Fréttablaðið - 01.12.2012, Blaðsíða 17

1. desember 2012 LAUGARDAGUR| FRÉTTIR | 16
PALESTÍNA „Við metum það mikils að
Ísland hafi ekki aðeins viðurkennt
Palestínuríki, og verið fyrsta Vest-
ur-Evrópuríkið sem hafði hugrekki
til þess, heldur hafi Ísland einnig
verið meðflutningsríki að ályktun-
inni hjá Sameinuðu þjóðunum. Þetta
hefur verið dásamlegt að upplifa,“
segir palestínski stjórnmálamaður-
inn Mustafa Barghouti, sem varði
nokkrum dögum hér á landi meðan
allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna
samþykkti með yfirgnæfandi meiri-
hluta að veita Palestínuríki áheyrn-
araðild.
Á fimmtudaginn greiddi Ísland
ályktuninni atkvæði sitt ásamt
flestum ríkjum Vestur-Evrópu, þar
á meðal Norðurlöndunum öllum.
Alls greiddu 138 ríki ályktuninni
atkvæði sitt, en aðeins níu voru á
móti, þar á meðal Kanada og Tékk-
land auk Ísraels og Bandaríkjanna.
41 ríki sat hjá.
Barghouti segir það sérlega
ánægjulegt að sum ríki, sem voru
á móti ályktuninni, ákváðu samt að
sitja hjá við atkvæðagreiðsluna.
„Þetta gerðu til dæmis mikilvæg
ríki eins og Þýskaland og Bret-
land. En þetta sannar að andstaða
þeirra gegn tillögu okkar átti ekki
við rök að styðjast. Sérstaklega
ekki hjá ríkjum sem segjast styðja
tveggja ríkja lausnina, en greiða
svo atkvæði gegn því að við fáum
aðild að Sameinuðu þjóðunum. Eitt
ríki vekur sérstaka athygli í þessu
samhengi, en það er Tékkland, sem
var eina Evrópuríkið sem greiddi
atkvæði á móti. Ég reikna með að
við þurfum nú að endurskoða ræki-
lega tengsl okkar við þetta land, því
þetta sannar að stefna þess er stefna
Ísraels, en ekki evrópsk.“
Hefur mikla þýðingu
Palestínumenn hafa haft áheyrnar-
aðild að SÞ síðan 1974, en ekki sem
sjálfstætt ríki fyrr en nú. Barghouti,
sem bauð sig fram til forseta Palest-
ínustjórnar árið 2005, segir þessa
breytingu hafa mikla þýðingu fyrir
Palestínumenn.
„Þetta er miklu meira en bara
formsatriði. Þetta þýðir að hið raun-
verulega ástand í Palestínu, eins og
Ísrael hefur mótað það, er ekki við-
urkennt eða samþykkt af alþjóða-
samfélaginu, og það á ekki síst við
um athafnir landtökumanna.
Þetta þýðir einnig að loksins,
eftir 65 ára tafir, hefur alþjóðasam-
félagið útvegað okkur fæðingarvott-
orð Palestínuríkis. Með þessu er
loks verið að efna landskiptingar-
áætlunina frá 1947, þar sem Ísraelar
fengu sitt ríki án þess þó að Palest-
ínuríki fylgdi með. 65 ár er langur
tími, en betra er seint en aldrei.
Enn fremur þýðir þetta að við
erum núna með staðfestingu þess
að herteknu svæðin eru hertek-
in – þetta er hernumið ríki – og að
innlimunaraðgerðir Ísraels í Aust-
ur-Jerúsalem og öðrum hlutum
landsvæðis okkar eru ólöglegar
með öllu.“
Stríðsglæpadómstóll
„Við munum nú fara fram á aðild
að fjórða Genfarsáttmálanum,
sem Ísrael hefur neitað og huns-
að síðan 1967. Við gætum kraf-
ist þess að kallað yrði saman ráð
fjórða Genfar sáttmálans, sem sér
um framkvæmd hans, til að þvinga
Ísraelsmenn til að taka hann upp.
Við munum einnig vonandi kalla
saman nefnd SÞ um afnám kyn-
þáttamisréttis til að ræða aðskiln-
aðarkerfið sem Ísrael hefur búið til.
Við munum örugglega sækja um
aðild að öllum stofnunum SÞ, átján
talsins, þar á meðal Alþjóðlega
sakadómstólnum, því við teljum
að Ísrael hafi framið marga stríðs-
glæpi og að við eigum rétt á því að
leita til Alþjóðlega sakadómstólsins
til að draga Ísrael til ábyrgðar.“
Einkennileg afstaða
„Það einkennilegasta sem við höfum
nokkru sinni heyrt er að sum lönd,
eins og Bretland, kröfðust þess að
við gæfum tryggingu fyrir því að
við myndum ekki leita til Alþjóða-
sakadómstólsins. Þetta þýðir tvennt.
Fyrst og fremst staðfestir þetta að
Ísrael hefur í reynd framið glæpi
sem teljast til stríðsglæpa og glæpa
gegn mannkyni. Sú staðreynd að
þeir leggja svona mikla áherslu á
að koma í veg fyrir að við leitum
til dómstólsins er í sjálfu sér sönn-
un þess að þessir glæpir hafa verið
framdir.
Hitt atriðið, sem er einkenni-
legt, er að lönd eins og Bretland
og sum önnur lönd, sem telja sig
vera með besta réttarfar í heimi,
og hlaupa á milli heimshorna til að
elta uppi hvern glæpamanninn á
fætur öðrum til að draga þá fyrir
Alþjóðasakadómstólinn, þessi sömu
ríki vilja ógilda virkni Alþjóðasaka-
dómstólsins þegar um Ísrael er að
ræða og vilja láta Ísrael standa fyrir
ofan lög og rétt.“
Lokatilraun
Er þá hægt að líta svo á að tveggja
ríkja lausnin sé orðin að veruleika,
þrátt fyrir að ástandið á herteknu
svæðunum sé eins og það er?
„Ef Ísrael heldur ótrautt áfram að
stunda sín ólöglegu verk, eins og til
dæmis athafnir landtökumanna, og
heimsbyggðin grípur ekki tafarlaust
til refsiaðgerða gegn þeim, þá geta
þeir gert tveggja ríkja lausnina að
engu, jafnvel þótt þessi ályktun hafi
verið samþykkt. En það myndi ekki
þýða að baráttu okkar væri lokið.
Við viljum frelsi og við munum
aldrei sætta okkur við að vera þræl-
ar hernáms eða aðskilnaðarstefnu,
og við munum öðlast frelsi, annað-
hvort með tveggja ríkja lausninni
eða í einu ríki með Ísraelsmönnum.“
Ríkishugmynd Netanjahús
Barghouti segir að með atkvæða-
greiðslunni á fimmtudag hafi Pal-
estínumenn fengið nýja vonar-
glætu, sem í raun er þó síðasta
tækifærið til að verja tveggja ríkja
lausnina og gera hana að veru-
leika. Hann segir þó ekki lofa góðu
að Benjamín Netanjahú, forsætis-
ráðherra Ísraels, hafi í gær lýst því
yfir að Ísraelar muni hafa þessa
ályktun að engu.
„Það þýðir að hann er að lýsa því
yfir að ríkisstjórn hans eru á móti
því að stofnað verði Palestínuríki.
Sem er það sem við höfum allt-
af sagt, að menn eigi ekki að láta
Netanjahú blekkja sig. Hugmynd
hans um Palestínuríki er ekkert
annað en hugmynd um stórt fang-
elsi, eða klasa af fangelsum, gettó-
hverfum eða bantustan-svæðum.
Sjálfstjórnar yfirvöld, sem eru undir
hælnum á Ísraelsher, eiga svo að
hafa umsjón með þessum svæðum,
en allt á það að snúast um að öryggi
Ísraels sé tryggt. Engin raunveru-
leg sjálfsstjórn væri fyrir hendi
og enginn möguleiki til að tryggja
eigið öryggi eða verjast árásum her-
námsliðsins. Þetta væri ekki hægt
að kalla ríki.“
Ætla að draga Ísraela til ábyrgðar
„Þetta er miklu meira en formsatriði,“ segir Mustafa Barghouti um áheyrnaraðild Palestínuríkis að allsherjarþingi SÞ. Nú munu Palestínu-
menn sækja um aðild að stofnunum SÞ, þar á meðal stríðsglæpadómstólnum í Hollandi til að draga Ísrael til ábyrgðar fyrir glæpi.
MUSTAFA BARGHOUTI „Betra seint
en aldrei,“ segir hann um það að Pal-
estínumenn hafi loks fengið alþjóðlega
viðurkenningu á ríki sínu, 65 árum eftir
að Sameinuðu þjóðirnar samþykktu að
skipta landinu milli Ísraela og Palestínu-
manna. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
➜ Atkvæðagreiðslan
Palestínuríki
Gasa
Jerúsalem
Vesturbakkinn
Ísraelsríki
stofnað
Hernám Vestur-
bakkans og Gasa
Óslóarsamn-
ingarnir
Palestínuríki
viðurkennt af SÞ
Áætlun SÞ um
skiptingu Palest-
ínu í tvö ríki
1947
1948
1988
4 1 ríki sat hjá
138 ríki með
9 ríki á móti
1993
2012
Sjálfstæðisyfi r-
lýsing Palestínu
1967
Styrkir til náms
og rannsókna
Orkurannsóknasjóður Landsvirkjunar styrkir náms-
menn og rannsóknarverkefni á sviði umhverfis- og
orkumála. Til úthlutunar 2013 eru 60 milljónir króna.
Styrkir til efnilegra nemenda í meistara- eða
doktorsnámi á sviði umhverfis- eða orkumála.
Styrkir til rannsókna á sviði umhverfis- og
orkumála, veittir til að mæta kostnaði vegna vinnu
sérfræðinga, þátttöku meistara- og doktorsnema
og öðrum útgjöldum.
Umsækjendur þurfa
að leggja fram lýsingu á
rannsóknarverkefni sínu,
og rökstuðning fyrir því
að verkefnið tengist
markmiðum sjóðsins.
Umsóknareyðublöð og
frekari upplýsingar eru
á www.landsvirkjun.is.
Umsóknum ásamt fylgi-
gögnum má skila rafrænt á
orkurannsoknasjodur@lv.is.
Öllum umsóknum verður
svarað og farið með þær
sem trúnaðarmál.
Umsóknarfrestur er
til 7. janúar 2013.
Guðsteinn
Bjarnason
gudsteinn@frettabladid.is