Læknablaðið - 15.05.2005, Blaðsíða 67

UMRÆÐA & FRÉTTIR / INNFLYTJENDUR í HEILBRIGÐISKERFINU
sem flestir tilheyrðu. íslenskt frjálsræði hentaði
þeim ekki alltaf. Ogiftar konur sem urðu óléttar
gátu lent í vandræðum gagnvart foreldrum sínum
í Pólandi.“
Vildu ekki fara suður
Eins og Jón nefndi héldu Pólverjar hópinn og
blönduðu ekki mikið geði við Islendinga. „Þeir
tóku þó þátt í íþróttum, meðal annars innanhúsfót-
bolta og voru með sitt eigið lið. Þeir höfðu gaman
af þessu en ef það var einhver von um vinnu þá
mættu þeir ekki, hún gekk alltaf fyrir.“
- Lentirðu aldrei í því að ná ekki sambandi, geta
ekki sinnt fólki vegna tungumálaörðugleika?
„Jú, það kom fyrir en alltaf tókst nú á endan-
um að ná í einhvern sem gat túlkað. Pólverjarnir
eru yfirleitt fólk á besta aldri og heilsuhraust.
Vandamálin sem þeir leituðu með til mín voru því
oft af félagslegum eða sálrænum toga og það átti
ekki síst við um konurnar. Oft höfðu þær þurft
að skilja börnin sín eftir hjá afa og ömmu heima í
Póllandi og leið illa út af því. Svo voru þess dæmi
að hingað kæmi eldra fólk sem reyndist vera fár-
veikt. Það hafði ekkert gert í málunum áður en það
kom en var jafnvel við dauðans dyr þegar hingað
kom. Þetta sagði mér þá sögu að heilbrigðisþjón-
ustan heimafyrir hafi ekki verið upp á marga fiska
eða dýrari en svo að fólk hefði efni á henni.
Stundum kom það fyrir að maður vildi senda
fólk suður til rannsókna og lækninga eða til dæmis
frumbyrjur til fæðinga en fólkið neitaði að fara.
Það var dýrt að ferðast suður og halda sér uppi
í Reykjavík. Á meðan var það ekki að vinna og
missti þess vegna laun. Oft endaði þetta með því
að verðandi móðir mætti heim til manns þegar
valnið var farið og þá varð maður bara að bjarga
sér. Sem betur fer gekk þetta yfirleitt alltaf vel.“
Misjöfn viðbrögð við veikindum
Jón segir að heilsufarsvandi innflytjenda liafi
ekki verið frábrugðinn því sem gerist og gengur
meðal íslendinga. Hins vegar var nokkuð áber-
andi að þeir leituðu til læknis með vandamál sem
íslendingar hefðu ekki gert.
„Oft var eins og barn mætti ekki fá hita, þá var Jón B.G. Jónsson heimilis-
farið með það til læknis, jafnvel um miðja nótt. Það lœknir.
var eins og fólk kynni ekki að gefa barninu hitalækk-
andi lyf eða beita þeim ráðum sem flestir þekkja og
bíða svo næsta dags, hvort ekki brái af barninu. Oft
var þetta vegna þess að fólk var eitl og átti engan
að sem það gat leitað ráða hjá. Þetta fór að nokkru
leyti eftir mennlunarstigi fólks en Pólverjanna voru
sumir frá fátækari hluta heimalandsins og höfðu að
mestu leyti farið á mis við skólagöngu. Sama máli
gegndi um Portúgalina sem margir hverjir voru úr
fátækrahverfum Lissabon," sagði Jón og bætti því
við að meðal Portúgalanna hefðu verið nokkrir
smitaðir af HlV-veirunni en það hefði gengið mjög
erfiðlega að fá þá til að skilja nauðsyn þess að sýna
varkárni í samskiptum við íolk.
„Að öðru leyti var þetta ósköp svipað og önnur
læknisþjónusta. Mæðra- og ungbarnaeftirlit gekk
mjög vel og vandamálin voru ekkert meiri en hjá
Islendingum. Fámennið hjálpaði líka til því þá var
auðveldara að fylgjast með fólki. Þó gat það kornið
manni á óvart hversu misjafnlega fólk upplifir og
bregst við sársauka og vanlíðan. Það virðist vera
hluti af þeim menningarmun sem er á þjóðunum,"
sagði Jón B.G. Jónsson.
Læknabladið 2005/91 463