Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2002, Page 253
kerfisins og í öðru lagi þjappar það setlögunum undir hraunlaginu og eykur þannig stífni
þess. Greiningin sýnir líka að skúfbylgjuhraði hraunlagsins hefur lítil sem engin áhrif á
niðurstöðurnar svo fremi sem hann sé mun meiri en skúfbylgjuhraðinn í setlögunum
undir. Þetta þýðir að ekki er nauðsynlegt að mæla skúfbylgjuhraðann í hrauninu sem
getur verið erfitt. Meðaltalsskúfbylgjuhraði í setlögunum er ráðandi varðandi mögnun
kerfisins. Þannig breytast niðurstöður lítið þótt skúfbylgjuhraðinn sé hafður sá sami í öllu
laginu, t.d. 500 m/s, eða hvort hann breytist línulega frá 400 til 600 m/s eða frá 300 til
700 m/s.
Jarðsniðið á vesturbakkanum (hraun ofan á setlögum) samræmist illa jarðvegsflokkakerfi
Eurocode 8 staðalsins. Kvarðað svörunarróf fyrir dæmigert jarðsnið með hraunþekju
ofan á setlögum fer vel yfir Eurocode 8 hönnunarrófið sem ætti að nota fyrir þetta jarð-
snið (B-róf - gerð I). Munurinn væri enn meiri ef jarðsniðið væri flokkuð sem berg og sett
í jarðvegsflokk A. Rannsóknin bendir til að eðlilegt sé að auka álagið enn meira en það
sem hönnunarróf B gefur. Þó má hafa í huga að þegar jarðskjálftahreyfingin í setlögunum
undir hraunþekjunni eykst umfram það sem þessi greining byggir á („meðalstórir"
jarðskjálftar) eykst deyfingin vegna aukinna formbreytinga og það dregur úr bylgju-
mögnuninni. Brýnt er að halda þessum rannsóknum áfram þar sem stór svæði á
Suðurlandi hafa svipuð jarðsnið og á sumum þessara svæða er fyrirhugað að reisa dýr
mannvirki. Að lokum undirstrika þessar rannsóknir nauðsyn þess að kortleggja jarð-
vegsaðstæður á byggingarstað og að ekki er nóg að treysta eingöngu á yfirborðs-
jarðfræðina.
Verkefni þetta er styrkt af Vegagerðinni og eru hennifærðar bestu þakkir fyrir.
Heimildir
[1] Óðinn Þórarinsson.Gunnar I.Baldvinsson.Simon Ólafsson og Ragnar Sigbjörnsson.fiecord/ngs andapplication of the
lcelandic strong motion network, Proceedings of the 12th World Conference on Earthquake Engineering, New
Zealand, 2000.
[2] Bjarni Bessason, Óðinn Þórarinsson, og Einar Hafliðason. Mæld jaröskjálftaáhrif I hraunlögum ofan á vatnaseti I
Suöurlandsskjálftum 2000, Árbók VF(/TF[ 2000/2001, nr. 13, bls. 299-306, Reykjavík 2001.
[3] Bjarni Bessason, Óðinn Þórarinsson, og Einar Hafliðason. The South lceland Earthquakes ofJune 2000 - Recorded site
amplification in lava-rock on soft sediments. Proc. 12th Europ. Conf. Earthq. Eng., London. Paper no. 299, CD-rom,
Elsevier, 2002.
[4] Bjarni Bessason & Amir M. Kaynia. Site amplification in tava rock on soft sediments. Soil Dynamics and Earthquake
Engineering, Vol. 22, issue 7, pages 525-540, Elsevier, 2002.
[5] Schnabell P B, Lysmer J, Seed H B. SHAKE - A computer program for earthquake response analysis ofhorizontai layered
sites. Report No. EERC-72-12, University of California, Berkeley, 1972.
[6] Bjarni Bessason, Yfirborösbylgjumælingar til ákvöröunar á skúfbylgjuhraða. Árbók VF(/TF( 1997/98, nr. 10, bls. 293-303.
[7] Seed H B, Idriss I M. Soil moduli and damping factors for dynamic response analyses. Report No. EERC-70-10, University
of California, Berkeley, 1970.
[8j The lcelandic Meteorological Office, Web-page: http://hraun.vedur.is/ja/skjalftar.html
[91 European Standard Norme, Eurocode 8 - Design ofstructures for earthquake resistance - Part I: General rules, Seismic
actions and rules for structures, (Draft No 5 - Revised Final Prjoject Team Draft (preStage 49), May 2002.
[10] International Council of Building Officials. 1997 Uniform Building Code - Volume 2, Structural Engineering Design,
Whittier.California, 1997.
[11] Dobry R, Borcherdt R D.Crouse C B, Idriss I M, Joyner W B, Martin G R, Power M S, Rinne E E, Seed R B.New site coeffi-
cients andsite classification system usedin recent building seismic code provisions. Earthquake Spectra 2000;16 (1 ):41—67.
Ritrýndar vfsindagreinar
2 4 9