Fréttatíminn - 07.09.2012, Síða 47

V
ið sem stöndum að stofnun
þessa félags höfum fundið
þörf til að hittast og ræða
einhverskonar réttindabaráttu-
og hagsmunafélag til að
hjálpa konum að sættast
við alkóhólismann og afleiðingarnar með
ákveðinni reisn,“ segir Guðrún Ebba
Ólafsdóttir, sem ásamt þeim Guðrúnu
Kristjánsdóttur og Kristínu Pálsdóttur,
standa að stofnun Kvenfélags SÁÁ.
Ofbeldi, skömm og sektarkennd
„Nú er bara tíminn til að gera þetta,“ heldur
Guðrún Ebba áfram en henni finnst vera
mikil vakning meðal kvenna og vilja þær nýta
þann kraft.
„Það sem mér hefur fundist vanta í
umræðuna um konur og alkóhólisma er
ofbeldi. Þegar konur koma í meðferð finnst
mér mega beina sérstakri athygli að því,
en rannsóknir sína að mjög margar konur
hafa orðið fyrir ofbeldi,“ segir Guðrún Ebba
sem sjálf varð fyrir kynferðislegu ofbeldi og
telur það hafa hjálpað sér mikið í sínum bata
að opna fyrir þá umræðu. „Einn tilgangur
kvenfélagsins er að opna þessa umræðu;
spyrja konur beint þegar þær koma í meðferð
hvort það sé ofbeldissaga og hjálpa þeim
að fjarlægja skömmina og sektarkenndina
sem því fylgir. Þessar konur verða að vita að
þær hafa stuðninginn hvort sem
þær eru tilbúnar að taka á því strax
eða ekki. Konur eru oft í mörg ár
að reyna að fyrirgefa sjálfum sér
jafnvel þótt þær hafi ekki gert neitt
af sér,“ segir Guðrún Ebba sem
kaus að koma fram opinberlega með
sína sögu, en ítrekar að það þurfi
ekki allar konur að gera:
„Í mínu tilviki var pabbi minn
þekktur maður og ég sagði sögu
mína bæði til að létta á mér og
öðrum þolendum hans. Það hafa
margar konur sagt; „ég vil ekki ganga í
gegnum það sama og Guðrún Ebba en mig
langar í þetta frelsi sem hún hefur öðlast.“
Það fæst kannski ekki án einhvers sársauka
en hægt er að lina sársaukann með því að
tala saman – það er fyrsta skrefið og þar
kemur þetta félag inn í myndina. Ég sé líka
fyrir mér að kvenfélagið yrði milligönguaðili
við Drekaslóð og Stígamót, þannig að það
sé samstarf þarna á milli. Þannig mætti hafa
meiri heildræna sýn.“
Jafnrétti í fyrirrúmi
Kristín Pálsdóttir hefur komið að stofnun
kvenfélagsins ásamt þeim Guðrúnu Ebbu
og Guðrúnu Kristjánsdóttur. Kristín ólst
upp með fjórum bræðrum og hefur því í
raun haft áhuga á jafnréttismálum frá því
að hún man eftir sér. Hennar barátta hófst
á að ná því fram að bræðurnir tækju jafn
mikinn þátt í heimilisstörfum og hún en í
dag hefur hún mikinn áhuga á starfi SÁÁ.
Kristín hefur verið félagi í samtökunum
síðustu fimm ár og sem áhugamanneskju
um jafnréttismál fannst henni lítil vitund um
þennan málaflokk innan samtakanna og hún
telur að kvenfélag sé góður grundvöllur fyrir
breytingu þar á:
„Þegar farið var af stað með samræðukvöld
um alkóhólisma í Von tók ég til
dæmis eftir því að konur voru í
algerum minnihluta þeirra sem
komu þar fram. Ég greip
því tækifærið og talaði
aðeins um jafnréttismál
á samræðukvöldi um
konur og alkóhólisma. Ég
tók saman upplýsingar af
heimasíðu SÁÁ og skoðaði
kynjahlutföll í ýmsum
þáttum starfseminnar. Þá komst ég til dæmis
að því að engin jafnréttisáætlun er til hjá
félaginu og að lítið er verið að vinna beint að
framgangi jafnréttismála,“ útskýrir Kristín.
Allir taki þátt
„Jafnréttismál hjá svona stórum samtökum
þurfa að sjálfsögðu að vera í lagi,“ segir
Kristín ennfremur og bendir á að jafnrétti sé
ekki bara eitthvað sem kemst á si svona. Það
þarf að vinna að því markvisst með fræðslu á
framkvæmdaáætlun.
„Við þurfum að horfast í augu við stöðuna
og þegar við mótum stefnuna er mikilvægt
að sem flestir komi að gerð hennar en að hún
sé ekki í höndum útvalinna kvenna. Allir
þurfa að taka þátt til að hún virki. Það er
kallað kynjablinda þegar fólk afneitar því að
það þurfi að vinna að jafnrétti,“ segir Kristín
og vitnar í söguna af stúlkunni sem skrifaði
Guði bréf og spurði: „Kæri Guð. Eru strákar
betri en stelpur? Ég veit að þú ert einn af
þeim, en viltu reyna að vera sanngjarn.“ Það
fylgir sögunni oft að þessi stúlka hafði ekki
lært neina kynjafræði.
Tímabær ákvörðun
Guðrún Kristjánsdóttir kemur að
kvenfélaginu full áhuga en hún
sá um að skipuleggja fundaröð
SÁÁ síðastliðinn vetur undir
yfirskriftinni Konur og alkóhólismi.
Á fundunum segir Guðrún að það
hafi glögglega komið fram að konur
eru að mörgu leyti að glíma við
önnur vandamál en karlar
eftir að hafa tekið á fíkn
sinni. Hún segir því löngu
tímabært að konur stofni
sérstakt kvenfélag með jafnréttisáherslum
utan um hagsmuni sína innan SÁÁ.
„Meðferðin við alkóhólisma hér á landi er
til fyrirmyndar,“ segir Guðrún og bætir því
við að það sé framhaldið sem þurfi nánari
skoðun: „Getum við með einhverjum hætti
stytt leið kvenna inn í góðan bata, jú eða
bara inn í meðferð til að byrja með, og aukið
þannig lífsgæði kvenna?“
Allar velkomnar
Guðrún segist hafa veitt því athygli fyrir
nokkurum árum að það var eins og konur
hefðu minna úthald í 12 spora samtökum en
karlar – eins og eitthvað vantaði í bataferil
þeirra:
„Konur koma oft margbrotnar inn í
meðferð. Þær sem virðast hafa náð mestum
og bestum árangri eru þær sem hafa
leitað til fagfólks samhliða 12 spora starfi.
Þessu viljum við meðal annars miðla auk
þess sem við viljum leggja mikla áherslu
á jafnréttismál innan SÁÁ. Við bjóðum
allar konur velkomnar, bæði þær sem
hafa verið að glíma við fíknir og líka þær
sem hafa verið að takast á við meðvirkni,
sem og allar áhugakonur um áfengis-
og vímuefnavandann á Íslandi,“ segir
Guðrún en þessa dagana eru stofnendur
kvenfélagsins á fullu í grunnvinnu fyrir
stofnun félagsins. „Við munum meðal
annars efna til reglulegra funda, fyrirlestra,
skemmtana og jafnvel hugleiðslufunda og
standa með SÁÁ í öflugu félagsstarfi þeirra.
En kannski síst af öllu ætlum við að standa
í bakstri eins og kvenfélaga hefur
verið siður í mörg ár. Það mun
mæta afgangi.“
Jafnrétti og þarfir kvenna að leiðarljósi
Guðrún Ebba Ólafsdóttir, Kristín I. Pálsdóttir og Guðrún Kristjánsdóttir eiga það allar sameiginlegt að vera óvirkir alkóhólistar og konur. Þær hafa hver sína lífsskoðun
og lífsreynslu en það sem sameinar þær er áhugi á velferð kvenna og því hafa þær stofnað kvenfélag innan SÁÁ sem hefur það markmið að stuðla að jafnrétti og
auknum meðferðarúrræðum fyrir konur.
s HVAÐ: Kvenfélag SÁÁ
P HVAR: Von, Efstaleiti 7
æ HVENÆR: 27. september, kl. 20.30
m FYRIR HVERN: Konur
L NÁNAR: www.saa.is
Guðrún Ebba er
tveggja barna
móðir, grunn-
skólakennari og
annar höfundur
bókarinnar Ekki
líta undan. Hún
var um árabil í
forystu Kennara-
sambands Íslands
og hefur verið
edrú í tæp níu ár.
Guðrún starfar
sem blaðamað-
ur, hún er stjór-
nmálafræðingur
að mennt og
hefur stundað
nám í sálgæslu-
fræðum við
guðfræðideild
HÍ. Guðrún
hefur verið án
áfengis í hart-
nær þrettán ár.
Kristín hefur
haft áhuga á
jafnréttismálum
síðan hún man
eftir sér. Hún
er menntuð í
bókmenntum,
tungumálum og
ritstjórnarfræð-
um og starfar
sem þýðandi.
Kristín hætti
að drekka fyrir
fimm árum.
Kristín, Guðrún og Guðrún Ebba, en á
myndina vantar Gunnhildi sem unnið hefur
með þeim að stofnun félagsins.
7 2012 SEPTEMBER