Frjáls verslun - 01.07.2010, Blaðsíða 36

36 F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 1 0
Fyrir tveimur árum var fyrsti listinn yfir áhugaverð sprota fyrirtæki gerður fyrir Frjálsa verslun. Listinn vakti mikla athygli vegna þess að margir áttuðu sig á að þrátt fyrir allt er talsvert af fyrirtækjum á Íslandi sem geta vaxið úr grasi og orðið stórfyrirtæki framtíðarinnar.
Ísland þarf vaxtarfyrirtæki vegna þess að það eru slík fyrirtæki sem
skapa mestu verðmætin og flest störfin. Þessi fyrirtæki geta komið
úr ýmsum geirum þó að oft séu það tæknifyrirtækin sem fá mestu
at hyglina.
Þessir tæknisprotar eiga oft auðvelt með að vaxa hratt en áhættan
er meiri ef þróunarferillinn er langur og flókinn. Líftæknisprotinn
Orf hefur náð miklum árangri síðustu misserin og er nú kominn í
þá stöðu að fara að hagnast á mikilli rannsóknar- og þróunarvinnu.
Leikjasprotinn Gogogic hefur verið á góðri siglingu sem er mikilvægt
fyrir leikjaiðnaðinn á Íslandi svo að það verði til fleiri skilvirk upp-
lifunar- og leikjafyrirtæki hér en CCP.
Sprotafyrirtæki sem hafa náð árangri og vaxið úr grasi eru mjög
mikil vægt umhverfi nýsköpunar- og sprotafyrirtækja. Þau eru stjörn-
urnar sem eru leiðarljós annarra fyrirtækja. Smám saman geta þessar
stjörnur myndað þyrpingar sem hjálpa til við að búa til fleiri ný fyrir -
tæki í sama eða tengdum geira. Það eru slík sólkerfi af áhuga verðum
sprota fyrirtækjum sem þörf er fyrir á Íslandi.
Þörf fyrir Viðskiptasmiðju
Það leikur lítill vafi á því að hver króna sem ríkið leggur í nýsköpun
og sprotafyrirtæki skilar sér að jafnaði margfalt til baka. Auðvitað er
það háð því hvernig peningarnir eru nýttir hversu margar krónur
skila sér. Vandamálið er að stjórnmálamenn þurfa að vera færir um
að geta horft til lengri tíma. Tökum sem dæmi Viðskiptasmiðjuna
– hraðbraut nýrra fyrirtækja, eina frumkvöðlanámið á háskólastigi á
Íslandi sem miðar að því búa til vaxtarfyrirtæki.
Viðskiptasmiðjan er í sjálfu sér miklu meira en háskólanám þar sem
hún er hreiður fyrir ný fyrirtæki að dafna og farvegur fyrir vaxtar-
fyrirtæki. Þetta er verkefni sem hefur verið dásamað af frumkvöðlum
og lofað í hástert af erlendum sérfræðingum og óhætt að fullyrða að
Viðskiptasmiðjan er fullkomlega samkeppnishæf við jafnvel bestu meist -
aragráður í frumkvöðlafræðum eða önnur verkefni sem miða að því að
hjálpa frumkvöðlum í Evrópu.
Opinberir aðilar hafa ákveðið að það sé engin þörf fyrir stuðning
við þetta verkefni á Íslandi. Jafnvel frekar lagt stein í götu þess en að
hjálpa til við uppbygginguna. Engu að síður hefur Viðskiptasmiðjan
dafnað og sannað virði sitt fyrir íslenskum frumkvöðlum og skapað um
leið ómæld verðmæti fyrir íslensku þjóðina. Þörfin er ótvíræð enda er
mikilvægt að leiða saman fjármagn og þekkingu til að byggja upp
vaxtarfyrirtæki.
Háskólar sem fóstra nýsköpun
Háskólunum hefur ekki tekist nógu vel að nýta sér uppsprettu sprota-
fyrirtækja. Allt of fá fyrirtæki verða til úr íslenskum rannsóknum og
þekkingu. Eftir að vísindagarðar háskólanna voru blásnir af hefur verið
skortur á nýrri sókn á þessu sviði.
Gagnkvæmur ávinningur fyrir samflot allra háskólanna við svona
sprot a uppsprettu eins og Viðskiptasmiðjuna er augljós – veitir háskól -
unum aðgang að vaxtarfyrirtækjum sem eru oft leiðandi í tækni og nýj -
ung um sem og uppspretta raundæma, reynslu og atvinnu. Við skipta -
smiðjan gæti verið vettvangur til þess að skapa frum kvöðl um og sprota -
fyrirtækjum réttu tengslin inn í háskólana fyrir rannsóknar sam starf og
trúverðugleika. Með samvinnu frumkvöðla og fræði manna er miklu
lík legra en ella að til verði fleiri áhugaverð sprota fyrirtæki á Íslandi.

Atvinnulífið verður að taka frumkvæðið
Nýsköpun, frumkvöðlar og sprotafyrirtæki eru ekki einungis mikil -
væg fyrir íslenskt samfélag og nauðsynlegt verkefni sem ríki og háskólar
verða að taka þátt í heldur eru þau nauðsynleg fyrir atvinnu lífið. Ríkið
Leikjasprotinn Gogogic hefur verið á góðri
siglingu sem er mikilvægt fyrir leikjaiðnaðinn
á Íslandi svo að það verði til fleiri skilvirk
upplifunar- og leikjafyrirtæki hér en CCP.
Orf Líftækni hefur náð miklum árangri og
er nú komið í þá stöðu að hagnast á mikilli
rannsóknar- og þróunarvinnu.
Orf Líftækni hefur náð miklum árangri.
Úr Eve online sem CCP framleiðir.