Frjáls verslun - 01.11.2010, Síða 34

34 F R J Á L S V E R S L U N • 1 1 . T B L . 2 0 1 0
VALDIMAR
sem auðveldaði þeim sem á eftir komu að taka við rekstr inum. Hann
hafði leitað til Höskuldar Frímannssonar um ráðgjöf og þau systkini
segja að æ síðan hafi fyrirtækið notið aðstoðar Höskuldar, sem hafi
reynst dýrmætt. Sömuleiðis segja þau að það hafi skipt miklu að hafa
góðan endurskoðanda sem gjörþekkti reksturinn en Guðlaugur Guð­
mundsson var endurskoðandi Kjöríss um árabil.

Einfaldur markaður – hörð samkeppni
Ísmarkaðurinn á Íslandi er í sjálfu sér ekki flókinn, þar keppa tvö
fyrirtæki; Kjörís og Emmessís, auk þess sem nokkuð er flutt inn af
ís. Valdimar segir að fyrstu 20 árin hafi einkennst af harðri baráttu
við ríkisstyrktan mjólkuriðnað. Um eðli þeirrar samkeppni bendir
hann á þá einföldu staðreynd að Kjörís sé eina fyrirtækið sem hefur
lifað af samkeppni við Mjólkursamsöluna!
Síðustu árin hefur samkeppnin verið meira á markaðslegum forsendum
og nú er svo komið að Emmessís er einnig rekinn af einkaaðilum.
Mjólkursamsalan sér um hráefnissölu til beggja fyrirtækjanna og nú
fyrst segja þau að aðstæður séu að verða eðlilegar.
Að sögn Valdimars stefnir í 5­7% veltuaukningu á árinu 2010 hjá
þeim. Veltan á ísmarkaðnum íslenska er áætluð um 1.800 milljónir
króna og þar af er Kjörís með 50­55% markaðshlutdeild. Árið 2009
var velta Kjöríss 902 milljónir króna og Emmessíss 781 milljón.
Síðan er alltaf spurning hvernig innflutningur er metinn auk þess sem
nokkrar ísbúðir framleiða ísinn sjálfar. Sömuleiðis er framleiðsla beint
frá bónda að færast í vöxt og segja þau að það sé skemmtileg viðbót.
Þau segjast ekki hafa áhyggjur af slíkri samkeppni, reynslan sýni að hún
leiði fyrst og fremst til þess að markaðurinn stækki.
Kjörís byrjaði í 250 fermetra húsnæði en eins og fyrr segir hefur verið
byggt níu sinnum við upprunalegu bygginguna. Nú þarf 3.800 fer­
metra til að hýsa starfsemi félagsins í þremur húsum í Hveragerði en
ekki þarf að hafa mörg orð um mikilvægi þess fyrir atvinnulífið þar.
Sömuleiðis hefur félagið dreifingarstöð á Akureyri.
Þegar Kjörís fór af stað störfuðu sjö hjá félaginu en núna starfa þar
50 manns og hefur orðið lítil breyting á þeim fjölda undanfarin ár. Yfir
sumarið fjölgar hins vegar starfsmönnum mikið og fara þá upp í 70 til
75. Sumarið er jú líka tími íssölunnar.
„Það má segja að það hafi verið okkar lukka eftir hrunið hvað það
hefur verið gott veðurfar. Hver gráða skiptir máli varðandi sölu á ís.
Við sýtum ekkert sérstaklega hlýnandi veðurfar,“ segir Valdimar.
Guðrún vitnar í framhaldinu til orða föður þeirra sem sagði að það
gæti verið heppilegt fyrir Kjörís að framleiða gúmmístígvél, því þegar
rigndi félli sala á ís en um leið skapaðist eftirspurn eftir stígvélum! En
það hefur einnig sitt að segja varðandi aukna sölu á ís að Íslendingar
ferðast minna til útlanda. „Ísinn hefur reynst vera kreppuvara þar sem
neytendur hafa haldið tryggð við okkur.“
Það vekur athygli að dreifingin fer einungis fram frá Hveragerði. Gerð
var tilraun til að byggja dreifingarmiðstöð í Reykjavík fyrir nokkrum
árum en Valdimar segir að komið hafi á daginn að það hafi verið
mistök. „Það er lykilatriði að hafa alla dreifingu frá Hveragerði. Húsið
í Reykjavík var selt og öll dreifingarstarfsemi flutt austur í Hveragerði.“
Daginn sem blaðamaður hitti þau systkini höfðu einmitt borist
tíðindi af veggjaldi á Suðurlandsveg sem þau sögðu að kæmi sér
mjög illa fyrir fyrirtækið og þá viðleitni að dreifa frá Hveragerði.
„Það voru margir sem sögðu það óðs manns æði að dreifa héðan á
sínum tíma, það væri ekki hægt að vera í þessum geira öðruvísi en að
vera með dreifingu í Reykjavík. Við sýndum að það var hægt.“
Fyrstu tuttugu árin einkenndust af harðri baráttu
við ríkisstyrktan mjólkuriðnað. Kjörís mun vera
eina fyrirtækið sem hefur lifað af samkeppni
við Mjólkursamsöluna; fyrir utan Mylluna sem
sameinaðist Samsölubrauðum.
HJÓNIN VALDIMAR OG SIGRÚN ÁSAMT FJÖLSKYLDU
Myndin tekin við fermingu dótturinnar sl. vor. Frá vinstri; Valdimar, Hafsteinn, Sigrún, Guðbjörg og Kristján.
Mynd: Lýður Geir Guðmundsson.
www.alcoa.is
Gleðilegt ár
Steinhúsið á Sómastöðum var hlaðið árið 1875 og múrað saman með jökulleir.
Hans Jakob Beck útvegsbóndi lét reisa húsið, sem er nú hluti húsasafns Þjóðminjasafns
Íslands. Þjóðminjasafnið, í samstarfi við húsafriðunarnefnd, stóð fyrir gagngerri viðgerð
á húsinu á árunum 2008–2010. Viðgerðin naut styrks Samfélagssjóðs Alcoa.