Tímarit Máls og menningar - 01.02.1960, Blaðsíða 31

UPPSKERA LYGINNAR
við Kristjón: ,,Þú verður ekki tunglvörður rainn lengur. Þú ert hér með rekinn
úr embættinu.“ Maðurinn í stólnum hafði ekki hugmynd um, við hvað ég átti.
Kristjón glottir eins og inn í sjálfan sig, skýtur svo huganum aftur út í and-
litið og segir: „Afneitarðu Djöflinum og öllum hans verkum?“
„Hann hefur aldrei verið svo einfaldur að biðja mig um greiða.“
Kristjón glottir aftur, en ég set hljóða vininn hæversklega út í hornið bak
við peningakassann og smeygi mér úr kápunni og hengi hana á snaga á suður-
veggnum. Svo fer ég að rölta um gólfið og skjóta orði og orði til Kristjóns,
því að honum var létt um að sameina klippingu og spaklegar samræður við
gesti sína.
„Hvaða djöfuldómi af málverkum ertu búinn að klína hér upp um alla
veggi?“ segi ég. „Þetta er þó ekki til að sýna klippingunum, að þú sért einn af
þeirn, sem þykjast vera interíseraðir í listum? Ef þú ferð að spóka þig með
soleiðis hundakúnstir, þá steinhætti ég að láta þig klippa mig.“
„Ég geri þetta fyrir málarann til að selja þau,“ svarar Kristjón.
„Það er fallega gert. Málarar eru alltaf fátækir, og það er Guði þóknanlegt
að koma verkum fátæklinga í peninga. Þú uppskerð fyrir þetta í astralheimum,
ef þú tekur ekki prósentur fyrir það hérnamegin.“
„Ég tek ekkert fyrir það,“ anzar Kristjón.
„Þá lendirðu varla neðar en á efsta plani í Helvíti. Það er sona eins og
vestur á Snæfellsnesi. Djöfullinn fann upp prósenturnar til þess að koma Guðs
börnum í hár §aman. Hvernig er nú tungan þar vestra?“
„Hún hefur alltaf verið góð.“
Ég fór nú að athuga málverkin. Þetta voru allt landlagsmyndir og málaðar
í mínum anda, form og litir eins og í náttúrunni, engir tilburðir til að snúa út
handaverkum Skaparans. Allt virtist standa í réttri stefnu hvert frá öðru, allir
vegalengdir í réttu hlutfalli hver við aðra, fjöllin mátulesa há og dalirnir
mátulega djúpir. Eftir þessum málverkum væri hægt að ferðast eftir kompá=.
sirkli og hæðarmæli, og maður mundi þekkia af þeim hvert drag í landslaginu.
Og ég fór að telja hverina í Landmannalaugum. Sona á að mála. hug-aði és.
Að sameina hið fagra og sanna, „að stilla ei hjartnanna hörpur að nvju“, eins
og Einar Benedik’sson orðar það. Hér vantar aðeins komnás=trikið og mæli-
kvarðann neðan undir myndunum. Já, sona á einmitt að mála. Þetta eru vinnu-
brögð allífsins.
„Gerðu allt sem þú getur til að selja þessar mvndir,“ sem ég við Kristjón.
..Finnst þér þær ekki góðar?“ spyr Kristión.
„Þær eiga brýnt erindi til þjóðarinnar á þessum rangaborðs- og uppskrúfs-
21