Tímarit Máls og menningar - 01.10.1942, Blaðsíða 14

116
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
alla menn og konur í frönskum löndum, sem hafa gengið
lil fylgdar við mig. I náinni samvinnu við baudamenn vora,
sem liafa lýst yfir vilja sínum, að hjálpa til að endurreisa
sjálfstæði og forna frægð Frakklands, viljum vér verja
frönsk lönd og eignir, er vér enn ráðum yfir, ráðast á óvin-
ina, hvar sem þess gefst kostur og beita öllum vorum
kröftum, hernaðarlegum, fjárhagslegum og siðferðislegum
til þess að viðhalda lögum og rétti og efla réttlætið.
Starf þetta leysum vér af höndum fyrir Frakkland með
góðri samvizku um, að vér þjónum því vel, og í fullvissu
um að vinna sigur“.
Þá voru gefnar út tvær tilskipanir, önnur um innsetn-
ingu nýju ráðherranna, hin þess efnis, að framkvæmda-
valdinu í öllum löndum undir yfirráðum Frjálsra Frakka
skuli beitt á grundvelli franskra laga fyrir vopnahlés-
samningana 23. júní 1940.
Sumir kunna að undrast, að einungis einn þriðji hluti
franskra nýlendna, sem eru þó utan valdasvæðis óvinar-
ms, skuli liafa risið upp til varnarbaráttunnar. En þá gæta
þeir ekki að tveim veigamiklum atriðum. Hið fyrra er
þátttaka Petains marskálks, er tókst á hendur forustu
stjórnarinnar í Vicliy. Að undanskildum nokkrum gagn-
kunnugum, báru Frakkar, hvort sem þeir voru búsettir í
heimalandinu eða nýlendunum, fyllsta traust til þessa her-
foringja, sem þegar í lifanda lifi var orðinn þjóðsagna-
lietja. Og nú þegar hin fádæma ógæfa dundi yfir Frakk-
land, lá nærri sú hugsun að líta á hann sem hinn mikla
verndara. Fólkið safnaðist um hann af frumstæðri eðlis-
hvöt eins og ættarhöfðingja eða landsföður. En þessi dáði
landsfaðir liafði hátiðlega lýst yfir því, að framhald
stríðsins væri gagnslaust, og þess vegna væri öllum skylt
að fylgja honum í þeirri viðleitni að koma á „heiðarleg-
um friði“, og það sem hér skiptir mestu máli, i því skyni
„að varðveita nýlendurikið“. De Gaulle hershöfðingi hélt
þvi að visu fram, að skyldan biði að rísa til varnar, en það
er vist, að áskoranir þessa unga foringja, er flestum var