Læknablaðið - 15.11.1998, Qupperneq 70

882
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Gallup-könnun
86% vilja auka framlög ríkisins
til heilbrigðismála
í síðasta tölublaði sögðum
við frá könnun sem Gallup
gerði að ósk landlæknisemb-
ættisins á afstöðu almennings
til ýmissa þátta í heilbrigðis-
kerfi íslendinga. Við höldum
nú áfram að vitna í þessa
könnun en meðal þess sem
spurt var um var hvort fólk
teldi rétt að auka eða minnka
framlög ríkisins til heilbrigð-
ismála.
Orðrétt var spurningin
svona: „Finnst þér að það ætti
að auka eða minnka framlög
ríkisins til heilbrigðismála eða
ættu þau að vera óbreytt?“ Sjö
hundruð og áttatíu voru spurð-
ir en af þeim tóku 32 eða 4,1 %
ekki afstöðu. Af þeim sem af-
stöðu tóku vildu 642 eða 85,8%
auka framlögin, 98 eða 13,1%
taldi þau vera í réttu horfi eins
og þau eru en einungis átta
eða 1,1% vildu draga úr fram-
lögunum.
Þegar nánar er rýnt í tölurn-
ar sést að konur eru ákveðnari
en karlar í því að auka beri
framlög ríkisins til heilbrigð-
ismála en 91,3% kvenna og
80,8% karla var þeirrar skoð-
unar. Stuðningur við aukin
framlög var mestur í elsta ald-
urshópnum, 55-75 ára, eða
95,9% en minnstur meðal
þeirra sem eru 45-54 ára þar
sem hann var 80,6%. Þá kom
einnig fram að verkafólk, sjó-
menn, bændur og þeir sem
ekki eru útivinnandi vilja
fremur auka útgjöld til heil-
brigðismála en aðrar starfs-
stéttir.
Ljóst er af þessari könnun
að almennur vilji er fyrir því
að ríkið standi myndarlega að
heilbrigðisþjónustu og auki
fremur hlut sinn í henni en
dragi úr honum.
-ÞH
Töflur, C09CA
Innihaldslýsing: Hver tafla inniheldur Candesartanum
INN, cilexetil 4 mg, 8 mg eöa 16 mg.
Ábendingar: Hár blóðþrýstingur.
Skammtar og lyfjagjöf: Skömmtun: Venjulegur viöhaldsskammtur Atacand® er
8 mg eöa 16 mg einu sinni á dag. Hámarks blóðþrýstingslækkandi verkun næst
innan 4 vikna frá upphafi meöferöar. Lyfiö má taka meö eöa án matar og án
tillits til aldurs. Hjá sjúklingum meö alvarlega skerta nýrnastarfsemi (þ.e.
kreatínín klerans <30 ml/mín. skal hefja meöferö meö 4 mg. Börn: Lyfið er ekki
ætlað börnum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir einhverju af innihaldsefnum lyfsins.
Meöganga og brjóstagjöf. Varnaöarorð og varúðarreglur: Skyld lyf geta aukið
þvagefni í blóöi og kreatínín í sermi hjá sjúklingum með tvíhliða
nýrnaslagæöaþrengsli eöa þrengsli í slagæð aö einu nýra ef aðeins eitt nýra er
til staöar. Þetta getur einnig átt viö um angíótensín II viðtaka antagónista. Hjá
sjúklingum meö alvarlega skert blóörúmmál geta einkenni lágþrýstings komið
fram. Samhliöa gjöf á Atacand® og kalíumsparandi þvagræsilyfi getur valdiö
hækkun á kalíumþéttni í sermi. Milliverkanir: Engar þekktar. Aukaverkanir:
Lágþrýstngur vegna áhrifa lyfsins. Lyfhrif: Eiginleikar: Atacand® er forlyf ætlaö
til inntöku. Það umbreytist hratt í virkt efni, candesartan, vegna esterhýdrólýsu
viö frásog úr meltingarvegi. Candesartan er angíótensín II viðtaka blokki,
sérhæföur fyrir AT-1 viðtaka, meö sterka bindingu viö og hæga losun frá
viðtakanum. Það hefur enga eigin virkni. Blóðþrýstingslækkandi verkun er
vegna lækkunar á útlægu æðaviðnámi, en hjartsláttartíðni, slagrúmmál og
hjartaútfall breytist hins vegar ekki. Þaö er ekkert sem bendir til alvarlegs eða
óeðlilega mikils lágþrýstings eftir fyrsta skammt eöa versnunar þegar meöferö
er hætt. Blóðþrýstingslækkandi verkun hefst innan 2 klst og næst hámarks
blóðþrýstingslækkandi verkun, innan fjögurra vikna og helst við langtíma
meðferð. Blóöþrýstingslækkun af völdum lyfsins helst jöfn í 24 klst. og þess
vegna er nægjanlegt að gefa lyfið einu sinni á dag. Lyfið hefur svipaöa virkni,
óháð aldri og kyni sjúklingsins. Candesartan eykur blóðflæði um nýru og
viöheldur eöa eykur gaukulsíunarhraða á meðan viðnám nýrnaæða og
síunarhlutfall minnkar. Atacand® hefur engar óæskilegar verkanir á blóðsykur
eða blóðfitu. Lyfjahvörf: Frásog og dreifing: Eftir inntöku umbreytist
candesartan cílexetíl í virka efnið candesartan. Meðal aðgengi (nýting)
candesartans er u.þ.b. 40% eftir inntöku á candesartan cílexetíli í lausn.
Meðalhámarksþéttni í sermi (Cmax)) næst eftir 3-4 klst. eftir inntöku töflu. Þéttni
candesartans eykst línulega með auknum skammti á lækningalegu
skammtabili. Ekki hefur greinst neinn munur á lyfjahvörfum candesartan eftir
kyni. Flatarmálið undir sermiþéttni-á móti-tíma-kúrfu (AUC) fyrir candesartan
breytist ekki vegna fæðu. Candesartan er í miklum mæli bundið plasma-
próteinum (>99%). Dreifingar-rúmmál candesartans er 0,1 l/kg. Umbrot og
útskilnaður: Candesartan skilst aðallega út í óbreyttu formi í þvagi og galli og
einungis að litlum hluta vegna umbrota í lifur. Lokahelmingunartími
candesartans er u.þ.b. 9 klst. Engin uppsöfnun á sér stað við endurtekna
skammta. Heildar plasmaklerans candesartans er u.þ.b. 0,37 ml/mín./kg, með
nýrnaklerans u.þ.b. 0,19 ml/mín./kg. Eftir inntöku á 14c-merktu candesartan
cílexetíli safnast um 30% af heildargeislavirkni fyrir í þvagi og um 70% í saur.
Lyfjahvörf hjá ákveðnum sjúklingahópum: Hjá öldruðum (eldri en 65 ára) aukast
bæði Cmax og AUC fyrir candesartan miðað við unga einstaklinga. Engu að
síður er blóðþrýstingssvörun og tíðni aukaverkana svipuð eftir gefinn skammt
af Atacand® hjá ungum og öldruðum, svo ekki er nauðsynlegt að leiðrétta
skammta hjá öldruðum. Hjá sjúklingum með skerta nýrnastarfsemi í
samanburði við þá sem hafa eðlilega nýrnastarfsemi, sést hækkun á Cmax,
AUC og útskilnaðarhelmingunar-tíma candesartans. Þrátt fyrir það er ekki
nauðsynlegt að leiðrétta skammta hjá sjúklingum með væga til miðlungs skerta
nýrna-starfsemi. Hjá sjúklingum með alvarlega skerta nýrnastarfsemi (þ.e.
kreatínín klerans <30 ml/min./1,73 m^ BSA) er klínísk reynsla takmörkuð og
íhuga skal hvort gefa skuli lægri upphafsskammt 4 mg. Hjá sjúklingum með
væga eða miðlungs skerta lifrarstarfsemi hafa engar breytingar á lyfjahvörfum
sést.
Pakkningar og verð: mars 1998. Greiðsluþátttaka sjúkratrygginga: R, B.
Pakkningar: Töflur 4 mg: 28 stk. (þp.) -2.853 kr.; 98 stk. (þp.) -7.966 kr.; 1 tafla x 98
stk. (þp, sjúkrah.pkn.) -7.966 kr. Töflur 8 mg: 28 stk. (þp.) -3.172 kr.; 98 stk. (þp.) -
8.987 kr.; 1 tafla x 98 stk. (þp, sjúkrah.pkn.) -8.987 kr. Töflur 16 mg: 28 stk. (þp.) -
3.810 kr.; 98 stk. (þp.) -10.980 kr.; 1 tafla x 98 stk. (þp, sjúkrah.pkn.) -10.980 kr.
Markaðsleyfishafi: Hássle Lákemedel, Svíþjóð.
Umboð á íslandi: Pharmaco hf., Hörgatúni 2, Garðabæ.
Htimildir.
1: Nishikawa K et al. Candesartan cilexetil: a review ol its preclinical pharmacology. Journal of Human Hypertension
1997; 11 Suppl 2: S9-S17.
2: Sever P. Candesartan cilexetil: a new, long-acting. eflective angiotensin II type 1 receptor blocker.
3. Hiibner R et al. Pharmacokinetics of candesartan after single and repeated doses o» candesartan cilexetil in young
and elderly healthy volunteers. Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S19-S25.
4: Elmfeldt D et al. Candesartan cilexetil. a new generation angiotensin II antagonist. provides dose depentent
antihypertensive effect. Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S49-S53.
5: Andersson OK and Neldam S. A comparison of the antihypertensive effects of candesartan cilexetil and losartan in
patients with mild to moderate hypertension. Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S63-S64.
6: Sever P and Holugreve. Long-term efficacy and tolerability of candesartan cilexetil in patients with mild to
moderate hypertension. Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S69-S73.
7: Belcher G et al. Candesartan cilexetil: safety and tolerability in healthy volunteers and patients with hypertension.
Journal of Human Hypertension 1997; 11 Suppl: S85-S89.
8: Heuer HJ et al Twenty-four hour blood pressure profile of different doses of candesartan cilexetil in patients with
mild to moderate hypertension. Journal of human Hypertension 1997; 11 Suppl 2: S55-S56.
Atacand.