Ný saga - 01.01.1997, Blaðsíða 106

Ný saga - 01.01.1997, Blaðsíða 106
Summaries Prisoners were also “leased-out” for shorter or longer periods of time to people in and around Reykjavík, including the country’s bishop. In 1809, however, such hiring-out was terminated, probably because of risk of escape. “Forced to produce theoretical constructs of my own” An interview with British social historian Arthur Marwick („Þyki mér kenningar annarra ófullnægjandi bý ég til mínar eigin“) Professor Arthur Marwick of the Open Univer- sity, England was a special guest of the first Icelandic History Congress in Reykjavík Iast May where he gave the first Jón Sigurðsson Memorial Lecture. In an interview with Guð- mundur Jónsson, Professor Marwick talks about his past and present works. ANNIVERSARY (AFMÆLl) Gunnar E Guðmundsson To the glory of God - or the advancement of the aristocracy? Nine centuries of tithing (Guði til þægðar eða höfðingjum í hag? Níu aldir frá lögtöku tíundar) The article is written on the occasion of the 900th anniverary of the introduction of tithes in Iceland (in 1096 or 1097). The author describes the main features of the tithe law and its special character- istics. The Icelandic tithe was a property tax and not an income tax, an arrangement which was compatible with canon law and bore some resem- blance to Norwegian laws. Various explanations have been offered for the apparent absence of any major opposition against the introduction of the tithe. One widely accepted theory maintains that tithes provided an important source of income for lay chieftains (goðar), who owned many of the churches (so- called church farmers), who controlled two of the four equal parts of the tithe (the priest’s and church tithe, the other two going to the bishop and the poor). This theory is unconvincing, since the income in question could not have amounted to significant sums. Another common assertion, that owners of private churches transferred sub- stantial parts of their property to the churches and thus avoided obligations, is also doubtful in light of the fact that the gain would have been in- significant. The reason for the transfer may just as well have been the desire to acquire protection from the patron saint of the respective church. In concluding, the author suggests that to gain support for the implementation of the tithe, bish- op Gissur ísleifsson and his followers used argu- ments proper to their time, promising those who were willing to repay one-tenth of God’s gifts a commensurate share of heaven. Sigríður Matthíasdóttir The re-establishment of democracy Aspects of Icelandic and Czech national mythology (Endurreisn lýðræðisins) The nationalist ideologies of Iceland and several smaller nations in Europe are based on remark- ably similar conceptions. This article discusses similarities between the Icelandic and Czech nationalist interpretation of history, especially myths about golden ages. Both in Iceland and Czechoslovakia myths divide the nation’s history into a Golden Age, followed by a period of Decay and Degeneration, and subsequent Re-awaken- ing or Revival. The focus here is on the fact that both nations look back upon a democratic Golden Age and on themselves as pioneers in the history of modern democratic government. The Czechoslovak Republic (1918) and the Icelandic Republic (1944) thus re-establish those ancient democracies. To this “natural” explanation and justification of their status as independent nations was added the notion of inescapable destiny, yet the actual course of events reflects a complicated political and historical evolution. Jón Viðar Sigurðsson Kidnapping of woinen in 12th- and 13th-century Iceland (Konur og kvennarán á íslandi á 12. og 13. öld) Icelandic chieftains (goðar) were the most power- ful figures in the commonwealth and controlled all of its important social institutions, i.e. the dis- pute-solving process and the assemblies. In power struggles only the chieftains, or their sup- porters, occasionally stole a woman, usually to humiliate an opponent and/or his chieftain (who was to protect him), and at the same time to show the aggressor’s power. The primary tasks of the chieftains were to maintain the peace in their chieftaincy, to settle disputes between their supporters, and to support them in conflicts with other chieftains and their followers; his honour was in jeopardy if they lost prestige. In disputes among his own supporters the chieftain had to satisfy both parties or risk losing the support of one of them. A chieftain 104
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Ný saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ný saga
https://timarit.is/publication/806

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.