Frjáls verslun - 01.05.2011, Síða 95
FRJÁLS VERSLUN 5.tbl.2011 95
jafnréttisstEfna fyrirtækja
haldin í maí en að henni stóðu
Félag kvenna í atvinnurekstri, í
samstarfi við Samtök atvinnu
lífsins og Viðskiptaráð Íslands.
Ráðstefnunni var ætlað að ýta
undir umræðu um kynja hlut
föll í stjórnum.
Árni Páll Árnason, efnahags
og viðskiptaráðherra, setti ráð
stefnuna. Hann talaði meðal
annars um að aukin þátttaka
kvenna væri nauðsynleg til að
draga úr þeirri einhæfni sem
hafi einkennt forystu atvinnu
lífs ins hingað til.
Með fjölbreyttan
bakgrunn
Ingibjörg Gréta Gísladóttir
er formaður alþjóðanefndar
Félags kvenna í atvinnurekstri.
Hún segir að við undirbúning
ráðstefnunnar hafi verið lögð
áhersla á að fá fyrirlesara með
fjölbreyttan bakgrunn. „Við
vildum fá karlmann sem væri
í forsvari fyrir fyrirtæki sem
vinna í þessum málum. Þar
er ekki um auðugan garð að
gresja og lögðum við hart að
Steinþóri Pálssyni, bankastjóra
Landsbankans, að koma og
brást hann vel við.
Svo vildum við fá konu sem
hefur verið í stjórn erlendis
og sagði Liv Bergþórsdóttir,
framkvæmdastjóri Nova, frá
reynslu sinni af því ferli. Þá
vildum við fá niðurstöður úr
erlendum rannsóknum og fá
aðila sem eru að vinna í því að
virkja það hæfileikagap sem
felst í því að hæfileikar kvenna
eru ekki nýttir sem skyldi.“
Mari Teigen er doktor í félags
fræði og rannsóknarstjóri hjá
Rannsóknarstofnun í fél ags
vísindum í Osló. Benja Stig
Fagerland er eigandi fyrir tæk
isins TalentTuning og vinn ur
að því að hjálpa fyrir tækjum
að virkja krafta kvenna til
árangurs.
Að nýta mannauðinn
Ingibjörg segir að Steinþór
hafi m.a. talað um að í Lands
bankanum hefði verið tekin
ákvörðun um að ráða skyldi
til jafns karla og konur í stöður
framkvæmdastjóra. Lögð var
áhersla á að hafa bæði kynin til
að ná sem bestum árangri.
„Mér fannst áhugavert að
heyra hve auðvelt það var að
gera þetta og hve bankinn gat
valið úr stórum hópi góðra
kvenna sem voru tilbúnar
í verkefnið sem slær á þær
gagn rýnisraddir og þá mýtu
að konur sækist síður eftir
stjórnunarstöðum. Þetta er
bara spurning um vilja fyrir
tækjanna. Það segir allt sem
segja þarf. Steinþór talaði
um að taka ætti ákvörðun
og gera þetta af heilum hug;
ekki bara segjast ætla að gera
þetta. Samkvæmt honum
hvarf einnig launamunur í
framkvæmdastjórastöðum
hjá bankanum eftir að þessi
ákvörðun var tekin. Starfsfólk
bankans á heiður skilinn
fyrir hve vel hefur tekist til.
Landsbankinn ætlar sér að
vera til fyrirmyndar í sam
fél aginu, hefur lýst því yfir
og hefur mótað stefnu þar að
lútandi og fylgir henni eftir
niður allt skipulag bankans.
Lögð er áhersla á jafnræði á
vinnustaðnum bæði í orði og
á borði en fyrir utan að jafn
margar konur og karlar eru
framkvæmdastjórar hefur
bankinn jafnað kynjahlutfall í
stjórnum dótturfélaga sinna.
Steinþór sagði að þetta snerist
um að nýta mannauðinn.“
Viðurkennd aðferð
Mari Teigen hefur rannsakað
árangur norskra fyrirtækja eftir
að lögin tóku gildi. Hún fjallaði
um reynslu Norðmanna af
kynjakvótalögunum í stjórnum
fyrirtækja en hlutfall kvenna í
stjórnum fyrirtækja í Noregi fór
úr 6% og í 39% árið 2010.
„Samkvæmt rannsóknum
Mari hefur komið í ljós að
stjórn ir í Noregi hafa breyst
með tilkomu laganna. Þar
eru nú fleiri konur, yngri
stjórn armenn og menntaðri
einstaklingar en konur eru í
meiri hluta þeirra sem útskrifast
úr háskólum. Norðmenn hafa
nú nokkurra ára reynslu af
kvótalögunum en þar í landi
eru þau viðurkennd aðferð til
þess að breyta og þeir sem fara
þessa leið ná góðum árangri.
Þannig að jafnvel þó blendnar
tilfinningar fylgi íslensku
kvóta lögunum þá eru þau
stað reynd og ef vel er haldið á
spöð unum getum við nýtt þau
til árangurs.
Það er búið að ná þessum 40%
kvóta í opinberum fyrirtækjum
í Noregi – hvort sem það hlut
fall eru konur eða karlar. Það
sem mér finnst áhugavert er
hve þetta þykir sjálfsagt. Ef það
vantar konur í stjórn í Noregi
þá er einfaldlega auglýst eftir
konu.
Mari talaði um að það væri
í mannlegu eðli að hræðast
breytingar en jafnframt að
viðskiptalífið í Noregi hefur
lifað kvótalögin af og vel það.
Konur hafa nú oftar sömu
tækifæri og karlar til efna
hags legar ákvarðanatöku og
þrátt fyrir ótta þar um hafa
rannsóknir í Noregi ekki gefið
til kynna að nýju konurnar
í stjórnum fyrirtækja þar í
landi séu eingöngu vegna
nauðsynja laganna og þær ekki
fullgildir meðlimir í stjórn ar
hópn um. Kvótalögin í Noregi
eru viðurkennd aðferð til
breytinga.“
Konur um 60% háskóla
stúdenta
„Benja Stig Fagerland sagði
að það að nýta hæfileika
kvenna á þessu sviði væri ekki
kvenna mál heldur mál við
skipta lífsins. Hún var ráðgjafi í
„Mér fannst
áhugavert
að heyra hve
auðvelt það var
að gera þetta og
hve bankinn gat
valið úr stórum
hópi góðra
kvenna sem
voru tilbúnar
í verkefnið
sem slær á þær
gagn rýnisraddir
og þá mýtu að
konur sækist
síður eftir
stjórn unar
stöðum.“
Mari Teigen er doktor í félags fræði
og rannsóknarstjóri hjá Rannsóknar-
stofnun í fél ags vísindum í Osló.