Frjáls verslun - 01.07.2010, Síða 28
28 F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 1 0
eingöngu að horfa á ávöxtun. Það væri
ekki hlutverk lífeyrissjóða að endurreisa
atvinnulíf.
Finnbogi svaraði því til að Framtaks
sjóð urinn horfði fyrst og fremst á ávöxtun.
„Krafa okkar er sú að við skilum að minnsta
kosti sömu ávöxtun og lífeyris sjóð irnir ná á
öðrum vettvangi að jafnaði. En við höfum
metnað til að gera betur og við verð um á
endanum dæmdir út frá þeirri arðsemi sem
við náum.“
Hann bætti því við að lífeyrissjóðirnir
hefðu tapað verulegu fé í hruni bankanna
og freistuðu þess að endurheimta glataða
ávöxtun vegna hrunsins. Margir fundar
menn túlkuðu þetta á þá leið að verið væri
að henda góðu fé á eftir slæmu.
Finnbogi sagði að það hefði ekki verið
Framtakssjóðurinn sem ákvað hvaða
fyrirtæki lifðu því bankarnir hefðu verið
búnir að taka þá ákvörðun. „Framtaks sjóð
urinn er að nýta sér kaup tækifæri til að
ávaxta fé sitt og styðja atvinnulífið undir
óvenju legum aðstæðum.“
HELSTA GAGNRÝNIN Á
FRAM TAKSSJÓÐINN Á
FUNDINUM
Á fundi Samtaka verslunar og
þjónustu kom fram gagnrýni á
Fram takssjóðinn með ýmsum
hætti. Hún kristallast einna helst
í þessum atriðum.
1. Mikil áhætta með sparnað lífeyris-
þega. Hlutabréf séu áhættu fjár festing.
Frekar eigi að fjárfesta í skulda bréfum.
2. Stór fjárfestir á markaðnum sem
líkist nýrri valdablokk í áhrifum og
eignum í fyrirtækjum á næstu árum.
Mikil völd og áhrif fylgja svo miklu
fjármagni Fram takssjóðsins.
3. Að Framtakssjóðurinn greiði of hátt
verð fyrir fjárfestingar sínar miðað við
aðstæður í þjóðfélaginu.
4. Að hann láti Landsbankann nota
sig og byrðum bankans vegna þessara
fyrir tækja sé velt yfir á sjóðinn.
5. Keppi við eigin sjóðfélaga í sam-
keppnis fyrirtækjum, líkt og Frosti
Bergs son í Opnum kerfum og Jón Helgi
Guð mundsson í Byko hafa bent á – og
muni líklega setja viðbótarfé í þessi
fyrirtæki til að halda þeim gangandi
ef allt fer á versta veg í rekstri þeirra.
Fyrirtækin í eigu Framtakssjóðsins
séu þess utan komin með bakhjarl
sem styðji þau í markaðssókn gegn
keppinautunum sem fái engar afskriftir
af sínum skuldum.
6. Að kaupin á Vestia séu ekki
nægilega gagnsæ og ekki hafi verið
upplýst hversu miklar skuldir Icelandic,
Voda fone, Skýrr, Húsasmiðjunnar og
Plast prents fylgi með í kaupunum.
7. Að lífeyrissjóðirnir séu að láta
undan pólitískum þrýstingi með því að
kaupa stærstu fyrirtækin.
8. Að Framtakssjóðurinn haldi sig
í kaup unum á Vestia við EBITDA
margfaldara upp á 5,0 sem þyki of hátt
miðað við markaðsaðstæður. EBITDA er
hagnaður fyrir fjármagnskostnað, skatta
og af skriftir.
9. Að hagkvæmara hefði verið að kaupa
fyrirtækin í opnu útboði bankans. Á móti
kemur að bankinn hefði eflaust áskilið
sér rétt til að hafna öllum til boðum og
væntanlega ekki selt nema vera sáttur
við verðið. En gleymum því ekki að það
var viss pressa á bank anum að koma
Vestia út úr reikningum bankans.
10. Að Framtakssjóðurinn leggi meiri
á herslu á að endurreisa atvinnulífið en
að ávaxta féð.
11. Að það hafi verið ósiðlegt af
Lands bankanum að auglýsa ekki
fyrirtækin í stað þess að semja á bak
við tjöldin við Framtakssjóðinn einan
um kaupin. Það er raunar gagnrýni á
bankann frekar en sjóðinn.
12. Að Framtakssjóðurinn verði
valdablokk sem „enginn eigi“ og
stjórnendur sjóðs ins verði fyrir
vikið með öll völd og áhrif. Sextán
lífeyrissjóðir með 64% af líf eyriseign
landsmanna eru eigendurnir ásamt
ríkisbankanum Landsbankanum. Rifjað
var upp að sparisjóðirnir hefðu átt sig
sjálfir og að Pétur Blöndal hefði nefnt
það fyrirkomulag „fé án hirðis“ og það
hefði gefið stjórnendum sparisjóða
á landinu völd og áhrif. Enginn er að
höndla með sína eigin peninga.
13. Að Framtakssjóðurinn fái fyrirtæki
þar sem hluti af skuldum hefur verið
af skrifaður og þau komi tvíefld til leiks
á meðan keppinautar þeirra reyna að
standa við skuldbindingar sínar og fá
engar afskriftir hjá bönkum vegna þess
að þeir geta og vilja enn greiða af sín-
um lánum.
KAUPIN Á VESTIA
Hallbjörn Karlsson.
Matthías Imsland, forstjóri Iceland Ex press.