Sagnir - 01.06.2003, Blaðsíða 13
ÞEGAR KVIKMYNDIN KOMST Á LEGG
að skrifa handritið að Landi og sonum áður en til úthlutunar
Kvikmyndasjóðs kom og var myndin að mestu leyti fjármögnuð
með veðsetningu íbúða og lántökum aðstandenda. Það sama
á við um Oðal feðranna, en af myndunum þremur sem hæstu
styrkina hlutu, nam styrkur Kvikmyndasjóðs minnst hlutfallslega
séð af framleiðslukostnaði þeirrar myndar. Hrafn hefði ekki
þurft að skera kostnað niður um nema 7.7%, ef styrksins hefði
ekki notið við, það er að segja hefði hann ekki fundið enn eina
íbúðina til að veðsetja.
Stofnun Kvikmyndasjóðs Islands markar ekki upphaf
íslenska kvikmyndavorsins heldur einungis staðfestir að það
♦
Tilvísanir
1 Greinin er byggð á samnefndri lokaritgerð höfundar til B.A. prófi í
sagnfræði haustið 2002.
2 Erlendur Sveinsson: „Kvikmyndir á íslandi í 75 ár“. Kvikmyndir i
Islandi 75 ára. Afinælisrit. Reykjavík, 1981, bls. 31.
3 Sjá t.d. grein Siguijóns Baldurs Hafiteinssonar: „Rofin“. Sagnir. Timarit
um söguleg efni. 22. árg. Reykjavík, 2001, bls. 122.
4 Erlendur Sveinsson: „Kvikmyndir á íslandi i 75 ár“, bls. 25.
5 Erlendur Sveinsson: „Kvikmyndir á íslandi í 75 ár“, bls. 25.
6 Olafur M. Jóhannesson: „Land og synir“. Morgunblaðið 21. janúar
1980, bls. 15.
7 Sjá nánar grein Oddnýjar Sen: „Sjónvarpsbyltingin á íslandi - og áhrif
hennar á íslenska kvikmyndagerð firam til 1979“. Heimur kvikmyndanna.
Reykjavík, 1999, bls. 927-937.
8 „Icelandic Directors". Icelandic ftlms. Reykjavík, 1993, bls. 38, 43 og
48.
9 Erlendur Sveinsson: „Kvikmyndir á íslandi í 75 ár“, bls. 30.
10 Tölfræðihandbók 1984. Reykjavík, 1984, bls. 7.
11 Tölfræðihandbók 1984. Reykjavík, 1984, bls. 241.
12 „Ekki neinar fílabeinstumamyndir, heldur fýrir fólk. Rætt við Davíð
Oddson framkvæmdarstjóra Listahátíðar". Morgunblaðið 28. janúar
1978, bls. 22.
13 „Ekki neinar fílabeinstumamyndir, heldur fynr fólk , bls. 22.
14 „Kvikmyndahátíð 1978 - veislan hafin“. Morgunblaðið 5. febrúar 1978,
bls. 22.
15 „Bóndi Þorsteins Jónssonar hlaut viðurkenninguna . Morgunblaðið 14.
febrúar 1978, bls. 33.
16 „Ágúst Guðmundsson fékk styrk Menntamálaráðs . Morgunblaðið 3.
febrúar 1978, bls. 32.
17 „Bóndi Þorsteins Jónssonar hlaut viðurkenninguna , bls. 33.
18 Oddný Sen: „Sjónvarpsbyltingin á íslandi - og áhrif hennar á íslenska
kvikmyndagerð fram til 1979“, bls. 934.
19 „Ég er enginn kvikmyndajöfur“. Alþýðublaðið 15. mars 1977, bls. 7.
20 Alþingistiðindi 1974-1975 B, dálkur 1423.
21 Alþingistiðindi 1974-1975 A, bls. 826.
var þegar hafið. Sjóðurinn, einn og sér, skapaði ekki
skilyrði til kvikmyndagerðar hérlendis, þótt hann hafi
vissulega greitt götu ýmissa kvikmyndagerðarmanna.
Tilkoma nýrrar kynslóðar í stétt kvikmyndagerðarmanna
var frumskilyrði fýrir því að kvikmyndagerð gæti farið
að dafna og frumsýning Morðsögu sýndi að markaðslegar
forsendur voru fyrir hendi. Sameiginlega þrýstu þessir
þættir á stofnun Kvikmyndasjóðs og gerðu hana í raun
óumflýjanlega. Stofnun Kvikmyndasjóðs Islands er því
afleiðing kvikmyndavorsins, ekki orsök þess.
♦
22 Alþingistlðindi 1974-1975 B, dálkur 4221.
23 Alþingistíðindi 1974-1975 B, dálkur 4219.
24 Alþingistíðindi 1977-1978 B, dálkur 2501.
25 Alþingistíðindi 1977-1978 A, bls. 1472.
26 Alþingistiðindi 1977-1978 B, dálkur 2503.
27 Alþingistíðindi 1977-1978 A, bls. 1468-1470.
28 Hrafn Gunnlaugsson: „Um sjálfstæða kvikmyndagerð“.
Morgunblaðið 7. febrúar 1977, bls. 16.
29 Snorri Þórisson: „Aðstöðumunur“. Morgunblaðið 13. mars 1980,
bls. 13.
30 Árni Þórarinsson og Ingólfur Margeirsson: „Icelandic Films.
Past and Present“. Icelandicfilms. Reykjavík, 1993, bls. 6.
31 Árni Þórarinsson og Ingólfur Margeirsson: „Icelandic Films.
Past and Present“, bls. 3.
32 Ásgrímur Sverrison: „Vorboði íslenskrar kvikmyndasögu“.
Land og synir. 12. tbl. Reykjavík, 1997, bls. 6.
33 „Ég er enginn kvikmyndajöfur". Alþýðublaðið 15. mars 1977,
bls. 6.
34 Viðtal við Ágúst Guðmundsson, 3. september 2002.
35 Sæbjöm Valdimarsson: „Svipir forriðar“. Morgunblaðið 23.
september 1997, bls. 24.
36 „„Land og synir“ fekk níu milljónir“, Vísir5. apríl 1979, bls. 11.
37 Til samanburðar má nefna að samsvarandi upphæð var talin
duga fyrir 2 -3 herbergja íbúð.
38 Viðtal við Ágúst Guðmundsson, 3. september 2002.
39 „Land og synir“. Þjóðviljinn 28. febrúar 1980, bls. 18.
40 „Verkið óx út úr þeim raunveruleika sem við búum öll við“.
Morgunblaðið 26. júní 1980, bls. 19.
41 „Oðal feðranna endursýnd“. Morgunblaðið 24. febrúar 1983, bls.
15.
42 Sæbjöm Valdimarsson: „Er þetta mitt líf?“ Morgunblaðið 24. júní
1980, bls. 14.
43 Listi ffá Kvikmyndasjóði íslands yfir kvikmyndir hverrar
framleiðslu hann hefur styrkt frá 1980.
SAGNIR 11