Morgunblaðið - 01.06.2013, Blaðsíða 16

STANGVEIÐI
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Ný greinargerð um ástandið á stang-
veiðimarkaðinum, sem unnin var fyr-
ir Landssamband stangaveiðifélaga,
hefur vakið mikla athygli. Enda er
þar dregin upp svört mynd og hrun
sagt blasa við í sölu veiðileyfa í lax- og
silungsveiði.
Fullyrt er að um 30% samdráttur
sé í sölu veiðileyfa og að áhugi er-
lendra veiðimanna á Íslandi sem lax-
veiðiparadís hafi minnkað. Sagt er að
verð veiðileyfa þurfi að lækka, um allt
að 20% á besta tíma og 50% á
jaðartímum, vor og haust.
„Við heyrðum frá okkar aðildar-
félögum, eins og Stangaveiðifélagi
Reykjavíkur, Ármönnum og fleirum
að salan væri dræm. Því ákvað
stjórnin að láta taka saman þessa
skýrslu til að sjá hvernig ástandið er.
Í ljós kom að ástandið á markaðinum
er alvarlegt,“ segir Viktor Guð-
mundsson, formaður Landssam-
bands stangaveiðifélaga.
Hann segir að þeir séu ekki að
biðja um neitt samráð um lækkun
veiðileyfa heldur að viðsemjendur
ræði saman. „Menn þurfa einfaldlega
að vakna og gera eitthvað í þessu, því
málið er alvarlegt. Við höfum ekki
lent í því fyrr að vera með jafn mikið
af óseldum leyfum í byrjun sumars,“
segir hann.
Þurfa að tala saman
Viktor segir augljóst að veiðileyfa-
markaðurinn sé í kreppu og að milli-
stéttin, sem keypti leyfi á ákveðnu
verðbili, hafi ekki lengur efni á því.
Við því þurfi að bregðast. „Ég held
það sé betra að veiðiréttareigendur
og veiðileyfasalar tali saman og geri
þetta á skynsamlegum nótum. Ég sé
ekki annað en að verðlækkun sé það
eina sem dugir. Í framhaldi þurfa
menn að fara í viðræður um breyt-
ingar á fyrirkomulagi leigu á veiði-
svæðum, hvort það ætti til dæmis að
fara út í að skipta áhættunni eins og
stjórnarmenn SVFR hafa lagt til.
Landslagið er ekki eins og það var.“
Viktor segir samdrátt líka meðal
erlendra veiðimanna, þótt hann virð-
ist ekki bíta á ákveðinn hóp. „En ég
held það sé ljóst að við erum ekki
samkeppnishæfir miðað við erlendan
markað, verðið er orðið allt of hátt,“
segir hann.
Hlaut að koma að þessu
„Við fórum upp úr þakinu og verð-
um nú að stilla okkur af,“ segir Árni
Baldursson, framkvæmdastjóri
Lax-á. Fyrirtæki hans hefur um ára-
bil verið einn umsvifamesti aðilinn á
veiðileyfamarkaðinum. Hann segir
niðurstöður skýrslunnar vera réttar.
„Í sjálfu sér hlaut að koma að
þessu. Ég held að allir hafi vitað það,
landeigendur, leigutakar sem veiði-
menn. Það hefur gengið mjög vel á
Íslandi, veiðin verið góð og mikill
uppgangur fram að hruni. Hrunið fór
ekki að koma í ljós á veiðileyfamark-
aði fyrr en aðeins í fyrra en nú er
komið að því. Í fyrra var algjört veiði-
hrun og í kjölfarið bitnar kreppan á
almennum veiðimönnum hér,“ segir
Árni og bætir við að á sama tíma sé
mikill samdráttur í sölu veiðileyfa er-
lendis. „Flestir erlendu veiðimann-
anna okkar komu frá Spáni en þeim
hefur nú fækkað um níutíu prósent.
Það var bölvað óstuð að fá veiði-
hrunið í fyrra ofan í allt annað. Nú
vantar spenninginn í menn, þeir eru
daufir. En svona er ástandið og ég tel
að við verðum að vinna okkur saman
út úr því. Ég held að það verði ekki
gert nema með verðlækkun.“
Erfitt fyrir alla
Árni segir það ástand sem upp er
komið vera erfitt fyrir alla. „Það er
erfitt fyrir landeigendur að sætta sig
við lækkun, enda treysta þeir á
greiðslur af veiðisvæðunum. Á sama
tíma eru leigutakar í miklum vand-
ræðum við að ná endum saman til að
geta greitt leiguna. En markaðurinn
ræður ferðinni og nú segir markaður-
inn að komið sé nóg. Það sjá allir að
verðið þarf að lækka.“
Hann telur ekki ráðlegt að taka
ákvarðanir um einhverja samræmda
lækkun en hvetur menn til að ræða
saman. „Sumar ár gáfu ágæta veiði í
fyrra og eru kannski ágætlega seldar,
þá þarf ekki endilega að lækka verðið
þar, á meðan algjört hrun varð í öðr-
um og þær eru mikið til óseldar. En
heildarmyndina verður að skoða, ég
hef ekki séð ástandið þetta slæmt á
þeim 26 árum sem ég hef verið með
Lax-á,“ segir Árni.
Hann ítrekar að mikilvægasta
verkefni leigusala og leigutaka sé að
hlúa að viðskiptavinunum til að
vernda þá mikilvægu auðlind sem
stangveiðin er. „Við verðum að hafa
þá á okkar bandi og fá þá til að koma
að veiða, Íslendinga sem útlendinga.
Ef kúnninn fer þá er margföld vinna
að fá hann til baka.
Á undanförnum árum höfum við
talað auðlindina upp og verðið hefur
hækkað; erlendir veiðimenn skilja
ekki verðhækkun þegar veiðin breyt-
ist ekki. Svo bætist við verðtrygging
á samningum og verðbólga, þeir eru
ekki vanir slíku. Það var samt í lagi
þegar allir veiddu og var gaman en í
fyrra veiddist lítið og þá fannst mörg-
um þeirra ekkert gaman lengur. En
það er ekki komið sumar enn og ým-
islegt er hægt að gera.“
„Verðið þarf að lækka“
 Samdráttur sagður á markaði með stangveiðileyfi  Veiðileyfasalar segja ástandið alvarlegt  „Ég
hef ekki séð ástandið þetta slæmt á þeim 26 árum sem ég hef verið með Lax-á,“ segir Árni Baldursson
Morgunblaðið/Einar Falur
Gleði Breska veiðikonan Lilla Rowcliffe fagnar með Árna Pétri Hilmarssyni eftir að hafa veitt fallega hrygnu í Laxá í
Aðaldal. Samkvæmt greinargerð sem unnin var fyrir Landssamband stangaveiðifélaga fækkar erlendum veiðimönnum.
Samdráttur
» Stefnir í umtalsverða fækk-
un erlendra veiðimanna á dýr-
asta veiðitíma sumarsins.
» Hrun í laxveiði í fyrra veldur
minnkandi ásókn í leyfi.
» Greinargerð segir um 30%
samdrátt í sölu veiðileyfa.
» Skýrsluhöfundar telja þörf á
20 til 50% lækkun á verði
veiðileyfa.
» Viðmælendur segja ljóst að
verð veiðileyfa verði að lækka.
Viktor
Guðmundsson
Árni
Baldursson
16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. JÚNÍ 2013
Skúli Hansen
skulih@mbl.is
Íslensku neyðarlögin brjóta ekki
gegn Evrópurétti svo framarlega sem
kröfuhafar hafa möguleika á því að
fara með sín mál fyrir dómstóla.
Þetta kemur fram í áliti Cruz Villa-
lon, lögsögumanns Evrópudómstóls-
ins, vegna máls franskra kröfuhafa
gegn Landsbankanum sem áfrýjað
hefur verið til hæstaréttar Frakk-
lands.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins varðar málið skuldabréfa-
eignir sem franskir kröfuhafar fengu
kyrrsettar strax eftir hrun. Lands-
bankinn telur sig eiga þessar eignir
og hefur reynt að fá kyrrsetningunni
lyft. Undirréttur í Frakklandi dæmdi
Landsbankanum í óhag en bankinn
hefur áfrýjað málinu til hæstaréttar
Frakklands. Von er á forúrskurði
Evrópudómstólsins um málið í haust.
„Þetta er álit lögsögumanns Evr-
ópudómsins sem styður það viðhorf
slitastjórnar LBI að slitameðferðin,
sem sett var á laggirnar í kjölfar laga-
setningar í apríl 2009 hafi verið í sam-
ræmi við Evróputilskipun um slita-
meðferð fjármálafyrirtækja.
Slitastjórn LBI lítur á þetta sem
áfangasigur, en bendir á að þetta er
ekki niðurstaða Evrópudómsins
sjálfs, hennar er enn beðið, en vonir
standi vissulega til að hún verði í sam-
ræmi við þetta,“ segir í svari slita-
stjórnar Landsbankans við fyrir-
spurn Morgunblaðsins um málið.
Segir neyðar-
lögin samræm-
ast Evrópurétti
 Bíða forúrskurðar Evrópudómstólsins
Morgunblaðið/Kristinn