Tímarit Máls og menningar - 01.10.1942, Blaðsíða 34

136
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
tæklegri en í flestum öðrum löndum, þótt ísland sé að
mörgu leyti tilvalið landbúnaðarland. Kjöt er hér fábreytt-
ara og lítilfjörlegra en annars staðar, aðallega er á mark-
aðinum kindakjöt, og fæst þó ekki ferskt nema stuttan
tíma á ári, en er illætur matur mikinn hluta árs, bragðlaust
eða bragðvont af langri frvstingu, næringarrýrt og bæti-
efnasnautt. Auk þess hefur kjöt þetta löngum verið svo
dýr vara, að almenningur befur ekki baft efni á að neyta
þess að jafnaði.
Mjólkur þeirrar, sem höfð er á boðstólum í Reykjavík,
er ill-neytandi fyrir menn, sem gera nokkrar kröfur til
þessarar vöru, bún er iðulega gamall upphristingur og
fjörefnarýr, þolir ekki daglanga geymslu nema í aflaka-
kuldum, oft með allskonar óbragði eftir að hafa gengið
gegn um ónýtar vélar, og þvi liefur verið haldið fram
með rökum af lieilsufræðingum, að liún sé beinlínis skað-
leg neyzluvara. Smjör það, sem kemur frá smjörgerðar-
stöðvunum, er að vísu góð vara, en það er svo lítið til af
því, að á tímum eins og nú, þegar abnenningur hefur
kaupgetu til að leggja sér það til munns, hverfur það af
markaðinum vikum og mánuðum saman. Þegar almenn-
ingur stendur með fé í liöndum i fyrsta sinn á ævinni, og
þykist liafa efni á að kaupa ófalsað viðbit, þá er það ekki
til á markaðinum! Þannig kemur það í ljós, að smjör hef-
ur hingað til verið framleitt aðeins banda efnastétt þjóð-
félagsins.
Það er ástæða til að fara nokkrum orðum til viðbótar
um aðalframleiðsluvöru íslenzka landbúnaðarins, kinda-
kjötið. Islenzkt lcindakjöt er, jafnvel þótt sleppt sé alls-
konar óverkun þess, yfirleitt beldur slæm vara. Tiltölulega
lítill hluti þess er markaðshæft erlendis á venjulegum
tímum, a. m. k. til átu. Orsökin er sú, að íslenzkt fé er
yfirleitt ekki alið til holda, heldur látið horast nokkurn
hluta ársins og safna fitu á öðrum tímum. Fitulögin,
sem af þessu myndast í kjötinu, telja útlendingar óþverra.
En jafnvel þótt kindakjöt okkar gæti á venjulegum tim-