Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Side 83

Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Side 83
„BERJIZT FYRIR FRELSl“ tímanum töluðu aðeins með hreyfingum og látbragðsleik. Chaplín leggur mjög mikið upp úr áliti áhorfenda: „Ég hef aldrei reynt að skríða fyrir áhorfendum," sagði hann þegar hann var að gera Konu jrá París, „én ég hef ekki heldur fundið hjá mér neina hvöt til að þagga niður í þeim með ofríki." Þessari reglu hafði hann alltaf fylgt. Allt síðan 1916 hafði hann sýnt hverja nvja mynd, fyrirvaralaust, í alþýðlegu kvik- myndahúsi til þess „að prófa lyfið á hund- inum“. Hann fylgdist með öllttm viðbrögð- ttm áhorfenda af næstum því angistar- fullri athygli. Eftir sh'ka kynningu kom það oft fyrir að hann breytti heilum köflum sem hann hafði verið ánægður með áður, eða felldi þá alveg niðttr. I þessari samvinnu við áhorfendur lagði Chaplín fyrst og fremst áherzlu á börnin. Ef hann sagði um eitthvert atriði: „Börnin hlógu ekki,“ vissu samverkamenn hans þegar að hann myndi annaðhvort fella það niður eða breyta því. Þess vegna urðu ummæli harnanna í Los Angeles úrslitadómur fyrir hann. Chaplín skýrði frá því að næst myndi hann gera talmynd. Ástæðan til þess að hann hafði bundið sig svo mjög við þöglu myndirnar var sú, að hann taldi að lát- bragðslistin ein myndi skiljast um allan heim. Eftir að Borgarljósin voru gerð hafði „þýðingum" á kvikmyndatali fleygt mjög fram. Með þeim var unnt að flytja mynd af einni þjóðtungu á aðra á viðunandi hátt, ef það var samvizkusamlega gert. Chaplín ákvað þannig að sætta sig við sömu örlög og Shakespeare og Moliére höfðu orðið að þola, en þeir eru einnig leiknir utan heima- landanna eftir þýðingum, sem auðvitað geta aldrei náð frumtextanum. Það var ekki fyrr en 1938 að Chaplín hóf „sjöttu mynd“. Hann kom þeim orðrómi á kreik að hann hefði tekið upp gömul áform, eins og Hamlet eða ævisögu Jesú, en hug- mynd sína um hana gaf hann í skyn í einka- viðtölum með þessum orðum: „Jesús var ekki til, hann var fundinn upp af postulun- um“. Hann lét í ljós óskir um að vera góði dátinn Svæk eftir tékknesku skáldsögunni frægu, sem segir frá Pragar-dáta sem er staðráðinn í því að láta ekki austurríska höfðingja etja sér út í stríð. Hann talaði einnig um að skrifa kvik- myndahandrit handa Paulettu Goddard, Villistúllcan frá Bali. Að því er blöðin sögðu hafði hann einnig í hyggju að gera mynd, þar sem hann átti að leika „frægan leikara, sem á hátindi attðs og frægðar verður ástfanginn af óþekktum kvenleikara og þykist því einnig vera ókunnur leikari sjálfur. Um skeið lifir hann þannig tvö- földu lífi. Allt í einu missir hann stöðu sína og auðæfi, og nú er hann feginn að geta notið þeirrar óbrotnu tilveru, sem hann hafði skapað sér við hlið hins opinbera lífs.“ Og loks tekur Chaplín í fimmta sinn upp hin gömlu áform sín um Napóleon. Árið 1920 hafði hann skýrt frá því að hann hefði fallizt á að leika þetta hlutverk í íburðar- mikilli sögulegri mynd. Þetta kunni að virðast gamansemi, en þó bjó alvara undir, eins og kom í ljós 1926, þegar hann bað spönsku söngkonuna Raquel Meller að leika Jósefínu keisarafrú með sér. Eftir Borgar- Ijósin fór ltann enn að hugsa um Napóleon, eins og hann komst að orði við Michel Gorel: Ég œtla aS ganga aj hinni opinberu arf• sögn dauSrí og sýna fólki barnalegan, hé- gómlegan, hrifnæman og listrænan Napó- leon. Áform hans eru mikiljengleg, en þeg- ar er hann sér konu ganga hjá gleymir hann öllu saman. Minn Napóleon er innikróaSur af kald- lyndum og heimtufrekum ráSgjöfum, sem nota hann í þágu miSur þokkalegra áforma TÍMARIT MÁLS OC MENNINGAR 161 11
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.