Tímarit Máls og menningar - 01.04.1941, Page 77

TÍMARIT MALS OG MENNINGAR
71
vopnanna. Þau liafa beig af þeim, og bera fyrir þeim
óttablandna virðingu um leið —- sjá í þeim ævintýri og
mátt. Þetta bætir minnimáttarkennd og votti af auð-
mýkt við háðan og skuldbundinn bug, sem veit óglögg
skil á mínu og þínu í þjóðernislegum efnum. Fer þá
ekki að nálgast ískyggilega mikið fullkomið hernám
barnsliugans? Hernám, sem getur liaft alvarlegar af-
leiðingar, þó að það sé ekki framkvæmt „samkvæmt
áætlun“. En um þá blið málsins bvorki vitum vér né
getum vitað. Yér vitum það eitt, að bermennirnir gera
allmikið að því, að bæna að sér börn, og eru jólaboð-
in, sem umtal bafa vakið, þar aðeins hlekkur í langri
festi. Þeir leika sér við börnin, gantast við þau, gefa
þeim sælgæti og aura, fá þau til snúninga, kaupa af
þeim blöð og matvæli og taka þau inn í skála sína —
og það jafnvel á síðkvöldum, þegar börn ættu að vera
heima og komin til náða. -—- Sennilegast er, að her-
mennirnir sælist eftir börnunum sér til gamans, en
livorki af fláttskap né illum hug, né eftir utanaðkom-
andi skipunum. En livað sem um það er: Samneyti
barnanna við setuliðið, og sú bugarfarsmótun, sem af
því stafar, er vafalaust áhrifamesta ráðið, sem beitt
verður til þess að sljóvga eggjar vorar i baráttu þeirri,
sem líklegt er, að vér eigum framundan, við brezk yf-
irráð. Það firrir nokkurn hluta yngstu kynslóðar þjóð-
arinnar þeim metnaði, þeirri andúð á nauðung og rang-
indum, og nokkru af þeirri menningu, sem á að veita
benni stælingu og eldmóð í baráttunni fvrir frelsi sínu
og þjóðar sinnar.
Börnin hér í Reykjavík eru vafalaust sérstaklega —
næstum því óeðlilega — liætt stödd í þessu efni. Vér
vitum það bezt, kennarar, hve ótrúlega mikill hluti
þeirra er alinn upp á meiri eða minni útigangi, and-
lega og líkamlega. Þau bafa farið á mis við þann heim-
ilisaga og þá beimilismenningu, og svo þá sameiginlegu
og alhliða borgarmenningu, sem til þess þarf, að upp-