Læknablaðið - 15.03.2003, Qupperneq 8

RITST JÚRIUARGREINAR
leiðarljósi horfur um bata eða bætta heilsu, í öðru
lagi hættu á aukaverkunum en í þriðja lagi hver sé
kostnaður samfélagsins vegna meðferðarinnar þar
sem honum ber skylda til að gæta hagkvæmni.
Þegar valið stendur á milli tveggja misdýrra
lyfja þarf læknirinn að spyrja sig þeirrar spurning-
ar hvort verðmismunurinn sé réttlætanlegur í
ljósi betri verkunar dýrara lyfsins. Nýlegt dæmi
um þetta er meðferð við bakflæði í vélinda þar
sem samheitalyf sem kostar 48% af verði nýrra
lyfs er sagt skila árangri í 74% tilfella á móti 83%
hjá nýja lyfinu. Annað nærtækt dæmi er meðferð
við hækkuðu kólesteróli í blóði. Sjúklingar hafa
engin sérstök óþægindi af kólesteróli í blóði, en
árangur meðferðar er mældur í því hvernig þeim
farnast til langs tíma, það er hversu margir þróa
með sér æðasjúkdóm, fá kransæðastíflu og deyja.
Þá má einu gilda hvort kólesterólgildið sem slíkt
hækkar eða lækkar af meðferðinni, því ef með-
ferðin bætir horfur sjúklingsins er hún réttlætan-
leg. Því ber læknum að halda sig við þau lyf sem
vísindalegar rannsóknir hafa sýnt að bæta horfur
sjúklinga eða líðan þeirra jafnvel þó að þau geti
verið dýrari. Þegar litið er til meðferðar við hækk-
uðum blóðþrýstingi er svipað uppi á teningnum.
Blóðþrýstingsgildin sem slík eru aðeins mælistika
sem við notum á árangur meðferðarinnar, þó að
hið raunverulega markmið sé annars vegar að
bæta líðan sjúklinga okkar, en þó aðallega að
bæta lífslíkur þeirra og forða þeim frá ótímabær-
um líffæraskemmdum. Þess vegna ber okkur að
velja þau lyf sem hafa reynst árangursríkust að
þessu leyti og þar hafa nýju lyijaflokkarnir tví-
mælalaust tekið þíazíð þvagræsilyfjunum fram í
mörgum tilfellum. Þrátt fyrir ákveðinn viðbótar-
kostnað vegna dýrari lyfja getur sparast fé þegar
litið er til fækkunar á sjúkrahúsinnlögnum vegna
hjarta-, æða-, nýrna-, heila- og augnsjúkdóma.
Þetta er hin raunverulega jafna sem reiknimeist-
arar heilsuhagfræðinnar glíma við. Við sem fyll-
um út lyfseðlaeyðublöðin megum hvorki láta ein-
faldar skynditúlkanir blaðamanna á vísindarann-
sóknum né harða markaðshagsmuni lyfjafram-
leiðenda villa okkur sýn. Okkur ber skylda til að
meta vísindaleg rök hlutlægt með hagsmuni skjól-
stæðinga okkar og samfélagsins að leiðarljósi.
Heimild
1. Major outcomes in high-risk hypertensive patients rando-
mized to angiotensin-converting inhibitor or calcium
channel blocker vs diuretic. The Antihypertensive and
Lipid-Lowering treatment to prevent Heart Attack Trial
(ALLHAT). The ALLHAT Officers and Coordinators
for the ALLHAT Collaborative Research Group. JAMA
2002; 288: 2981-97.
Detrusitol® Retard (tolterodin) RE
Hvert hylki inniheldur: Tolterodintartrat 2 mg og 4 mg, samsvarandi tolterodini 1,4 mg eöa 2,8 mg. Litarefni i 1,4 mg foröahylkinu: Indígókarmin (E132), gult jámoxið (E172) og titantvioxiö
(E171). Ularefni i2,8 mg loróahylkinu: Indígókarmin (E132) og titantvioxiö (E171). Ábendingar: Detrusitol Retard erætlaötil meöleröar á bráöa þvagleka (urge incontinence) og/eða
böum og bráöum þvaglátum, svo sem getur komiö (yrir hjá sjúklingum meö óstðöuga þvagblööru (unstable bladder). Skammtar og lyfjagjöf: Forðahylkin má taka með mat eöa án og þau
veröur aö gleypa í heilu lagi. Ettir 6 mánaöa meöterö skal endurskoöa þörf fyrir áframhaldandi meöferö. Skammtastærdirhanda fullorðnum (þarmeð talið aldraOir): Ráölagöur skammturer
2,8 mg einu sinni á sólarhring. Hjá sjúklingum með skerta lifrarstarfsemi er ráölagöur skammtur 1,4 mg einu sinni á sólarhring. Komi óþægilegar aukaverkanir fram má minnka skammtinn
úr 2,8 mg í 1,4 mg einu sinni á sólarhring. SkammtastærOirhanda bömum: Ekki hefur enn veriö sýnt fram á öryggi og verkun hjá bömum. Notkun Detrusitol Retard foröahylkja er þvi ekki
ráðlögö handa bömum fyrr en frekari upplýsingar liggja fyrir. Frábendingar: Frábendingar fyrir gjöf tolterodins eru: Þvagteppa (urinary retention). Ómeöhöndluö (uncontrolled)
þrönghomsgláka. Vöövaslensfár. Þekkt ofnæmi fyrir tolterodini eöa einhverju hjálparefnanna. Alvarfeg sáraristilbólga. Risaristill vegna bólgu (toxic megacolon). Varnaöarorö og
varúöarreglur: Gæta skal varúöar viö notkun tolterodins hjá sjúklingum meö: Marktæka tæmingarhindrun þvagblööru (bladder outlet obstruction) og hættu á þvagtregöu. Þrengsli i
meltingarvegi Ld. portþrengsli i maga. Nýmasjúkdóm. Taugakvilla i ósjálfráöa taugakerfinu. Vélindisgapshaul (hiatus hemia). Hættu á skertum hreyfanleika í meltingarvegi. Svo sem ætiö á
viö þegar óstoöug blaöra er meöböndluö skal athuga skal liffræöilegar ástæöur fyrir bráöa þvagleka og tiöum þvaglátum áöur en meöferö er hafin. Samtimis notkun kröftugra CYP3A4-
hemla erekki ráölögö (sjá Milliverkanir). Sjúklingar meö sjaldgæfa, erföabundna sjúkdóma ervaröa frúktósaóþol, skert frásog glúkósu-galaktósu eöa skerta virkni súkrasa-isómaltasa eiga
ekki aö nota þetfa lyf. Millíverkanir: Ekki er mælt meö samtímis gjöf öflugra CYP3A4-hemla til almennrar (systemic) notkunar eins og sýklalyfja i flokki makróliöa (eiýtrómýcín og
klaritrómýcin), sveppalyfja (ketócónazól og ftracónazól) og próteasa-hemla, vegna aukinnar þéttni toltcrodins i sermi hjá þeim sem eru meö litil CYP2D6 umbrot og eru i hættu hvaö varðar
ofskömmtun. Verirun og aukaverkanir tolterodins geta aukist viö samtímis notkun lyfja sem hafa andmúskarinvirk áhrif. Hins vegar getur verkun tolterodins minnkaö viö samtimis notkun
lyfja meö múskarínkólinvirk áhrif (muscarinic cholinergic receptor agonists). Tolterodin getur dregiö úr verkun hreyfingahvetjandi lyfja eins og metóklópramiös og cisapríös. Samtimis
notkun meö flúoxetini (öflugur CYP2D6-hemill) veldur ekki klíniskt marktækri milliverkun því tolterodin og CYP2D6 umbrotsefni þess, 5-hýdroxýmetýltolterodin, eru jafnvirk. Rannsóknir á
milliverkunum við lyf hafa hvorki leitt í Ijós milliverkanir viö warf arin né samsett getnaðarvamariyf (etinýlestradíóVlevonorgestrBl) .Kliniskrannsóknhefurgefiðvisbendingarumaötolteradin
hamli ekki umbrot sem veröur fyrir tilstilli CYP2D6,2C19,3A4 eöa 1A2. Meðganga og brjóstagjöf: Ekki mælt meö notkun Detrusitol Retard á meögöngu. Foröast skal notkun tolterodins
þann tima sem bam er haft á brjósti. Akstur og stjórnun vinnuvéla: Þar sem lyfiö getur valdiö sjónstillingartruflunum og haft áhrif á viðbragðsflýti getur þaö dregið úr hæfni til aksturs og
notkunar véla. Aukaverkanir: Tolterodin getur valdiö vægum til i meöallagi miklum andmúskarinvirkum áhrifum t.d. munnþurrki, meltingartruflun og augnþurrki. Algengar (> 1 %): Augu:
Augnþurrkur, óeölileg sjón (þar á meöal sjónstillingartruflanir). Almennar: Þreyta, höfuöverkur, brjöstverkur. Meltingarfæri: Meltingartruflanir, hægöatregða, kviöverkur, vindgangur,
uppköst. Taugakerfi: Sundl, svefnhöfgi, náladofi (paraesthesia). Geörænar Taugaóstyrkur. Húö og undiriiggjandi vefur: Húöþurrkur. Sjaldgæfar (0,1-1%): Almennar: Bjúgur, bjúgur á
úfiimum. Mjög sjaldgæfar (< 0,1%): Ónæmiskerfi: Ofnæmi, ekki nánar tilgreint. Geörænan Rugl (confusion), ofskynjanir. Nýru og þvagfæri: Þvagteppa (urinary retention). Hjarta:
Hraösláttur (tachycardia). Önnur aukaverkun sem greirrt hefur veriö frá viö notkun tolterodin er bráöaofnæmi (kemur örsjaldan fyrir). Útlitslýsing: 1,4 mg forðahylkiö er blágrænt meö hvítri
áletrun (tákn og 2). 2.8 mg foröahylkiö er blátt meö hvítri áletrun (tákn og 4). Markaösleyfishafi: Pharmacia AS, Danmörku. Umboösaöili á Islandi: PharmaNor hf„ Hörgatún 2, Garöabær.
Pakkningar og verö 1. febrúar 2003: Foröahylki, hart 1,4 mg: 30 stk. kr. 7.024 ,- Forðahylki, hart 2,8 mg: 30 stk. kr. 7.269,- Foröahylki, hart2,8 mg: 100 stk. kr. 21.210,- Stytting átexta
Sériyfjaskrár janúar 2002. Hægt er aö nálgast séríyfjaskrártexta og samantekt á eiginleikum lyfs SPC ifullri lengd hjá lyfjaumboösdeild Pharmacia, PharmaNor hf.
Heimildir:
1. Appell RA. Efficasy and Safety of Tolterodine inthe Treatment of Overactive Bladder. A pooled analysis. Urology (Supplement 6A) Dec.1997; 50:90-96.
2. R Van Kerrebroek et al. Urology, vol. 57 (3) 2001. Tolderodine once-daily; Superior Efficacy and Tolerability in Treatment of the Overactive bladder.
PHARMACIA fDetrusitolRetard
' tolterodin
184 Læknablaðið 2003/89