Sagnir - 01.06.2003, Qupperneq 73
KREDITKORT Á ÍSLANDI
með kreditkortunum nálgast lánsfé á tiltölulega auðveldan hátt,
er ein merkasta breytingin sem fylgdi kortunum. Fólk gat eytt
strax og borgað síðar. Ef þurfti til dæmis að kaupa dýrar vörur,
eða jafnvel skeba sér til údanda, var hægt að grípa til kortsins.
Kortareikninginn var síðan hægt að borga um næstu, eða
þamæstu mánaðarmót eða jafnvel kaupa hlutinn á raðgreiðslum,
að vísu með vaxtakostnaði, en kaupandinn eignaðist samt
vömna eða fór í utaniandsferðina.
Það er nokkuð ljóst að kreditkortin hafa haft áhrif á íslenskt
samfélag. Breytingar urðu á verslunarháttum með tilkomu þeirra.
Kortin gerðu íslendingum auðveldara með að fá skammtímalán
og eignast dýrari hluti, til dæmis með raðgreiðslum. Þau hafa
komið sér vel í hinu hraða neyslusamfélagi sem þróast hefur á
íslandi og gera fólki kleift að versla í gegnum síma og tölvur
♦
Tilvísanir
1 Hann skrifaði bókina 1881 og hún var fyrst gefin út 1887.
Weatherford, Jack: The History of Money. From Sandstone to Cyberspace.
2 New York, 1997, bls. 225-6.
3 Gross, Daniel: Forbes Greatest Business Stories of all time. New York,
1996, bls. 221.
4 Rekstraráædun Kreditkorta hf. 1979 (óútgefið).
5 Rekstraráædun Kreditkorta hf. 1979 (óútgefið).
6 Viðtal við Ástþór Magnússon, 25. mars 2002.
7 Viðtal við Ástþór Magnússon, 25. mars 2002.
8 Samkvæmt samningi sem Kreditkort gerðu við Eurocard Intemational
í upphafi vom þau skuldbundin til að selja fyrirtækið bönkunum þegar
og ef þeir höfðu áhuga á að kaupa það síðar meir.
9 M.a. í Tyrklandi
10 Viðtal við Harald Haraldsson, 26. mars 2002.
11 í nóvember 1983 var nóg að viðskiptabanki samþykkti umsóknina.
12 Viðtal við Björg Jóhannesdóttur, aðstoðarmann framkvæmdastjóra
VISA, 30. apríl 2002.
13 Visa fréttir 7:1. Reykjavík, 1991, bls. 7.
14 „Nýtt alíslenskt greiðslukort”. Morgunblaðið 15. nóvember 1988, bLs. 34.
15 Þau tuttugu fyrirtæki sem stóðu að Korti hf. vom: Baugur, Blómaval,
Fjarðarkaup, Húsasmiðjan, Kaupás, Kaupfelag Akureyringa,
Kaupmannasamtök íslands, Landsimi íslands, N.T.C., Olíufélagið,
Oliuverslun íslands, Opin kerfi, Rafha, Samkaup, Sjóva-Almennar,
Skeljungur, Skýrr, Smartkort, Tékk-kristall og Vátryggingafélag íslands.
með kreditkortunum sínum. Kreditkortin komu inn á
íslenska markaðinn með miklum látum og eru vinsælasti
greiðslumiðillinn í samfélaginu. Hvort þau haldi velli sem
slík, skal ósagt látið, en þau hafa að minnsta kosti gert það
að verkum að þróun í átt að samfélagi án peninga er komin
af stað og hver veit nema innan fárra ára eða áratuga verði
allar greiðslur í samfélaginu orðnar rafrænar. Þá verður litið
til baka og kreditkortanna minnst sem fyrsta skrefsins í átt
að þeirri þróun.
♦ ♦
16 Morgunblaðið 10. júní 1999, bls. Cl.
17 Morgunblaðið 30. janúar 2001, bls 21.
18 Viðtal við Hörð Valsson, Deildarstjóri RÁS - þjónustu VISA, 4.
apríl 2002.
19 http://www.sedlabanki.is/uploads/files/vegre.xls
20 Knstinn Briem: „Seðlalaust þjóðfélag í uppsiglingu”.
Morgunblaðið 15. desember 1988, bls. 7B.
21 Lýður Bjömsson: Saga kaupmannasamtaka Islands. - Afmælisrit.
Kaupmenn og verslun á íslandi. Reykjavík, 2000, bls. 94.
22 Kreditkortin - Víðar umdeild en hér”. Verslunartíðindi, 35:3.
Reykjavík, 1984, bls. 3.
23 Lýður Björnsson: Afmœlisrit VR. Saga Verzlunarmannafélags
Reykjavíkur 1891-1991. III. Bindi. Reykjavík, 1992, bls. 41.
24 Morgunblaðið 15. mars 1992, bls. 6.
25 http://www.visa.is/um_visa_5_2_l.htm
26 Eggert Þór Bemharðsson: Saga Reykjavíkur. Borgin 1940-1990.
Siðari hluti. Reykjavík, 1998, bls. 122.
27 Viðtal við Steingerði Jóhannsdóttur, deildarstjóra raðgreiðslu-
deildar VISA, 3. maí 2002.
28 Viðtal við Onnu Ingu Grimsdóttur, forstöðumann bókhalds og
hagsviðs VISA, 2. maí 2002.
29 Visa pósturinn 6:2. Reykjavík, 2000, bls. 3.
SAGNIR 71