Læknablaðið - 15.04.1999, Síða 17

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
295
stig hærra en 50°C. P. aeruginosa finnst sjald-
an í heilbrigðri hlust en hvort þá sé um mengun
úr umhverfi að ræða eða að bakterían sé hluti af
eðlilegu örveruumhverfi hlustar er umdeilt (5,1).
Athuganir á vatni sundlaugarinnar og heita
pottsins voru ekki gerðar fyrr en eftir faraldur-
inn og var heildargerlafjöldi átta í millilítra í
sundlauginni en enginn í heita pottinum (tafla
I). Samsvarandi rannsókn á vatnssýnum sem
tekin voru tveimur mánuðum áður sýndi heild-
argerlafjölda 340 í millilítra sundlaugarvatns-
ins og 79.000 í millilítra vatns frá heita pottin-
um. Viðmiðunargildið er að heildargerlafjöldi
ætti ekki að fara yfir 100 í millilítra sundlaug-
arvatns. Styrkur frírra klórjóna (Cl) var 2,5 í
sundlauginni en 50 í heita pottinum en viðmið-
unargildið fyrir vatn í almenningslaugum er
einn. Þetta vekur grun um að klór hafi verið
bætt í vatnið eftir að sýkingartilfelli fóru að
gera vart við sig. Vegna þessa háa klórstyrks
var ekki hægt að rækta P. aeruginosa úr vatn-
inu en það veikir sannarlega þá staðhæfingu að
P. aeruginosa sem úr eyrunum ræktaðist og
almennt var talinn orsakavaldurinn hafi átt sér
utanaðkomandi uppsprettu. Það háir ennfremur
rannsókninni að ekki voru gerðar undirflokka-
greiningar á P. aeruginosa en sú tækni var ekki
til staðar á Egilsstöðum. I undirflokkagreining-
um er stór hluti baktería hins vegar oft óflokk-
anlegur (12) en vissulega hefði sami undir-
flokkur gefið sterka vísbendingu um sýkingu
úr umhverfinu.
Viðvarandi raki í hlust, eins og vænta má við
tíðar sundlaugaferðir, er vel þekkt meðverk-
andi orsök hlustarbólgu. Astæðan er talin vera
endurtekin eyðing á verndandi yfirborðsfitu-
efnum í hlustarhúðinni sem um leið hefur áhrif
á sýrustigið (pH) í hlustinni í þá veru að það
hækkar. Báðir þessir þættir stuðla að stað-
bundnum vexti baktería sem annars eiga heima
í hlust og þeirra baktería er kunna að berast
með vatni í hlust og stuðla þannig að sýkingu
(13,14). Hár klórstyrkur vatnsins hækkar pH
gildi þess og má ætla að það hafi áhrif í þá veru
að vaxtarskilyrði baktería batni. Tíð sundiðkun,
eins og á sundnámskeiðinu, í vatni sennilega
menguðu með P. aeruginosa eru greinilega
samverkandi þættir í tilurð hlustarbólgunnar og
eru áhrif P. aeruginosa þar greinileg eins og
kemur fram hjá 63% barnanna sem höfðu já-
kvæða ræktun þeirrar bakteríu.
A grundvelli þess að skipta börnunum í
t’lokka eftir sjúkdómsmyndinni var meðhöndl-
un ákveðin. Meðhöndlunin var í megindráttum
staðbundin (15,16) og beindist fyrst og fremst
að því að lækka sýrustigi hlustar og reyndist
bórsýra mjög áhrifarík í því tilliti en einnig má
nota önnur efni eins og til dæmis ediksýru (17).
Öll sýkingartilfelli voru meðhöndluð árangurs-
ríkt án þess að sýklalyf til inntöku hafi verið
notuð.
Alyktanir
Ekki er hægt að ráðleggja tíðar sundlaugar-
ferðir á stuttum tíma nema gæði þess vatns sem
baðað er í séu tryggð. Það ber að gera með
reglulegu eftirliti, ekki einvörðungu á klórstyrk
vatnsins heldur líka með ræktunum á bæði kólí-
bakteríum og Pseudomonas aeruginosa.
HEIMILDIR
1. Hirsch BE. Infections of the external ear. Am J Otolaryngol
1992; 13: 145-55.
2. Brook I. Microbiological studies of the bacterial flora of the
extemal auditory canal in children. Acta Otolaryngol 1981;
91:285-7.
3. Chandler JR. Malignant extemal otitis; Further considera-
tions. Ann Otol Rhinol Laryngol 1977; 86: 417-28.
4. Papparella MM, Shumrick DA, Gluckman JL, Meyerhoff
WL. Trauma and infections of the extemal ear. In: Zorab R,
ed. Otolaryngology. Vol II. 3rd ed. Philadelphia: W.B.
Saunders 1991.
5. Joachims HZ, Danino J, Raz R. Malignant extemal otitis:
treatment with fluoroquinolones. Am J Otolaryngol 1988;
9: 102-5.
6. Wright DN, Alexander JM. Effect of water on the bacterial
flora of swimmers' ears. Arch Otolaryngol 1974; 99: 15-8.
7. Feinmesser R, Wiesel YM, Argaman M, Gay I. Otitis ex-
tema - bacteriological survey. ORL 1982; 44: 121-5.
8. Hoadley AW, Knight DE. Extemal otitis among swimmers
and nonswimmers. Arch Environ Health 1975; 30: 445-8.
9. Calderon R, Mood EW. An epidemiological assessment of
water quality and "swimmer's ear". Arch Environ Health
1982; 37; 300-4.
10. Sundström J, Jacobson K, Munck-Wikland E, Ringertz S.
Pseudomonas aeruginosa in otitis extema. Arch Otolaryn-
gol Head Neck Surg 1996; 122: 833-6.
11. Landlæknir. Heilbrigðisskýrslur. Reykjavík: Landlæknis-
embættið 1995.
12. Poh CL, Yeo CC. Recent advances in typing of Pseudo-
monas aeruginosa. J Hosp Infect 1993; 24: 175-81.
13. Senturia BH, Carruthers C. Prophylaxis of extemal otitis.
Ann Otol Rhinol Laryngol 1954; 63: 97-100.
14. Goffin FB. ph as a factor in extemal otitis. N Engl J Med
1963; 268: 287-9.
15. Kime CE, Ordonez GE, UpdegraffWR. Effective treatment
of acute diffuse otitis extema. Curr Ther Res 1978; 23/May
Suppl.: 15-28.
16. Ámes E, Dibb WL. Otitis extema: clinical comparison of
local ciprofloxacin versus local oxytetracycline, polymyxin
B, Hydrocortisone combination treatment. Curr Med Res
Opin 1993; 13: 182-6.
17. Slack RWT. A study of three preparation in the treatment of
otitis extema. J Laryngol Otol 1987; 101: 533-5.