Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Blaðsíða 128

108
TÍMARIT í>JÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA.
úr sínum hópi, er nefndist Bygð-
arstjóri. Viku síðar áttu svo allar
Bygðarnefndirnar fumd með sér
norður í Sandvík, meðal annars til
að kjósa formann og' varaformann
fyrir “Nýlenduráðið ”, en Jþað var
skipað “Bygðarstjórunum” fjór-
um. Nefndist formaður sá “Þing-
ráðsstjóri” en liéraðið alt Vatns-
þi/ng.1)
“Þingráðið” starfaði að: ýms-
um málum, sem varðaði almenn-
ing. En þau mál- er þá þurfti sam-
þykki búenda til, tóku Bygðar-
stjórar til meðferðar, hver í sinni
heimaþinghá. Þingráðið skipaði
meðal annara liluta, að liver karl-
maður, er aldur hefði til (21 árs),
skyldi árlega leggja til vegagjörða
tvö dagsverk eða að öðrum kosti
gjalda til héraðsins $2.00: að ekkj-
um og inunaða.rleysi ngjum skyldi
veittur nægilegur styrkur sér til
framfærslu; að ekkjum, er hefðu
fyrir ómegð að sjá, skyldi útveg-
aður landtökuréttur og þær styrkt-
ar til að vinna landið; að fimm
manna nefnd sé kvödd til í hverri
bygð að hafa eftirlit með hreinlæti
og umbúnaði húsa, svo varnað
verði eldsvoða o. fl. Stjórnarlög
Nýja Islands voru að fullu afgreidd
á fundi, er haldinn var 11. janúar
1878 í “Lundi” og eru þá í 18
liðum.2)
1) Til Bygí5arstjóra voru kosnir: í
VíðinesbygS, Björn Jónsson frá Ási i Keldu-
hverfi; i Árnesbygð, Bjarni Bjarnason frá
Daðastööum i Skagafirði; í Fljótsbygð, Jö-
hann Briem frá Völlum í Skagafirði; í
Mikieyjarbygð, Jón Bergvinsson úr Fljóts-
dal i N.-Múlasýslu. Til “pingráSsstjóra”
var kjörinn Sigtryggur Jónasson, en til
vara, Friðjón Friðriksson. Voru þannig
“PingráSsstjórar" valdir, annar úr nyrzta,
hinn úr sySsta hluta nýlendunnar.
2) “Framfari”, I. ár, 8. tbl.
Stjóruarskipun þessi hélzt til
ársins 1887,^) og er alveg einstök
í sögu íslendinga vestan hafs.
Hverg'i annarsstaðar hefði verið
mögulegt að koma slíku við- En
nýlendusvæði þetta var Islending-
um afmælt og fengið og þar máttu
eigi aðrar þjóðir byggja. Nýlend-
an lá utan við liið forna Manitoba-
fylki, í svo nefndu Keewatin-hér-
aði, og náði því eigi sveitalöggjöf
fylkisins til þessa bygðarlags.
Hvar annars staðar, þar sem ts-
lendingar settust að, spratt brátt
upp bygð í kring um þá, og lutu
þeir þar því í öllum efnum hérlend-
um lögum.
Þó eigi sé haldið hinum sömu
nöfnum á embættum í stjórnar-
skipun þessari og tíðkuðust á ís-
landi' má þó þekkja, að þau eru öll
hin sömu. “Þingið” er eigi ann-
að en hið, forna íslenzka sýslu-
heiti, og verður þá “Vatnsþing”
hið sama og “ Vatnssýsla”, en
“Þingráðið” sama sem sýslu-
nefnd, en “Þingráðsstjóri” hið
sama og sýslumaður. Skifting í
“’bygðir” er hin íslenzka skifting
í lireppa, verður þá “Bygðar-
nefndin” hreppsnefnd og “Bygð-
arstjórinn” eigi annað en hrepp-
stjóri. Að sjálfsögðu liafa menn
þó kunnað þessum nöfnum betur,
en hinum eldri, og fundist þau að
einhverju leyti frjálslegri; en
því mun að mestu hafa ráðið,
að flestir þeir menn, er þá fluttu
frá íslandi og vestur, munu hafa
eftirskilið alla hreppstjóra- og
1) Guðl. Magrnúússon: Landn. ísl. 1 Nýja
íslandi Alm. 1899, bls. 37.