þínum?“
„Honum Pétri?“
„Já.“
„Ég bara má ekki segja það. Hann er vinna ákveðin
verkefni. Fyrir íslensku þjóðina.“
„Jee minn. En spennandi!“
Það er hins vegar tvennt sem við Íslendingar mættum
læra af Norðmönnum. Í fyrsta lagi er það skipulag. Norð-
menn eru töluvert skipulagðir. Í Noregi er allt niðurneglt.
Norðmenn segja aldrei „Þetta reddast“. Við Íslendingar er-
um svolítið í því. Að redda hlutunum. Getiði ímyndað
ykkur ef Íslendingur yrði settur í embætti aðalritara Sam-
einuðu þjóðanna. Þyrfti kannski að stilla til friðar milli
einhverra þjóða. Segjum milli Bandaríkjanna og Írans. Ís-
lendingurinn myndi mæta á svæðið, klappa á axlirnar á
Barack Obama og Mahmoud Ahmadinejad, líta djúpt í aug-
un á þeim og segja svo, með miklum alvöruþunga: „Strák-
ar mínir, ekki hafa neinar áhyggjur af þessu. Gjöriði svo
vel og fáið ykkur hérna Sómasamlokur. Þetta reddast allt
saman!“
Norðmenn, nesti
og njósnarar
Pistill
Bjarni Haukur Þórsson
Mæðgurnar Jónína Jónsdóttir og Steinunn dóttir hennar fyrir utan hamraborgina í Æsufellinu.