Freyr - 15.09.1978, Page 40

við vélar, flutningskostnaður og framreikn-
ingur alls launaliðsins. Af sömu ástæðu er
ósamið um alla þætti vinnslu- og dreifing-
arkostnaðar. Auk þessa er eftir að semja
um vexti af eigin fé í verðlagsgrundvelli,
og er það deilumál eins og oft áður.
Vegna þess skorts á upplýsingum um,
hvaða kaupgjaldstaxtar koma til með að
gilda eftir 1. september n.k., stöðvaðist
vinna í sexmannanefnd sl. fimmtudag, og
verður því nokkur seinkun á gildistöku nýs
verðs á mjólk og mjólkurvörum.
Okkur framleiðendafulltrúum sexmanna-
nefndar þótti illt að bíða með þetta, en við
áttum ekki völ á öðrum kosti.
Verði af myndun ríkisstjórnar fyrir mán-
aðamótin, er gert ráð fyrir bráðabirgðalög-
um um breyttar reglur um útreikning kaup-
gjalds o.fl., þar á meðal um auknar niður-
greiðslur á búvörum.
HvaS er framundan?
Erfitt er að spá um framtíðina. Ýmislegt er
þó Ijóst. íslenskur landbúnaður býr yfir
möguleikum til mikillar framleiðsluaukning-
ar með aukinni og bættri ræktun og aukinni
tækni, þó svo að fólki við bústörf fækki
nokkuð.
Hitt er líka Ijóst, að innlendi markaðurinn
tekur ekki við miklu viðbótarmagni búvara,
þó svo að verð varanna verði lækkað nokk-
uð með niðurgreiðslum. Þó er víst, að í
sumum vöruflokkum, svo sem í smjörinu,
er salan mjög undir verðlaginu komin. Því
ber að fagna því, ef reynist fært að auka
niðurgreiðslur. En það má ekki vera stund-
arfyrirbæri, það verður að koma niður-
greiðslunum í það horf, að þær verði ákveð-
ið hlutfall af heildarverðinu hverju sinni, þá
fyrst fá þær verulegt gildi fyrir landbúnað-
inn.
Þess er vænst, að ný ríkisstjórn taki á
helstu vandamálum landbúnaðarins í sam-
ráði við félagasamtök bænda. Reynt verði
að komast út úr þeim tímabundna vanda,
sem nú er í sölumálum, með því að stöðva
framleiðsluaukningu um sinn í hefðbundnu
búgreinunum og með leit að nýjum og betri
mörkuðum, sem nú er unnið að, verði hluti
vandans leystur.
Markmiðið hlýtur að vera að halda öllu
landinu í byggð, en til þess, að svo geti
orðið, er þörf á að skapa fleiri atvinnutæki-
færi í sveitunum og leysa félagsleg vanda-
mál, svo sem að koma á afleysingaþjónustu
við bændur og konur þeirra.
Ég vík nánar að því, sem við kemur nýj-
um atvinnutækifærum, í framsögu fyrir sér-
stöku máli hér á fundinum síðar.
Nú hafa bændur fengið gott heyskapar-
sumar um meginhluta landsins og hafa yfir-
leitt úrvals hey. Því er ástæða til að draga
úr notkun erlends fóðurbætis og sjá, hvort
ekki er unnt að ná aukinni hagkvæmni í
búrekstrinum með því móti. Notkun íslensks
fóðurs ætti að vera eitt af meginmarkmið-
um íslenskrar landbúnaðarstefnu á næstu
árum.
Við skulum vona, að takast megi að
draga úr verðbólgunni, sem hefur verið
hinn illí andi fyrir þróun landbúnaðarins
eins og reyndar annarra atvinnuvega þjóð-
arinnar. Um leið og úr verðbólgunni dregur,
ætti að verða auðveldara að leysa rekstrar-
fjárvanda atvinnuveganna og sölufyrirtækja
þeirra. Heill og framtíðarmöguleikar þeirra
eru að verulegu leyti undir því komnir, að
árangur náist í baráttunni við verðbólguna.
Ég veit, að ekki stendur á bændum að
taka þátt í þeirri baráttu.
Lokaorð.
Á síðasta ári urðu nokkur þáttaskil í starf-
semi Stéttarsambandsins. Sæmundur Frið-
riksson, sem verið hafði framkvæmdastjóri
sambandsins frá upphafi, féll í valinn.
í hans stað var ráðinn sem fulltrúi for-
manns Hákon Sigurgrímsson og hefur hann
reikningshald og meginfjárreiður sam-
bandsins með höndum.
Þá varð sú breyting á, að Stéttarsam-
bandið fékk það húsnæði, er Sauðfjárveiki-
650
F R E Y R