Læknablaðið - 15.02.1995, Blaðsíða 21

LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
137
Rannsóknarhópurinn var því 40 einstaklingar
sem komu í viðtal, skoðun og blóðrannsókn á
göngudeild Landspítalans.
Samanburðarhópur: Safnað var blóði frá 24
heilbrigðum starfsmönnum Landspítalans og
talinn fjöldi T-eitilfrumna og fjöldi T-hjálpar-
og bælifrumna í sýnunum til samanburðar við
sjúklingana.
CMV-mótefni: Mæld voru IgM og IgG mót-
efni gegn CMV í nýjum sýnum sem tekin voru
á göngudeild og jafnframt voru eldri sýni end-
urmæld. Eldri sýnin höfðu verið mæld áður
með ELISA aðferð sem þróuð var á Rann-
sóknastofu Háskólans í veirufræði. Öll sýnin
voru nú mæld með ELISA aðferð frá Organon
(Vironistica anti-CMV IgMR, Organon Tekn-
ika, Holland).
Skilmerki nýlegrar CMV-sýkingar voru
ákveðin: Að sjá IgM mótefni gegn CMV með
eða án hækkunar á IgG mótefnum gegn CMV
milli tveggja sýna.
Mat á ónœmishœfni og aðrar rannsóknir: Til
að meta ónæmishæfni hópanna var gert
húðpróf til að athuga síðbúna ónæmissvörun
og þar með virkni T-eitilfrumna. Sem áreiti var
notaður streptókínasi, 25 ae gefið í húð.
Bólgusvörun á stungustað var metin 48
klukkustundum síðar og húðpróf taldist já-
kvætt ef bólguhersli mældist > 1 sm í þvermál.
Einnig varfjöldi T-eitilfrumna, CD4+ T-hjálp-
arfrumna og CD8+ T-bæli-/drápsfrumna
mældur. Leitað var að mótefnum gegn HIV
Fjöldi einstaklinga
Aldur
Mynd 1. Aldur og kyn fullorðinna einstaklinga með frumsýk-
ingu af völdum CMV.
hjá öllum einstaklingum (ELISA, Wellcome).
Heildarmagn immúnóglóbúlína (IgM, IgG og
IgA) var mælt hjá öllum einstaklingunum.
Einnig var mældur blóðhagur, sökk, blóðsyk-
ur, prótín, albúmín í sermi og lifrarenzým (AS-
AT, GGT, ALP og LDH). Loks voru mæld
mótefni gegn Epstein-Barr veiru (Vironostica
anti-EBVR, Organon Teknika, Holland) og
skimað eftir gigtarþætti (rheumatoid factor) í
sermi. Allar þessar rannsóknir voru gerðar
þegar viðkomandi einstaklingar komu á
göngudeild tveimur til 26 mánuðum eftir upp-
haf veikinda.
Tölfrœðileg úrvinnsla: Við samanburð á
fjölda eitilfrumna og undirflokkum eitilfrumna
milli sjúklinga og samanburðarhóps var beitt
Mann-Witney prófi.
Niðurstöður
Fjöldi CMV-sýkinga í heilbrigðum: I viðtöl-
um kom í ljós að af þeim 40 einstaklingum sem
voru í rannsóknarhópnum reyndust þrír hafa
sjúkdóma sem gátu valdið ónæmisbælingu og
voru því útilokaðir. Tuttugu og sex af þeim 37
sem eftir stóðu fullnægðu skilmerkjum um ný-
lega sýkingu af völdum CMV þegar búið var að
endurmæla eldri blóðsýni (sjá töflu). Hjá 13
fundust IgM mótefni gegn CMV ásamt hækk-
un á IgG mótefnum. Hjá 12 sást skammvinn
hækkun á IgM mótefnum gegn CMV án þess
að greina mætti hækkun á IgG mótefnum í
kjölfarið. Loks var einn sjúklingur greindur á
grundvelli vefjaskoðunar og mótefnamælinga.
Á tveimur árum, 1989 og 1990, fundust þannig
26 heilbrigðir einstaklingar með teikn um ný-
lega CMV-sýkingu.
Sjúkdómsmynd: Langalgengustu einkenni
sýkingar voru almenn sýkingareinkenni. Hiti
var oft langvarandi, gjarnan kvöldhiti og stóð í
um það bil þrjár vikur. Flestir kvörtuðu um
slappleika og lystarleysi og mjög margir höfðu
hósta, nætursvita, höfuðverk og beinverki.
Önnur einkenni svo sem ógleði og uppköst,
kviðverkir og liðverkir komu fyrir. Auk þess
voru nokkrir með sjaldgæfari sjúkdómsmynd-
ir; einn fékk Guillain-Barré fjöltaugabólgu,
annar magasár og tveir greindust með lifrar-
bólgu.
Mynd 1 sýnir kyn- og aldursdreifingu sjúk-
linganna. Fjöldi tilfella var svipaður í öllum
aldurshópum milli tvítugs og sextugs og karlar
voru jafnmargir konum. Aðeins ein kona var
eldri en sextug.