Tímarit Máls og menningar - 01.09.1954, Page 81

ÞJÓÐIR OG TUNGUMÁL
191
ið' háttur sumra skáldbræðra hans, hefur hann fljótlega horfið frá þeirri ákvörðun.
1950 kom út fjórða Ijóðabók hans, Lífið kallar. Kvæði samnefnt bókinni endar svo:
Og þó ég ennþá dái hinn dökka lit
og dreymi eilífan frið undir hlyni grænum,
ég geng út úr skógi þagnar á vorsins vit.
Það er vængjadynur í lofti og — skip á sænum.
I þessari bók er meiri fjölbreytni bæði í vali yrkisefna og forma. Hér eru kvæði,
sem enduróma baráttu líðandi stundar og hvetja til dáða: Hvað er að gerast? Upp-
gjöf, Að þora í stað fiess að þrá. Hið síðastnefnda af þessum þremur er kröftugast,
að vísu ekki gallalaust, en í heild rismikið kvæði. Einnig ber meira á fyndni og
glettni en áður. Og mættu ljóðskáldin í dag taka sér þann þátt til fyrirmyndar, svo
mjög sem nútímaljóð eru fátæk að fyndni. Eg nefni kvæðin: Sinfonía, Kvœðið um
sálina, Freisting, Heimsókn og Pundið að ógleymdri vestanrútunni í kvæðinu Hvað
er að gerast?
Ég gat þess áður, að fjölbreytni væri hér meiri í formum en áður, og einnig er
hérmeiri formfegurð. Ég nefni kvæðin: Uggur, Vorið kom, Skáldsýn og Kveðjuorð.
Þessi kvæði eru að vísu ekki öll ort undir nýstárlegum bragarháttum, sums staðar
aðeins um að ræða frávik frá eldri bragarháttum, en þetta eru lipur kvæði. Síðasta
erindi Kveðjuorða hljóðar svo:
I kvöldroðann hann siglir. Við kveðjum hann í fjöru.
I kvöld fá draumar rætzt.
Þann væng fær enginn stöðvað, sem vorið hefur kallað
á vit sín töfraglæst.
Og þegar maður minnist þess lífvana leirs, sem flest erfiljóð eru nú á dögum,
þarf ekki annað en benda á erfiljóð, / minningu skálds, því til staðfestingar, að
höfundur þessarar ljóðabókar hefur bæði hlotið náðargáfu skáldgyðjunnar og
þroskað hana.
Fimmta og síðasta ljóðabók Kristjáns fram að þessu, Þreyja má þorrann, kom út
á síðastliðnu ári. Eins og heiti fyrri ljóðabóka hans gefur heiti hennar nokkurt hug-
boð um efnið. Kristjáni er nú orðið ljóst, að ekki dugir vol og víl, ekki dugir að
láta bölsýnina buga sig, heldur skal þreyja þorrann. Þó að syrti að, mun sortinn að-
eins boða él eitt. Og það er huggun harmi gegn, að
Seigar eru sinar
í svírum fslendinga,
kergja þrælsins tvinnuð
við kappans hetjumóð.
— Svo eru þessar sögur.
Og svo eru þessi ljóð.
Bókin hefst á ættjarðarkvæðinu Islandi, sem er býsna vel gert. Og enn eru þarna
fleiri ættjarðarkvæði svo sem: Huggun, Þverœingur og Landnám. Til baráttukvæða