Læknablaðið : fylgirit - 01.04.2007, Blaðsíða 44

ÁGRIP VEGGSPJALDA / VÍSINDI Á VORDÖGUM
utanbastverkjameðferð. I ljósi þessa voru gögn svæfingadeildar
Landspítala skoðuð með tilliti til kynjamunar á sama aldursskeiði
og utanbastverkjameðferðar eftir brjóstholsaðgerðir.
Efniviður og aðferð: Úr skráðum gögnum áranna 1996-2006 var
kannaður árangur utanbastverkja-meðferðar hjá 149 körlum
(meðalaldur 60.05ár) og 159 konum (meðalaldur 60,02 ár) á
aldrinum 51-70 ára. Árangur var metinn á fyrsta og öðrum
degi eftir aðgerð og notast við VAS kvarða. VAS <3 var metinn
ásættanlegur árangur. Dreypihraði í ml/klukkustund og notkun
verkjalyfja var borin saman milli hópa.
Niðurstöður:
Verkjastilling í hvíld/ hreyfingu Karlar Konur
Fyrsti dagur. VAS<3, í hvíld. 93% 92%
Fyrsti dagur. VAS<3, v.hreyfingu 63% 68%
Annar dagur VAS<3 í hvíld. 95% 93%
Annar dagur VAS<3 v.hreyfingu 80% 85%
Dreypihraði á öðrum degi 8,1 ml/klst 7,03 ml/klst
Notkun ópíat verkjalyfja. 48% 31%
Notkn salý lyfja 48% 44%
Ályktun: Verkjastilling var betri við hreyfingu, dreypihraði lægri
og notkun sterkra verkjalyfja var minni hjá konum en körlum.
V 81 Aldur sjúklinga hefur áhrif á árangur utan-bastverkja-
meðferðar - samanburður á þremur aldurshópum 369 karla
eftir brjóstholsaðgerðir
Gísli Vigfússon, Steinunn Hauksdóttir, Gísli H.Sigurðsson
Svæfinga- og gjörgæsludeild Landspítala Hringbraut
gislivig@landspitali. is
Inngangur: Rannsóknir sýna að ýmsir þættir eins aldur og kyn
geta haft áhrif á verkun lyfja í og utan utanbasts. Um er að
ræða fáar rannsóknir með litlu úrtaki sjúklinga. Fáar stærri
klínískar rannsóknir liggja fyrir sem staðfesta áhrif aldurs
á verkun utanbastverkjameðferðar. í ljósi þessa voru gögn
svæfingadeildar Landspítala skoðuð með tilliti til aldurs og
utanbastverkjameðferðar eftir brjóstholsaðgerðir.
Efniviður og aðferð: Úr skráðum gögnum áranna 1996-2006 var
kannaður árangur utanbastverkja-meðferðar hjá 369 körlunr,
sem skipt var í þrjá aldurshópa, 50 ára og yngri, 108 sjúklingar,
meðalaldur 32,8 ár , 51-70 ára, 156 sjúklingar, meðalaldur 61ár
og 70 ára og eldri, 105 sjúklingar, meðalaldur 75,2 ár. Árangur
var metinn á fyrsta og öðrun degi eftir aðgerð og notast við VAS
kvarða. VAS <3 var metinn ásættanlegur árangur. Dreypihraði
í ml/klukkustund og notkun verkjalyfja var borin saman milli
hópa.
Niðurstöður:
Verkjastilling í hvild/hreyfingu < 50ára 51-70 ára >70 ára
Fyrsti dagur. VAS<3, í hvíld. 86% 93% 92%
Fyrsti dagur. VAS<3, v.hreyfingu 62% 66% 74%
Annar dagur VAS<3 í hvíld. 90% “95% 93%
Annar dagur VAS<3 v.hreyfingu 77% 81% 87%
Dreypihraði á öðrum degi 8,3 ml/ klst 8,03 ml/ klst 7,25 ml/ klst
Notkun ópíat verkjalyfja. 43% 29% 25%
Notkn salílyfja 48% 46% 30%
Ályktun: Verkjastilling var betri, dreypihraði lægri og notkun
sterkra verkjalyfja var minni hjá eldri sjúklingum en þeim
yngri.
V 82 Notkun ECMO-dælu á íslandi
Þorsteinn H. Ástráðsson', Bjarni Torfason2-1, Tómas Guðbjartsson2-1, Líney
Símonardóttir2, Felix Valsson'
‘Svæfinga- og gjörgæsludeild, 2hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítala,
3læknadeild HÍ
felix@landspitali. is
Inngangur: ECMO-dæla (extracorporeal membrane
oxygenation) hefur verið eitt af meðferðarúrræðum við
alvarlega öndunarbilun í rúma þrjá áratugi, einkum hjá
nýburum. Hjá fullorðnum eru ábendingar hins vegar ekki eins
skýrar og árangur talinn lakari. Tilgangur þessarar rannsóknar
var að kanna árangur meðferðar ECMO-dælu á íslandi og þá
sérstaklega afdrif sjúklinganna.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturvirk og nær til allra
tilfella þar sem ECMO-dælu var beitt hér á landi. Upplýsingar
um sjúklinga fengust afturskyggnt úr sjúkraskrám. ECMO-dælan
var notuð til að „hvfla“ lungu sjúklinganna og þá með því að
veita blóði úr stórri bláæð í loftskiptatæki (gervilunga). Par var
blóðið mettað súrefni um leið og koltvísýringur var fjarlægður
og blóðinu síðan veitt aftur til sjúklings í holæð eða náraslagæð.
Rannsóknin nær ekki til þriggja íslenskra sjúklinga sem fluttir
voru erlendis til ECMO-meðferðar, tvö börn og einn fullorðinn.
Tveir af þessum þremur einstaklingum létust. Rannsóknin nær
heldur ekki til fjögurra sjúklinga sem meðhöndlaðir voru með
ECMO án dælu (Novalung®) en tveir þeirra lifðu af.
Niðurstöður: Alls hafa átta sjúklingar verið meðhöndlaðir
með ECMO-dælu á íslandi frá 1991, meðalaldur 30 ár (14-71
ára), sex karlar og tvær konur. Ástæða öndunarbilunar er sýnd
í töflu. í öllum tilfellum var meðferð með ECMO-dælu talin
síðasta meðferðarúrræðið. Meðaltími á ECMO var 16 dagar
(6-40 dagar). Tveir sjúklingar (nr. 5 og 6) fengu marktækar
blæðingar sem að hluta mátti rekja til blóðþynningar í tengslum
við meðferðina. Að öðru leyti varð ekki vart alvarlegra
fylgikvilla hjá þeim fimm sjúklingum (63%) sem lifðu
meðferðina. Sjúklingarnir þrír sem dóu, létust í öllum tilvikum
vegna undirliggjandi sjúkdóms án þess að hægt væri að rekja
dánarorsök til ECMO-meðferðarinnar. Einn sjúklingur (nr. 3)
var úrskurðaður heiladáinn en endurlífgun hafði verið gerð fyrir
44
Læknabi.aðið/fylgirit 54 2007/93
J