Frjáls verslun - 01.07.2009, Blaðsíða 16

16 F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 0 9
ó
lafur Grétar Gunnarsson fjöl-
skylduráðgjafi, sem er annar
eigenda ÓB ráðgjafar og jafn-
framt varaformaður barnavernd-
arnefndar Reykjanesbæjar, segir að margt
breytist hjá parinu þegar barn kemur inn
í sambandið en þess má geta að hæsta
tíðni sambandsslita er eftir að barn fæðist.
Þessi breyting er einmitt útgangspunkturinn
hvað námskeiðið áhrærir. Það er byggt
á rannsóknum og prófum og er þróað af
Gottmanstofuninni. Hjónin og sálfræðing-
arnir John M. Gottman og Julie Schwartz
Gottman eiga að baki 37 ára rannsókn-
arferil í vísindalegum athugunum á hjóna-
bandinu, parasamböndum og fjölskyldunni.
„Þjónustumiðstöðvar í öllum hverfum
borgarinnar hlutu styrk úr forvarna- og
framfarasjóði Reykjavíkurborgar til að
halda námskeiðið í öllum hverfum borg-
arinnar í samvinnu við ÓB- ráðgjöf sl. vetur.
Kópavogsbær, Mosfellsbær, Reykjanesbær
og Seltjarnarnesbær bjóða pörum á nám-
skeiðið og SSF (Samtök starfsmanna í fjár-
málaþjónustu) styrkir félagsmenn án þess
að það minnki árlegan fræðslustyrk.“
Markmið námskeiðsins er að læra við
hverju megi búast með tilkomu foreldrahlut-
verksins, hvernig hægt sé að styrkja vinátt-
una, kynlífið og hæfnina til að leysa ágrein-
ing og að læra um þroska barna og að vera
samstillt í foreldrahlutverkinu.
Á námskeiðinu læra hjón og pör að efla
vináttuna við makann, leysa ágreining á
árangursríkan hátt, leyfa feðrum að taka
virkan þátt í umönnun ungbarna, styrkja
uppbyggilega tengslamyndun og samskipti
ungbarns og foreldra og foreldrar læra að
þekkja sálrænar og tilfinningalegar þarfir
barna sinna.
Á námskeiðinu er fjallað um hvernig það
er að verða foreldrar, hvernig megi halda
töfrunum í sambandinu eftir að barnið
er komið í heiminn, hvernig eigi að hafa
stjórn á streitu og ágreiningi, fjallað er um
viðkvæmt samband á milli foreldra og barns
og hvernig megi skapa sameiginlega arfleifð
fjölskyldunnar.
Margt breyttist vegna efnahagshrunsins.
„Við sem vinnum með fólki og börnum
finnum fyrir erfiðari samskiptum en áður
og finnum meira fyrir vanlíðan fólks.
Þetta bitnar á nánu sambandi þess.
Atvinnuleysi foreldra og atvinnuleysi í
fjölskyldum er alvarlegt mál og hefur áhrif
víða í samfélaginu. Þess vegna er svo
mikilvægt að fólk haldi sér virku og vinni
þá frekar sjálfboðaliðastörf, til dæmis með
öðrum foreldrum í skólum. Skólarnir og
atvinnulífið þurfa að læra að tileinka sér
þann mannauð sem situr heima hjá sér
núna og lætur sér leiðast og leyfir sér að
verða reiðari og reiðari. Þetta getur haft
ógnvænleg áhrif og ég tala nú ekki um
þau heilsufarslegu áhrif sem þetta getur
haft. Er það mat sérfræðinga að foreldrar,
fjárhagsstaða þeirra, búseta og félagsleg
staða hafi sífellt meiri áhrif á frammistöðu
grunnskólanemenda. Eins og við vitum er
mikilvægt að styðja börnin okkar á tímum
enduruppbyggingar samfélagsins. Það
er mikilvægt að vita hvar máttur okkar
liggur og hvernig við getum þroskast sem
samfélag.“
22,5% í stað 67%
Ólafur segir að áralangar rannsóknir
sýni að tilfinningalíf para sé hinn
raunverulegi grunnur að þroska barnsins
og að óvild milli foreldra eða heft eða
truflandi tilfinningasamband foreldris við
barnið hefur varanleg neikvæð áhrif á
tilfinningalegan og vitsmunalegan þroska
þess. „Langtímaafleiðingarnar eru því miður
minnkuð tengsl meirihluta barna á Íslandi
við fjölskyldu sína löngu áður en þau byrja í
grunnskóla.“
Á meðal þeirra áhrifa sem óánægja
foreldra hefur á börn má nefna að samskipti
foreldranna við börnin eru ekki eins jákvæð,
reiði eykst og þolinmæði minnkar, erfiðleikar
við lausn vandamála skjóta upp kollinum,
vitsmunalegum þroska seinkar, geðræn
vandamál svo sem kvíði og depurð geta
verið á meðal áhrifanna, sem og aukin
hegðunarvandkvæði, verri líkamleg heilsa
og börn draga sig í hlé frá föður sínum.
Ólafur bendir á að rannsókn sem
Gottman-hjónin unnu í samstarfi við
u p p E L d I
ÓB ráðgjöf býður upp á forvarnarmiðaða námskeiðið „Barnið komið heim“ sem ætlað
er verðandi og nýbökuðum foreldrum. Lögð er áhersla á að hjálpa pörum að styrkja sam-
band sitt og búa þau undir foreldrahlutverkið. Búast má við aukinni skilnaðartíðni vegna
áhrifa kreppunnar sem þýðir aukna streitu hjá foreldrum og börnum. Forvörn og fræðsla
gæti spyrnt þar við fótum.
VARÚÐ: HÆTTA Á AUKINNI SKILNAÐARTÍÐNI Í KREPPUNNI
undirbúningur
fyrir foreldrahlutverkið
TEXTI: svava jónsdóttir • MYND: geir ólaFsson