Vera - 01.10.2003, Blaðsíða 41
NETSÍÐUR Á BORÐ VIÐ TILVERAN.IS OG BATMAN.IS, SEM VÍSA Á GRÓFT KLÁM, HÖFÐU FJÖL-
MARGA STYRKTARAÐILA OG AUGLÝSENDUR. ÞAÐ VAKTI UNDRUN OKKAR AÐ MEÐAL ÞESSARA
AUGLÝSENDA VORU VIRT STÓRFYRIRTÆKI, STÉTTARFÉLÖG OG STJÓRNMÁLAFLOKKAR SEM
ALLA JAFNA LÁTA EKKI ORÐA SIG VIÐ ÚTBREIÐSLU KLÁMEFNIS
sinn upp í að tala inn á símsvara hjá þeim, en þær svör-
uðu mér ekki og ég var alveg sannfærð um að þar væri
elli minni um að kenna!
Vinkona mín og sálufélagi fór síðan til náms í kynja-
fræði í Háskólanum og þar frétti hún af femínistapóst-
listanum. Hún skráði mig á listann umsvifalaust, án
þess að spyrja mig, enda vissi hún að slíkur umræðuvett-
vangur var einmitt það sem ég hafði lengi beðið eftir.
Ég fór að skrifa reglulega á póstlistann og sendi svo
póst til Þorgerðar Einarsdóttur þegar byrjað var að tala
urn stofnun Femínistafélagsins og tjáði henni að ég væri
til í slaginn. Við kölluðum okkur Fjórar fræknu, sem
mynduðum undirbúningshóp undir dyggri stjórn
Rannsóknastofu í kvenna- og kynjafræðum. í hópnum
voru, auk mín, þær Gunnhildur Sigurhansdóttir, Gyða
Margrét Pétursdóttir og Auður Magndís Leiknisdóttir.
Snemma var ákveðið að hafa ekki formann heldur
byggja ráð félagsins upp af ellefu hópum sem leiddir
væru af svonefndum ráðskonum en þær hittust síðan
reglulega til þess að ræða það sem skipulagt væri á veg-
um félagsins. Einnig var ákveðið að skipa talskonu, rit-
ara og gjaldkera og mér datt ekki í hug að skorast und-
an þegar stungið var upp á mér sem talskonu.“
Gegn klámi á netinu
Hlutverk Katrínar Önnu er að koma fram fyrir hönd fé-
lagsins þegar á þarf að halda, en hún leggur ríka áherslu
á að hún sé alls ekki sú eina sem það gerir. Á hennar
ábyrgð sé ekki síður að benda á aðra meðlimi félagsins
ef fjölmiðlar hafa samband og vilja ræða við fulltrúa
þess. Þá reyni hún að finna hæfustu manneskjuna í
samræmi við málefnið hverju sinni. Ef umræðuefnið er
til að ntynda heilbrigðismál kvenna hefur hún samband
við einhverja í heilbrigðishópnum, og ef það vantar sér-
fræðing í menningarmálum leitar hún á náðir menn-
ingarmálahópsins og svo framvegis. Sjálf hefur hún
einkum sérhæft sig í því að ræða staðalímyndir í auglýs-
ingum og í fjölmiðlum, en þau mál hafa verið í brenni-
depli upp á síðkastið.
„I vor fékk ég póst frá einni félagskonu sem vakti at-
hygli mína á því að netsíður á borð við tilveran.is og
síðunum væru ungu krakkarnir og til þeirra vildi fyrir-
tækið ná. Þessar bréfasendingar voru ákvörðun fárra fé-
lagskvenna en nú í haust hóf Femínistafélagið markviss-
ar aðgerðir. Staðalímyndahópurinn hefur safnað klám-
efni af vefsíðum sem eiga að höfða til ungs fólks og
kynnt fleirum hvað þar er að finna.
Á síðum á borð við tilveran.is, batman.is og
humor.is er mikið af skemmtilegum bröndurum, tölvu-
leikjum og myndum sem börn og unglingar sækja í en
saman við skemmtiefnið er að finna mjög gróft klám.
Við vitum að það er óvinnandi vegur að útrýma klámi
af netinu, enda er veraldarvefurinn gríðarlegt flæmi þar
sem allir geta fundið sér slíkt efni ef löngunin er fyrir
hendi. Okkur finnst þó ekki í lagi að beina því markvisst
að börnum og unglingum, eins og gert er á þessum síð-
um.
Við tókurn upp samstarf við aðila sem selja auglýs-
ingar inn á vefinn og þangað geta fyrirtæki leitað til að
fá ráðgjöf um hvað hentar ímynd þeirra. Þar er aug-
lýsendum bent á hvað er að finna inni á hverjum vef fyr-
ir sig og þeim er hjálpað við að móta sér stefnu í auglýs-
ingamálum og framfylgja henni. Það hefur sýnt sig að
ekki er nóg að finna bara markhópinn og auglýsa, líka
þarf að taka með í reikninginn hvað auglýsingarnar gera
írnynd fyrirtækisins.
Við viljum veita aðhald, en vildum ekki byrja á því að
fordæma fyrirtækin sem auglýsa á slíkum vefsíðum. Við
völdum heldur að byrja á því að koma umræðuin af
stað.
Einhverjir auglýsendur hugsa: Það fólk sem les slíkar
vefsíður hefur ekkert á móti efninu sem þar er að finna.
Þess vegna skaða auglýsingarnar ekki ímynd fyrirtækis-
ins. Þeir taka ekki með í reikninginn að aðrir viðskipta-
vinir, sem ekki leggja blessun sína yfir klámefni, yrðu
kannski ekki hrifnir af því að vita að fýrirtækið auglýsir
á slíkum stað. Þannig bíður ímynd fyrirtækisins
hnekki."
Þegar Katrín Anna er spurð um viðbrögð þeirra sem
að vefsíðunum standa þegar auglýsendur tóku að draga
sig til baka, segir hún að þau hafi verið æði misjöfn.
„Á einni vefsíðunni var hvatt til þess að notendur
fG| VIÐ MARKAÐSFRÆÐINA. Á TÍMUM ÚTLITSDÝRKUNAR, KLÁMS OG KYNLÍFSVÆÐINGAR ER ÞESSI BÓK SÉRLEGA HOLL LESNING
batman.is, sem vísa á gróft klám, hefðu fjölmarga
styrktaraðila og auglýsendur. Það vakti undrun okkar
að meðal þessara auglýsenda voru virt stórfyrirtæki,
stéttarfélög og stjórnmálaflokkar sem alla jafna láta ekki
orða sig við útbreiðslu klámefnis. Við leyfðum okkur að
efast um að þessir aðilar gerðu sér grein fyrir því hvað
þeir væru að leggja nafn sitt við og ákváðum að senda
þeim kurteislegt bréf þar sem við bentum á hvers konar
efni væri tengt inn á síðurnar.
Við fenguin þakkarbréf frá öllum til baka og öll tóku
fyrirtækin auglýsingar sínar til endurskoðunar, nema
eitt, en þaðan fengum við bréf þess efnis að inni á vef-
sendu mótmælapóst til mín og ráðskvenna Femínistafé-
lagsins, en enginn slíkur póstur hefur borist. Á söinu
vefsíðu voru birtar myndir af okkur og heilmikið af per-
sónulegum svívirðingum, en það var sennilega gert í
stundarreiði og hefur að mestu verið hreinsað út aftur
þótt þar finnist í dag mikil reiði gagnvart femínistum og
mikill andfemínískur áróður.
Á einum stað var birt nokkuð málefnaleg yfirlýsing,
nema þar voru aðgerðir okkar kallaðar ofbeldi, sem er
mjög fjarri lagi. Við erum aðeins að nýta okkar tjáning-
arfrelsi og segja að okkur sé ekki sama um þessa hluti.
Með því erum við að reyna að virkja markaðinn til þess 4
vera / 5-6. tbl. / 2003 / 41