Akranes - 01.07.1957, Blaðsíða 42

hjá eyðibýlum. Mér blæðir í augu og
ég blygðast mín fyrir að vera af þeim
ættlið, sem nennir ekki að búa við það,
sem þó er betra en faðir þeirra og móðir
urðu að hafa, sem steytir görn og heimt-
ar brauð og leiki á opinberan kostnað
í stað þess að ala upp börn og venja þau
á að vinna sjálf fyrir sínu. En þetta
sjónarmið þykir leiðinlegt, sveitalegt,
púkó, og þeir eða þær, sem það hafa og
fara eftir því, giftast sjaldan og eiga of
fá böm. Á sveitabýlum er nú ekki um
annað fólk að ræða en fjölskylduna eina,
því sitja merkar og vel gerðar manneskj-
ur ein og tvær og þrjár á óviðráðanleg-
um stórbýlum, eins og Búlandi í Skaftár-
timgu, fyrsta byggða bóli, sem við kom-
um að.
Þar var bóndinn í göngum og konur
tvær einar heima. Þær bættu því samt
við öll verk heimilisins, að bjóða inn níu
manns bláókunnugum og halda þeim
kaffiveizlu endurgjaldslaust. Og þökk sé
þeim og öllu þessu góða og gestrisna
fólki, sem ég hefi gert átroðning um
dagana.
Við héldum frá Búlandi. Þangað var
kominn bílvegur, brúuð hver spræna, og
Guðmundur sat úfinn og ekkjulegur við
stýrið, nú voru í hans augum engin
vandamál lengur, en allt spauglaust og
hversdagslegt. Bíllinn malaði eins og
köttur. Hann var hættur að stynja: „ma,
ma, ma, ma“, eins og hann gerði á lág-
gírunum í sandskriðunum við Botnaver
og Langasjó, eða í mosaþvælunni upp
frá Hánípufit enda miðaði nú öðru vísi.
Hér var heldur ekkert að sjá fannst mér.
Uppi á hálendinu voru fjöllin eins og
kirkjuturnar, kastalar eða belgvettlingar,
ellegar eins og koppar á hvolfi eða uppí-
loft, nema þau, sem engu líktust öðru
en sjálfum sér. En eftir að yfir þau
kom jarðvegur eða gróður, voru þetta að
178
visu matarlegir, blessaðir kúfar, en lítið
ginnandi á að horfa. Og þó vissi ég að
þetta var vitleysa. 1 brekkukorni fyrir
norðan Hlið í Skaftártungu hafði ég séð
Steindór Steindórsson grasafræðing finna
120 eða 130 tegundir blómplantna á lit-
illi stundu. Borið hefur honum þá fyrir
augu litur og lag og ekki fegurðarlaust.
En stöðvunarlaus bílferð gefur ekkert
nerna útlínur hlutanna einar, sérstaklega
ef nokkuð er að veðri og því minna,
sem betri er vegur og hraðara ekið.
Regnið slettist. Útsýnið ataðist. Á
gluggunum var dögg að innan en drulla
að utan og hver sér fegurð í gegnum
slíkt þótt hún sé einhvers staðar fyrir.
Meira að segja gjörfulegasti ljótleiki miss-
ir við það brodd sinn og brúnir, leiðind-
in ein halda magni sínu.
Við renndum suður Skaftártunguna,
fyrst í stað milli lágra ása og síðan um
skeið með Skaftá og þá vestur yfir ás
í grunnan dal og víðlendan, sem síðar
þrengist og hleypir í brýrnar hjá bæjun-
um Hlíð og Hemru. Fórum við yfir
Tungufljót á milli þeirra bæja. Er þar
löng brú yfir lítið rennsli en mikið vatn.
Skaftáreldahraunið teygir sig vestur fyr-
ir mynni dals þessa og hefir stíflað
Timgufljót, svo að nokkur hluti af lægsta
botni dalsins er orðinn lón. Heitir það
eða hluti af því Flögulón, kennt við bæ
með því nafni niður frá Hemru. Eru þar
sums staðar breiðar flatir í dalnum og
rúmt um alla starfsemi, en annars staðar
smýgur vegurinn eins og þjófur um öng-
stræti milli kletts og lóns suður undir
tungusporðinn, en þar er lagt á bratt-
ann yfir til Hólmsár. Stendur bærinn
Hrífunes hér um bil efst í stóru hallandi
túni á móti suðri þar upp frá, sem mæt-
ast Flögulón og Hólmsá. Er þar ekki góðs
að vænta, sem slíkir ná saman, því annað
er vatnsfallið lævíslegt sandbleytuforað,
AKRANES