Læknablaðið : fylgirit - 01.05.1982, Blaðsíða 44

42
staðar, þar sem það er víða 50—70% af öll-
um lungnakrabbameinum. Þetta kemur að
sjálfsögðu niður á heildarárangri, því að
batahorfur þeirra sjúklinga eru langbestar.
Ef flöguþekjukrabbamein væri hér 50% allra
lungnaæxla þá mundu 8.8% allra lungna-
krabbameinssjúklinga lifa i 5 ár, þó að eng-
inn 5 ára árangur væri í hinum illræmdari
flokkunum. Nú er það hins vegar staðreynd
að nokkrir sjúklingar lifa hér i 5 ár, sem
hafa haft þessar illræmdu tegundir þannig,
að við þau breyttu hlutföll myndu a.m.k. 11
—12% allra sjúklinga með lungnakrabba
lifa í 5 ár. Það er sérstaklega athyglisvert
að 37.5% sjúklinga með smáfrumukrabba-
mein (oat cell) lifa í 5 ár, ef tekst að gera
gagngera aðgerð. Hins vegar var það aðeins
kleift hjá 6.9% sjúklinganna vegna staðsetn-
ingar æxlanna og eða meinvarpa, sem kom-
in eru, enda er þessi æxlistegund illræmdust
þeirra allra og margir sem telja aðgerðir
ávallt vonlausar.
Af 75 brottnámsaðgerðum eru 48 gerðar á
körlum, en 27 á konum eða í hlutfallinu 1.77:
1. Hlutfallið milli karla og kvenna með
lungnakrabbamein á þessum 20 árum er 1.72:
1 og eru því ámóta likur á því, að unnt sé að
nema æxlið brott, hvort sem í hlut á karl
eða kona.
Á myndum 5—7 sjást lífslíkur sjúklinga
með lungnakrabba eftir því, hvort kleift er
að gera á þeim brottnámsaðgerð eða ekki.
Þess ber þó að geta, að hjá sjúklingum með
óskurðtæk æxli er miðað við timann frá
fyrstu einkennum, en ekki frá greiningu, þar
sem einatt er óljóst hvenær sjúkdómurinn
var greindur. Hjá skurðsjúklingum er hins
vegar talið frá aðgerð. Meðallengd einkenna
hjá skurðsjúklingum með flöguþekjukrabba
þegar aðgerð var gerð var 6 mánuðir, 2.8
mánuðir hjá sjúklingum með smáfrumu-
krabba, 6 mánuðir hjá sjúklingum með kirt-
ilmyndandi krabba (adenocarcinoma) og 5.2
mánuðir hjá sjúklingum með stórfrumu-
krabba (large cell anaplastic).
Þessi samanburðarlínurit eru þvi skurð-
sjúklingum óhagstæð sem nemur lengd ein-
kenna eða 3—6 mánuðir. Af þeim sjúkling-
um sem gerð var á könnunaraðgerð á árun-
um 1955—’64 fengu 8 sjúklingar lyfjameð-
ferð og 3 Rtg.geisla, en á árabilinu 1965—’74
voru gerðar 37 könnunaraðgerðir og fékk
enginn þeirra sjúklinga lyfjameðferð ein-
Fig. 6.
Fig. 7.
göngu, en 4 sjúklingar fengu lyf jameðferð +
geislameðferð .
Af sjúklingum með óskurðtæk æxli lifðu 4
í 2.5 ár frá fyrstu einkennum. Tuttugu og
tveir af þeim sjúklingum, sem kleift var að
fjarlægja æxlið hjá, lifðu í 5 ár eða lengur,
þ.e.a.s. 29.3% eða 5.1% allra sjúklinga með
lungnakrabbamein á þessu tímabili.