Tímarit Máls og menningar - 01.04.1941, Page 87

TÍMARIT MALS OG MENNINGAR
81
gleymdi hann nefnilega ekki að bæta því við, að á undan drek-
um þessum hefðu Rússar látið pólskar konur ganga, bryndrek-
unum til hlífðar. (Þótt undarlegt megi virðast, rámkuðu ýmsir
góðir menn fyrst við sér, eftir meira en árlangan finnagaldur,
er þeir lásu endursögn af fyrirlestri þessa „sjónarvottar“ i bæj-
arblöðunum, og hugsuðu sem svo, að vel mætti vera, að íslend-
ingar væru heimskingjar í kokviðara lagi, en þó kynni að vera
ofrausn að ætla að gæða okkur á svo saklausum ævintýrum um
tuttugustu-aldar-hernað. — Fornmenn mundu hafa sagt um hin-
ar pólsku konur, sem voru látnar labba á undan bryndrekun-
um: „Eigi munu þat fagrar konur verit hafa, er þar fóru. Munu
þat þær konur einar verit hafa, er vér hirðum aldrei, hvar
fóru.“)
Þess er þó ekki að dyljast um bók Gunnars, að henni er
skorinn stakkur í þrengsta lagi. Hún skýrir frá „mannerheim-
línunni" hér innanlands, og rekur nokkra þáttu úr lífi og sál
Mannerheimdýrkendanna íslenzku, en skilur lesandann eftir litt
fróðari um þá erlendu atburði, sem endurspegluðust i írafárinu
hér heima: um Mannerheim sjálfan og þann málstað, sem Mann-
crheimlínan svokallaða táknaði á alþjóðlega vísu; og um þær
„hugsjónir", svo fjarri hagsmunum og heiðri finnsku þjóðarinnar,
sem voru varðar á hinum dýru víggirðingum Kyrjálaeiðisins —
og guldu þar, sem von var, hið ferlegasta afhroð.
H. K. L.
Steinn Steinarr: Spor í sandi. Ljóð. Vikingsútgáfan,
Reykjavík 1940.
Af allri þekktri starfsemi er einna minnst iþrótt að yrkja
ljóðræn kvæði á íslenzku nú á dögum. Sá íslendingur, leikur
eða lærður, er varla til, að hann geti ekki ort lýtalaust ljóðræn
kvæði eftir vild. Ljóðrænn kveðskapur íslenzkur er á tuttug-
ustu öld sams konar rennsli í föstum farvegi og sálmakveð-
skapur eða rímur voru áður fyrri, — tungan er í nokkrar kyn-
slóðir vanin á einu sviði, unz hún er orðin þar sjálfvirk: hug-
myndir og yrkisefni föst, blærinn fyrirfram ákveðinn og ævin-
lega samur, orðin yrkja sig sjálf, starf „skáldsins" er að skrúfa
frá nokkurs konar krana; og oft er rennslið þeim mun jafn-
ara og misfellulausara sem maðurinn við kranann er hugsun-
arlausari og sljórri.
Þvi meira allra-meðfæri sem „list“ þessi verður, þeim mun
sjaldgæfara að hitta skáld. Þótt markmiðið sé rómantísk dýrk-
un tilfinninganna, eru mannlegar tilfinningar hefðbundnum
skáldskap venjulega allfjarri, þvi miður.
6