Ritmennt - 01.01.2000, Side 111

Ritmennt - 01.01.2000, Side 111
RITMENNT EGGERT ÓLAFSSON himin og stjörnur hvörgi sér, horfir einatt í gaupnir sér, jörðin er hennar andi; eg sný af því ofaná bóginn, elti plóginn undan skúrum, stundum eg sofna með drauma dúrum.11 Búnaðarbálkui: náttúran, nytsemin og bjartsýnin Það er þó hið 160 erinda fræðikvæði Búnað- arbálkur sem jafnan er talið með bestu lcvæðum Eggerts og sýnir hversu gott skáld hann var. í því er jafnframt að finna megin- inntak þeirrar stefnu sem hann fylgdi. Bún- aðarbálkur var ortur veturinn 1761-62, á þeim árum þegar Eggert dvaldist í Sauð- lauksdal við ritun Ferðabókarinnar. Fyrir- mynd Eggerts að bóndanum í Búnaðarbálki er Björn Halldórsson (1724-94) mágur hans og það fyrirmyndar- og framkvæmdaheimili sem hann kynntist í Sauðlauksdal. Björn var ekki síður boðberi upplýsingarstefnunn- ar en Eggert, skildi eftir sig mörg rit í anda hennar og fékkst við umbætur og jarðyrkju- tilraunir. Sérstaklega gerði hann ýmsar til- raunir með ræktun matjurta og, eins og al- kunnugt er, var fyrstur manna til að rækta kartöflur á Islandi. í merkilegri lýsingu sem Hannes Þorsteinsson gefur á lífinu í Sauð- lauksdal í grein um Björn í ritinu Merlcir ís- lendingar segir svo: í einum matjurtagarðinum lét séra Björn gera skemmtihús (Lysthus); var það ferhyrnt og allar hliðar jafnlangar, en þakið myndaði að ofan fer- hyrndan „pyramida" og efst uppi var áttstrendur knappur. Við hliðina á húsinu var gróðursettur mustarður, og varð hann svo hár, að blöðin tóku ._'in iti'.WU. atcti V.ioí,..— lctuw tv ^v.wiv , ** Ulvhl UAUTaÚví' ð' þobblG U.UU; v\\Ví'»Í Cpf' [ttiuV , \ca tuvF juw jitVi'hv | v a. , un Wrallba.r Vn'-r\v. oLtu , Jiictí'cvar liV[4^avmumin 1’cl . (rncv VclaU-vb a-mrv. júcv'; cr liai.únvixr l’cinnv ['ai'uinn.v ^ivivr luvjiapi þ.r h.S cr Lric Ú.L CuUa. K ty. .Vuna ob lijjia. v jnv ja ^vibc , jiuUlirarfur unb'cr .v*trroní iJLn.,' lltnairMur vcrtvbar tuvtla- Liív, v, N | V - vunívvctjuvr ocruoar tuv\la Uív, ■ " , um Attfvt-fcU VUlOv briavls cr4 l^bv "‘nUt ltBl U,lh Cfi U» Ina AW ab vil? UU’>t'S v^v óSoiu..' ilviup,'. iLm Vh.t tdvl’liitv p Kvcn kuf lia.fi (it 1h\> l'crt t-r iúuVhwr rtvint, h^r.'sv'i.'. L, «. ‘ lc2Uj Vl’ r'" u*LL''jL fjrtu , ^ nu.a pcn^a 1>ví»wí<um U|>, j tvuaoc' Ul accL ^vr' udan *tv]w PcVUt tr Auno. Vcl l’tuX $US ^aiv tcranvcv.úíc’dKK-Hv VWiv , - Vcl aí' Jva.ro. hcb .\uuu; c)u.’ts/ ^arcat var o|v\n Oþ Urvtu. [a ; Ivvns VctJivvm [L c liaU4ic*(h.vva.,Jvýcl£v'[ta l'X'vlvi.t c^nvnct-u kvvuuvm jjac.ta |>vr! ivtan teþ, cvXvtcnUuv Vu ab rá[tx bu , cn [i‘ oa éXÍcÖvilK avova actt túv moj, \>u\Si.ua vvú.uur Jitoo^) - tflc.'Dva^ oa jvor(innvlim(cný tvl ^c^I aí ca litipbc tvoa . í* V' tTT ( Vl' tvv*?-vwux Vcl (Ttv J-.vU .^vtv.l-úvy.vba- Vcti cv c*v viua qcorhc. 'JrVyC. /2-~- - U/U-Ct )ui/m^r.í ilVw.T'-"- A- JjV )»>l1.- - .v y »'J.. :■/ c,(V.— gfol*. (j. &/..£ „u.~* ff- tv—í ■ »,sr fr'^W.----t ^ Úr Búnaðarbálki, eiginhandarrit Eggerts Lbs 1513 4to. Myndin sýnir upphaf 3. hluta kvæðisins sem hann nefnir Munaðar-dælu eður Bónda-líf og Lands-elsku. upp á þakið. Þótti Eggert gott að sitja þar í slcugg- anum undir mustarðsblöðunum, þá er sólarliiti var mikill á sumrum ...12 Þar mun Eggert eflaust hafa ort mörg kvæði sín, þar á meðal Lysthúskvæði sem hefst á orðunum „Undir bláum sólarsali Sauðlauks upp í lygnum dali". Frá þessum tíma er að finna í kveðslcap Eggerts hugmyndir um sveitasælu og sveitarómantík af svipuðu tagi og komu fram í náttúrukveðslcap hjá 11 Eggert Olafsson, Kvæði, erindi 1, bls. 132. 12 Hannes Þorsteinsson: Björn Halldórsson, Merkir ís- lendingar VI, bls. 63. 107
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168

x

Ritmennt

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.