Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Blaðsíða 61

VINLANDSFERDIRNAR.
41
Hvítramannaland eða Irland liið
mikla sýnir liann liins vegiar
standi í engu sambandi við Vín-
landsferðirnar; það séu írskar
sagnir, sem borist hafi til íslands,
enda munn nú flestir á einu máli
um það.
Ýmislegt er í rökfærslu Stonns,
sem að má finna. Það er varhuga-
vert að hafna þættinum, en þó taka
frásögnina um sólarganginn gilda;
ef hún er áreiðanleg og uppruna-
leg, kynni eittlivað annað að liafa
slæðst með, sem líka væri það.
Furðustrandir hefir hann heldur
eigi bent á svo viðunandi sé, og
fjarlægðin milli Straumsfjarðar og
Iióps hlýtur aÖ liafa verið lengri,
en hann gerir ráð fyrir, bæði vegna
veðráttufars og landskosta, sem
og tímans, sem ætla má að tekið
hafi að fara þangaÖ úr Straums-
firði. Ef þeir börðust við Indíána
í Hópi og það hafi verið í Nova
Scotia er líklegt, að Indíánar
hefðu ekki látið þá tvo vetur í
friði í Straumsfirði, sem eftir skoð-
un hans ekki lá svo mjög langt í
burtu. Að öðru leyti hefir hann
farið vel og gætilega með efnið og
kent mönnum að fara ekki of
geyst í staðhæfingum sínum.
GrrasafræSingur amerískur. M.
L. Fernald, reyndi því næst að
ákveða legu landanna samkvæmt
jurtagróðrinum þar.* Hann liall-
ast að þeirri skoðun, að fornmenn
hafi viðhaft orðið vínber um önn-
ur ber en þau ein, sem vaxa á vín-
viðnum, ogþví þykir honum líkieg-
ast, að hér sé að ræða um vissa
tegund mýraberja (vaccinium
*) “Notes on the plants of Vineland
the good”, in Rhodora XII, 1910, pp. 17-38.
vitis-idaea); kæmi það líka vel
heim við þáttinn, þar sem sagt
sé, að þeir liafi safnað vínberjum
um vorið áður þeir sigldu burt;
en þessi ber haldist allan veturinn
og megi tína þau jafnskjótt og
snjóinn leysir. Það er alls engin
sönnun eða jafnvel líkur fyrir ]iví,
að í fornmálinu vínber liafi þýtt
nokkuð annað en ávöxtur vínvið-
arins. Yer tekst ]>ó tilgáta höf-
undarins um sjálfsána hveitið.
Þvií liafði áður verið haldið
fram af Schuebler og' öðrum, að
það kunni að hafa veriÖ annað
hvort mais eða jurt sú, er kölluð
er “wild rice” (sisania aquatica),
en höfundur segir, að það komi
ekki til mála; þessar jurtir séu
báðar svo ólíkar hveiti, að þar sé
ekki um að villast, og hefir hann
víst rétt fyrir sér í því. En hann
hyggur, að hveitið hafi verið mel-
ur (elymus arenarius). Þar sem
nú melurinn er alkunnugt gras á
Islandi, virðist það harla ólíklegt.
að Islendingar hafi kallað hann
hveiti á Vínlandi. Mösurinn liygg-
ur hann, að liafi verið birkiteg-
undin betula papyrifera,og er mjög
líklegt, að svo sé. Eftir þessum
ályktunum Fernalds liefði Vín-
land átt að vera fyrir norðan St.
Lawrenceflóann, en mér vitanlega
liafa þær ekkert fylgi fengið.
Fyrir svo sem tíu árum kom út
sérlega merkileg og fróðleg bók
eftir Friðþjóf Nansen, sem hann
nefndi Norden i Taakeheimen og
þýdd hefir verið á ensku undir
titlinum In Northern Mists; er
það eins konar landfræðisaga
Norðurlanda á fyrri öldum. Er
hann þar mjög langorður um Vín-