Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2007, Blaðsíða 43

ÁGRIP VEGGSPJALDA / VÍSINDI Á VORDÖGUM
V 78 Blóðflæðisskortur til þarma: aðlögun á smáæða-
blóðflæði sem dregur úr truflunum á súrefnisháðum
efnaskiptum
Gísli H. Sigurðsson1, Vladimir Krejci2, Luzius Hiltebrand3
'Svæfinga- og gjörgæsludeild, Landspítala, læknadeild HI, 2Department
of Anesthesiology, Washington University, St. Louis, MO. Bandaríkjunum
3Department of Anesthesiology, Inselspital University Hospital, Bern, Sviss
gislihs@landspitali. is
Inngangur: Pað er samband milli minnkaðs blóðflæðis í þörmum,
fjöllfffærabilunar og dauða hjá bráðveikum sjúklingum.
Markmiðið með þessari rannsókn var að kanna áhrif
minnkaðs mesenterial blóðflæðis (SMAF) á smáæðablóðflæði
og efnaskipti í þörmum.
Efniviður og aðferðir: Þrettán svín (27-31 kg) voru svæfð
og lögð í öndunarvél. Átta þeirra voru útsett fyrir minnkun
á SMAF (15% á 30 mínútna fresti) meðan hin fimm voru
viðmiðunarhópur. SMAF var mælt með ultrasonic transit time
flæðitækni og smáæðablóðflæði í slímhúð og vöðvalagi smáþarma
og ristils var mælt með fjölrása laser Doppler flæðitækni (LDF).
PH í slímhúð smáþarma var mælt með tonometry og efnaskipti
(glukósa, laktat og pyruvat) með mikrodialysu.
Helstu niðurstöður: Við minnkað SMAF varð smáæðablóðflæði
í slímhúð smáþarma mjög ójafnt (herterogenous) þótt það
minnkaði ekki að magni til að byrja með. Péttni glukosu í
smáþarmavegg minnkaði um nærri helming þegar við 15%
minnkun á SMAF (p<0.05) og hélt áfram að minnka við frekari
minnkun á SMAF. Aftur á móti fór ekki að bera á hækkun á
laktat/pyruvat hlutfalli fyrr en eftir 45% minnkun á SMAF og
pH lækkun í slímhúð smáþarma fyrr en eftir 60% minnkun
á SMAF. Súrefnisnotkun í þörmum minnkaði og laktat í
bláæðablóði þarma hækkaði fyrst eftir 75% minnkun á SMAF.
Ályktanir: Þessi rannsókn bendir til að breytingar á
svæðisblóðflæði og smáæðablóðflæði dragi úr truflunum á
súrefnisháðum efnaskiptum í þörmum við skort á blóðflæði.
Lækkun á þéttni glúkósu í þarmavegg þegar við óverulega
minnkun á svæðisblóðflæði bendir til að það verði fyrr skortur
á efni til brennslu (substrati) en á súrefni við blóðflæðisskort í
smáþörmum.
V 79 Orthogonal polarization spectroscopy er ný
tækni til að skoða smáæðablóðflæði í slímhúð: Mat á
greiningaraðferðum
Gísli H. Sigurðsson', Vladimir Krejci2, Luzius Hiltebrand3 Jukka Takala4,
Stephan Jacob4.
'Svæfinga- og gjörgæsludeild, Landspítala, læknadeild HÍ, 2Department of
Anesthesiology, Washington University, St. Louis, MO, Bandaríkjunum,
3Department of Anesthesiology, 4Department of Intensive Care. Inselspital
University Hospital, Bern, Sviss
gislihs@landspitali.is
Inngangur: Orthogonal polarization spectroscopy (OPS) hefur
nýlega verið kynnt sem aðferð til að mæla smáæðablóðflæði
í slímhúð. Það hefur verið sýnt fram á að truflanir á
smáæðablóðflæði (impaired and heterogeneous microcirculatory
blood flow) er algengt ástand í sýklasótt og við blæðingarlost og
er líkleg orsök fyrir fjöllíffærabilun. Vandamálið hefur verið að
mæla þetta klíniskt hjá sjúklingum. Fram að þessu hefur laser
Doppler flowmetry verið aðalmælitækið á smáæðablóðflæði
en það er erfitt að koma því við hjá sjúklingum. OPS imaging
er ný tækni sem gefur möguleika á kvikmyndatöku af
smáæðablóðflæði í litlum arteriolum og háræðum í slímhúð.
Vandamálið við OPS hefur verið að finna mælistiku sem mælir
„magn“ truflana (quantify) á smáæðablóðflæði sem eru greinileg
þegar horft er á skjá tækisins. Hluti af vandamálinu er að flæðið
er í þrívídd en sést í tvívídd. Markmiðið með þessari rannsókn
var að kanna næmni OPS við mælingu á smáæðablóðflæði í
slímhúð við minnkað mesenterial blóðflæði.
Aðferðir: I átta svínum sem voru svæfð og ventileruð eins og
sjúklingar í skurðaðgerð var blóðflæði í superior mesenteric
slagæðinni minnkað í stigum um 15% í einu (15, 30, 45, 60, 75
og 90%) frá eðlilegu flæði allt í niður í 90% minnkun. 5 dýr
voru til samanburðar. Smáæðablóðflæði í smágirnisslímhúð
var mælt stöðugt með OPS tækni. Stafrænar kvikmyndir af
smáæðablóðflæði voru vistaðar í tölvu frá hverju stigi minnkunar
blóðflæðis. Myndum frá öllum 13 dýrunum var síðan ruglað
áður en mat var gert. Tveir rannsakendur sem vissu ekki hvort
rannsóknin sem þeir voru að skoða hverju sinni var frá dýri með
minnkað blóðflæði eða frá samanburðardýri mátu breytingar
á blóðflæði í öllum rannsóknardýrunum. Mælingarnar voru
gerðar þannig að fjöldi háræða sem fóru yfir ákveðnar Iínur á
skjánunt (number of vessel crossings) voru taldar á ákveðnu
svæði sem var ákveðið fyrirfram (predefined).
Niöurstöður: Inter-observer CV var 0.34 (0.04-1.41) og intra-
observer CV var 0.10 (0.02-0.61). Aðeins öðrum rannsakendanna
tókst að sýna fram á minnkað blóðflæði (decrease in vessel
crossings) við 45% minnkun á blóðflæði í superior mesenterica
slagæðinni.
Umræöa og helstu niðurstöður: Sjónrænt mat á þéttni háræða
mælt rneð OPS gat ekki greint nægilega vel á milli dýra sem
höfðu minnkað blóðflæði og þeirra sem höfðu eðlilegt blóðflæði.
Hluti af skýringunni getur verið breytingar á blóðflæði
(redistribution and heterogenesity) og „suboptimal contrast"
OPS myndanna. Þrátt fyrir að rannsakendur hefðu komið sér
saman um aðferðina fyrirfram var „inter-observer“ munur á
mati fjölda æða sem voru opnar mjög hár. Það er því augljóst
að það þarf að finna nýjar leiðir til þess að mæla breytingar í
smáæðablóðflæði sem eru metnar með OPS tækni.
V 80 Samanburður á verkjastillingu karla og kvenna á
sambærilegum aldri eftir brjóstholsskurðaðgerðir
Gísli Vigfússon, Steinunn Hauksdóttir, Gísli H. Sigurösson
Svæfinga- og gjörgæsludeild Landspítala Hringbraut
gislivig@landspitali. is
Inngangur: Rannsóknir sýna að kynjamunur getur haft áhrif
á verkun lyfja eftir aðgerðir1. Ástæður eru margþættar svo
sem hormóna áhrif, mismunandi næmni ópíat viðtækja og
verkunarmáti lyfjanna, erfða- og sálrænir þættir. Gerðar
hafa verið allnokkrar kannanir á verkun ópíat lyfja á karla
og konur við sambærilegar aðgerðir og kringumstæður.
Fáar klínískar rannsóknir hafa borið saman kynjamun og
Læknablaðið/fvlgirit 54 2007/93
43
L