Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2007, Blaðsíða 38

ÁGRIP VEGGSPJALDA / VÍSINDI Á VORDÖGUM
V 66 BNP-mælingar til að ákvarða meðferðarlengd á
ECMO-dælu. - Sjúkratilfelli af 27 ára karlmanni með svæsna
hjartaþelsbólgu og hjartabilun
Einar t>ór Bogason', Bjarni Torfason1-3, Tómas Guðbjartsson1-3, Felix
Valsson2
‘Hjarta- og lungnaskurðdeild og 2svæfinga- og gjörgæsludeild Landspítala,
3læknadeild HÍ
einarlhb@gmail. com
Inngangur: BNP (brain natriuretic peptide) er hormón sem er
losnar úr sleglum hjartans við þan á hjartavöðvafrumum og
hefur hækkað gildi á BNP sýnt sterka fylgni við hjartabilun.
Einnig hefur nýleg rannsókn bent til fylgni hækkaðs BNP
gildis og lakari árangurs eftir hjartaskurðaðgerð. Lýst er
tilfelli af svæsinni hjartaþelsbólgu þar sem beita þurfti
ECMO-dælu (extra-corporeal membrane oxygenation) eftir
ósæðarrótarskipti. Sýnt er fram á fylgni milli BNP-mælinga,
hjartabilunar og meðferð með ECMO-dælu.
Tilfelli: 27 ára karlmaður með tvíblaða ósæðarloku var lagður
inn á gjörgæsludeild Landspítala með nokkra daga sögu um
bakverk og háan hita. Ómskoðun sýndi ígerð í ósæðarrótinni
með lokuhrúður á lokublöðum auk alvarlegs lokuleka.
Streptococcus mitis ræktaðist úr blóði og var hafin meðferð
með sýklalyfjum. Sólarhring síðar var gerð bráðaaðgerð vegna
skyndilegrar öndunar- og hjartabilunar auk losts. Par kom í ljós
tætt óæðarloka með stórri ígerð í ósæðarrótinni sem teygði sig
niður á míturlokuna auk fistils inn í vinstri gátt. Skipt var um
ósæðarrótina með tilfærslu á kransæðum og notast við lífræna
ósæðaarloku án grindar (Freestyle®). Aðgerðin var tæknilega
erfið og tók rúmar 10 klukkustundir (vélartími: 382 mínútur,
tangartími:273 mínútur). Leggja þurfti bæði ósæðardælu (IABP,
intra-aortic balloon pump) og ECMO-dælu sem var veitt úr
hægri gátt í lærisslagæð til að halda uppi súrefnismettun og
blóðþrýstingi. Gera þurfti enduraðgerð til blóðstillingar sama
sólarhring. Blæðing var veruleg og fékk hann samtals í aðgerð
50 einingar af plasma, 37 einingar af rauðkornaþykkni og 11
einingar af blóðflögum. Ástand sjúklings var mjög tvísýnt næstu
daga en fór svo hægt batnandi. Sjö dögum frá aðgerð var hægt
að fjarlægja ECMO-dælu og tveimur dögum síðar ósæðardælu.
Viku síðar var hann tekinn úr öndunarvél og rúmum mánuði
frá aðgerð útskrifaður heim. í legunni voru gerðar endurteknar
BNP mælingar sem sýndar eru á mynd 1. í ljós kom fylgni BNP-
mælinga við annnars vegar hjartabilunareinkenni sjúklings og
hins vegar hvenær ECMO-meðferð var hafin og henni hætt.
Hins vegar hafði lítil áhrif á BNP þegar ósæðardæla var fjarlægð.
Tveimur mánuðum frá aðgerð voru BNP-gildi nánast eðlileg.
Ályktun: Geysilega hátt BNP fyrir aðgerð samrýmdist
mikilli hjartabilun sjúklings. Við minnkað álag á hjartað með
notkun ECMO-dælu lækkaði styrkur BNP verulega sem og
hjartabilunareinkenni. Þegar ECMO-dælan var fjarlægð og
álag á hjartað jókst á ný hækkaði styrkur BNP aftur. Pessar
niðurstöður gætu bent til þess að nota megi styrk BNP sem bæði
viðmið um virkni og meðferðarlengd með ECMO-dælu. Þar
sem um einstakt tilfelli er að ræða er ljóst að frekari rannsókna
er þörf.
Mynd 1
Styrkur BNP
Dagar frá aðgerð
V 67 Vélindaómskoðanir svæfingalækna við hjartaskurð-
aðgerðir - greina nýjar upplýsingar sem geta haft áhrif á
aðgerðina
Guðmundur Klemenzson1, Felix Valsson', Gunnar S. Armannsson1, Hildur
Tómasdóttir1, Hjörtur Sigurðsson1, Ivar Gunnarsson1, Kári Hreinsson1,
Bjarni Torfason2
‘Svæfinga- og gjörgæsludeild Landspítala, 2hjarta- og lungnaskurðdeild
Landspítala
klemenzs@landspitali. is
Inngangur: Til að fá sem bestar upplýsingar um ástand hjarta
sjúklinga sem fara í opnar hjartaaðgerðir eru þeir rannsakaðir
með hjartaþræðingu og oft einnig með hjartaómun fyrir
aðgerð. Á síðustu árum hafa hjartasvæfingalæknar farið að
nota vélindaómskoðanir (TEE- Trans esophageal echo) sem
vöktunar og greiningartæki við hjartaaðgerðir á Landspítala.
Tilgangur þessarar framsýnu rannsóknar var að kanna hversu
oft nýjar upplýsingar koma fram og hve oft þær leiða til
breytinga á fyrirhugaðri aðgerð.
Aðferðir: Á tveggja ára tímabili, frá mars 2005 til mars 2007,
voru allir sjúklingar sem fóru í opnar hjartaskurðaðgerðir á
Landspítala vaktaðir með vélindaómun af svæfingalækni meðan
á hjartaaðgerð stóð.
Niðurstöður: Alls var 401 sjúklingur ómaður.
Skipting aðgerða:
- Kransœðaaðgerð (CABG) á hjarta- og lungnavél (HLV): 207
(einn með mazeaðgerð)
- Kransœðaaðgerð á sláandi hjarta (OPCAB): 66 (einn með
mazeaðgerð)
- Ósœðarlokuskipti + CABG: 47 (þrír með mazeaðgerð)
- Ósœðarlokuskipti: 39 (tveir með mazeaðgerð)
- Aðrar loku- og hjartaðgerðir: 42 (þrír með mazeaðgerð)
Áður óþekktar upplýsingar um ástand sjúklings fundust í 114
ómunum (28,4%), þar af í 95 fyrir aðgerð og í 19 eftir aðgerð.
Þessar nýju upplýsingar leiddu til breytingar á aðgerð eða
meðferð í 41 sjúklingi (10,2%).
Samantekt: í rúmlega fjórðungi sjúklinga sem koma til
hjartaaðgerðar á Landspítala uppgötvast áður óþekktar
upplýsingar, ellegar ástand sjúklings skýrist með hjálp
vélindaómunar. Þetta er heldur hærra hlutfall en í uppgjörum frá
38
Læknablaðið/fylgirit 54 2007/93
I