Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2007, Blaðsíða 26

ÁGRIP VEGGSPJALDA / VÍSINDI Á VORDÖGUM
Markmið: Rannsóknin var gerð til að meta hvort konur er
tilheyra þessum sjúklingahópi (hjartasjúklingar), endurspegli
það sem aðrar rannsóknir á heilsutengdum lífsgæðum ( HL)
hafa sýnt.
Aðferð: Við skoðuðum 87 sjúklinga sem gengust undir
kransæðavíkkun (PCI) með stoðnetsísetningu. Sjúklingarnir
svöruðu spurningalistanum SF-36 v2 um HL sama dag og þeir
gengust undir kransæðavíkkunina og aftur sex mánuðum síðar.
Mælitækið SF36 er spurningalisti sem skiptist í átta hluta. Fjórir
þættir meta lílamlega heilsu og fjórir meta andlega heilsu.
Niðurstöður: Á meðal þeirra 87 þátttakenda voru 69 (79%)
karlmenn og 18 (21%) konur. Meðalaldur var 62,8 ár (±11,55).
Fimmtíuogtvö prósent voru með háþrýsting, 29% reyktu, 40 %
voru með of hátt kólestról og 67% voru með pósitífa ættarsögu.
Karlkynsþátttakendurnir komu betur út hvað líkamleg HL
varðar. Bæði fyrir kransæðavíkkunina (p<0,02) og sex mánuðum
síðar ( p<0,01). Batinn í þessum hluta hjá karlmönnunum var
16,5% en 17,9% hjá konum. Það mældist ekki marktækur
munur á milli kynjanna á andlegum þáttum HL( p>0,l ) við
upphaf rannsóknarinnar en hins vegar komu karlmennirnir
betur út andlega, sex mánuðum eftir kransæðavíkkunina og var
munurinn marktækur (p<0,05). Samt sem áður var batinn hjá
körlunum bara 1,6 % og 0,3 % hjá konunum í andlegum HL.
Ályktun: Karlmenn koma betur út, í könnun á HL hvað varðar
líkamlega þætti. Bæði fyrir kransæðavíkkunina og sex mánuðum
síðar. PCI hefur aðallega jákvæð áhrif á líkamleg HL. Konur
virðast ná enn meiri líkamlegum bata en karlmenn eftir PCI.
V 42 Gagnsemi 64 sneiða tölvusneiðmyndatækis til grein-
ingar á endurþrengslum í stoðnetum
Sigurdís llaruldsdóttir* 1 Birna Jónsdóttir2, Jónína Guðjónsdóttir2, Axel
F. Sigurðsson2, Kristján Eyjólfsson1, Þórarinn Guðnason1, Sigurpáll S.
Scheving1, Ragnar Danielsen'.Torfi F. Jónasson', Guðmundur Þorgeirsson1,
Karl Andersen1
Hjartadeild Landspítala', Læknisfræðileg myndgreining, Domus Medica2,
læknadeild HÍ3
sigurdih@landspitali.is
Inngangur: Stoðnetsísetningum er nú beitt í vaxandi mæli hjá
sjúklingum með kransæðaþrengsli. Búast má við endurþrengslum
hjá 20-30% þessara sjúklinga en oft reynist erfitt að greina
endurþrengsli þar sem ekki er til gott greiningarpróf. Nýlega
hafa rutt sér til rúms 64 sneiða tölvusneiðmyndatæki sem bjóða
upp á mun betri myndgæði en eldri tölvusneiðmyndatæki.
Markmið: Að kanna með hversu miklum áreiðanleika hægt
væri að greina endurþrengsli í stoðnetum með 64 sneiða
tölvusneiðmyndatæki.
Aðferðir: Sjúklingar sem gengust undir sína fyrstu
stoðnetsísetningu voru teknir inn í rannsóknina á tímabilinu
aprfl 2005 til ágúst 2006 en sjúklingar með bráða kransæðastíflu
og nýrnabilun voru útilokaðir. Sex mánuðum eftir
kransæðaþræðingu og stoðnetsísetningu gengust sjúklingar
undir tölvusneiðmyndarannsókn og endurþræðing var gerð.
Niðurstöður: Níutíuogþrír sjúklingar með samtals 143 stoðnet
voru metnir. Karlmenn voru 82% hópsins og meðalaldur var
63 ár (staðalfrávik 9,9). Lyfjahúðuð stoðnet voru notuð hjá
28% sjúklinga. Sextíuogtvö prósent sjúklinga höfðu háþrýsting,
51% háar blóðfitur, 13% höfðu sykursýki, 22% reyktu og 70%
höfðu jákvæða ættarsögu. Tíðni endurþrengsla reyndist 22%.
Næmi tölvusneiðmynda til greiningar endurþrengsla reyndist
26% og sértæki 91%. Jákvætt forspárgildi var 38% og neikvætt
forspárgildi 85%.
Ályktanir: Tölvusneiðmyndatækni má nota með nokkrum
áreiðanleika til að greina endurþrengsli í stoðnetum. Rannsóknin
reyndist hafa hátt sértæki og neikvætt forspárgildi og gagnast
því vel til að útiloka endurþrengsli.
V 43 Histamín og þrombín örva nituroxíð myndun í æða-
þelsfrumum
l lannes Sigurjónsson'. Brynhildur Thors2, Haraldur Halldórsson2,
Guðmundur Þorgeirsson23
'Læknadeild HÍ, 2rannsóknarstofa HÍ í lyfjafræði, 3Iyflækningadeild
Landspítala
hanness@hi.is
Inngangur: Vanstarfsemi æðaþelsins markar upphaf
ýmissa sjúkdóma, svo sem æðakölkunar og háþrýstings.
Grundvallarþáttur í skertri æðaþelsstarfssemi er minnkuð geta
til þess að framleiða nituroxíð (NO). Lykilensím í myndun
NO er endothel NO synthasi (eNOS) sem meðal annars er
örvað af skerspennu inni í æðinni og af áverkunarefnum G-
prótein tengdra viðtaka. Áhrif histamíns og þrombíns á eNOS
örvun og boðleiðir slíkrar örvunar hafa lítið verið kannaðar í
æðaþelsfrumum. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna áhrif
og örvunarferli histamíns, þrombíns og jónferju á NO myndun í
æðaþelsfrumum.
Efni og aðferðir: Æðaþelsfrumur voru ræktaðar úr bláæðum
naflastrengja. Frumunum var gefið geislavirkt hvarfefni í formi
amínósýrunnar L-arginíns. Frumurnar voru meðhöndlaðar
með ýmsum áverkunarefnum og ensímhindrum. Eftir það var
örvunarástand eNOS og NO myndun áætluð með mælingu
á geislavirku L-citrullíni í sindurteljara. Fosfórýlering á
eNOS á serll79 var ákvörðuð með western blotting og
sértæku fosfórunarmótefni. Inósítol fosföt voru aðskilin með
jónskiptasúlum.
Niðurstöður: Histamín, þrombín og jónferja örvuðu eNOS
til myndunar NO. H89 sem er AMPK/PKA hemill hindraði
fosfórun eNOS og hamlaði þar með örvun eNOS af völdum
histamíns og jónferju. Hinsvegar hamlaði það ekki myndun
inósítól fosfata. Klóbindiefnið BAPTA hindraði örvun eNOS af
völdum histamíns.
Ályktun: Niðurstöðurnar sýna að virkjun G-próteintengdra
viðtaka með histamíni eða þrombíni örvar eNOS. Jónferja örvar
einnig eNOS sem undirstrikar mikilvægi hækkaðs innanfrumu
Ca2+ styrks í stjórnun ensímsins. Hindrun af völdum BAPTA
undirstrikar að Ca2+ er nauðsynlegur þáttur í virkni eNOS. Áhrif
H89 sem hindrar NO myndun af völdum allra áverkunarefnanna
bendir til að fosfórun eNOS sé einnig nauðsynlegur þáttur í
virkjun þess. Að H89 hindri ekki myndun inósítól fosfata sýnir
fram á að hömlun H89 er ekki vegna hömlunar á Ca2+ búskap.
Niðurstöður þessarar rannsóknar árétta hversu margþætt og
flókin stjórnun NO myndunar er í æðaþelsfrumum.

Læknablaðið/fylgirit 54 2007/93