Freyr - 15.09.1978, Page 47

Góð aðstaða tii orlofs-
dvalar, bændum nauð-
synleg — gæti orðið
hvatning til að bændur
tækju orlof.
Jón Guðbjörnsson,
Lindarhvoli, Mýrasýslu.
Ekki ástæða til annars
en að greiða bændum
orlofsféð beint.
í umrœðunum í gœr vékst þú að orlofsmálum bænda
og sk-yldum málum. Hvað áttir þú einkum við, þegar þú
ræddir um bætta orlofsaðstöðu fyrir bændur?
Orlofs- og afleysingamál bænda hafa verið í brenni-
depli að undanförnu. A fundinum í fyrra var m. a. sam-
þykkt tillaga, þar sem stjórninni var falið að huga að
landi fyrir bændasamtökin, þar sem þau gætu komið
upp orlofsaðstöðu fyrir bændur og fólk þeirra. Stjórn-
inni var einnig falið að athuga, með hvaða hætti mætti
standa að uppbyggingu slíkrar aðstöðu. Það, sem ég var
að spyrjast fyrir um, voru afdrif þessarar tillögu, vegna
þess að mér finnst, að þurfi að huga að þessu líka í sam-
bandi við orlofsmálin. Því að jafnvel þótt það takist
að leysa fjárhagsþátt orlofs- og afleysingaþjónustu fyrir
bændur, þá er þó eftir að leysa vinnuaflsþáttinn, það
er að útvega afleysingamenn. En ef nú tækist að leysa
þetta, og það gerist vonandi smám saman, þá er nú
viðkunnanlegra, að þeir eigi einhvers staðar aðstöðu
til að dveljast, ef þeir hugsa sér að flytja sig um set.
Ég tel, að það sé ekkert minna mál, heldur jafnvel meira,
fyrir bændur en aðrar stéttir að eiga slíka aðstöðu. Slík
aðstaða gæti enn frekar orðið hvatning til bænda um
að taka sér orlof.
Nú fá bœndur greidda orlofspeninga, eða við getum
sagt, að þeir eigi að fá þá greidda í verðlagsgrundvellin-
um. Þar er reiknað álag, 8,33%, vegna orlofa. Finnst
mönnum þetta vera nœgilegt í þessu efni?
Það er nú kannski allerfitt að taka á öllu þessu, sem
okkur er ,,reiknað“ í grundvellinum, eins og næturvinnu,
helgidagavinnu og hvers konar yfirvinnu, þetta hverfur
nú oft, þegar útgjaldaliðirnir eru vanreiknaðir.
Hvað heldur þú, að bændum fyndist um svipað fyrir-
komulag og í Noregi? Þar er sérstakur orlofssjóður, sem
íreyndar er allur kominn frá ríkinu, en bændur fá því
aðeins styrk úr honum, að þeir virkilega taki sér orlof,
enda er honum formlega ætlað að standa undir launa-
greiðslum til þeirra, sem leysa bændur af. Spurningin
er kannski um það, hvort hluti af þessum 8,33%, sem
eru reiknuð bændum í orlof, færi í orlofssjóð?
Ég sé ekki ástæðu til þess út af fyrir sig, meðan laun-
þegum er í reynd greitt þeirra orlofsfé, raunverulega án
tillits til þess, hvort þeir taka orlof eða ekki. Og launa-
fólk nýtur t. d. svona aðstöðu, sem ég nefndi með or-
lofshús, með fyrirgreiðslu frá því opinbera. Það væri
kannski félagslega séð gott að leggja eitthvað í sam-
F R E Y R
657