Tímarit Máls og menningar - 01.05.1961, Side 65
ERLEND TIMARIT
ina var sú tala korain upp í þriðjung. Gjör-
spilltir kúbanskir stjómmálamenn og hinir
fjarlægu auðmenn okkar, þeir fundu hverj-
ir að'ra. Stjómmálamenn okkar voru leigu-
þý; auðkýfingar ykkar vom heiðarlegir
kaupsýslumenn í New York sem leigðu þý-
in og högnuðust vel á því. Og við Kúbu-
menn? Við vorum þjónar beggja. Við réð-
um engu um líf okkar og örlög. Þau vom
ráðin í skrifstofum forstjóranna á Manhatt-
an.
Og við þekktum ekki einu sinni þessa
menn.
Við sáum þá aldrei.
Rétt fyrir byltinguna réðu þessir menn í
forstjóraskrifstofunum á Manhattan yfir
meira en 90% af rafmagni okkar og síma-
kerfi; um helmingi járnbrautanna; um 40%
af sykurplantekrum landsins; og næstum
því allri olíunni. Tveir þriðju af innflutn-
ingi okkar fóm um hendur þeirra.
Og Kúbustjórn? — jú, ríkisstjórn ykkar
og auðfélög höfðu hönd í bagga með henni
og stjómuðu henni stundum alveg. Stund-
um er sannleikurinn einfaldur: þeir sem
stjórnuðu okkur voru flestir duglausir harð-
stjórar, sníkjudýr — og oft, einkum síðustu
árin, blóðidrifnir böðlar.
Fulgencio Batista hrifsaði völdin í hem-
um 1933, og um leið stjórn landsins. Stjóm
ykkar „viðurkenndi" nærri strax stjóm
hans sem löglega stjórn landsins. Banda-
ríkjamenn tóku ekki í taumana þá, og Bat-
ista stjórnaði okkur með hervaldi í tíu ár.
Og enn á ný, árið 1952, eftir að stríð hinna
frjálsu þjóða hafði verið farsællega til lykta
leitt, kom Batista aftur til valda. Og brátt
hófst hið mikla blóðbað hans. Áður en við
hröktum Batista frá völdum seint á árinu
1958 hafði þessi böðull og glæpalýður hans,
sem þjálfaðir vom af hemaðarsendinefnd-
um ykkar og búnir bandarískum vopnum,
myrt um 20.000 Kúbumenn.
Á máli Batista var hver, sem var á móti
honum, hver sem kvartaði opinskátt um
nokkuð, kommúnistasvín. Og svar hans var
alltaf hið sama: pyndið þá, aflimið þá, og
drepið þá alla. Guð einn veit hve margir
karlmenn og drengir vom geltir í Havana
einni. Og þegar konum var nauðgað, voru
menn þeirra látnir horfa á það. Og við-
kvæðið var alltaf hið sama: „Kommúnista-
svínin, þeir ætla sér að kollvarpa litla, fyrir-
myndar lýðveldinu okkar.“
I fjögur og hálft ár, meðan þessu fór
fram — okkur finnst eins og það hafi allt
gerzt í gær — seldi stjóm Eisenhowers og
Nixons þessum glæpamanni og einræðis-
lierra sprengjur og herflugvélar, skotfæri og
byssur. Viðkvæðið var, að þetta væri gert
til að styrkja vamir Vesturálfu. En vopnin
voru notuð til að drepa Kúbumenn. Þetta
er ein af ástæðunum til þess að það fer
hrollur um okkur Kúbumenn í hvert skipti
sem við heyrum talað um „varnir Vestur-
álfu“.
Og sendiherrar ykkar — heyrið nöfn
þeirra og biðjið þeim bölbæna — Arthur
Gardner og Earl E. T. Smith — sögðu þeir
ykkur hvað var að gerast? Sögðu þeir ykk-
ur frá hinum hryllilegu glæpaverkum, eða
létu þeir sér nægja að fylgjast með sykur-
verðinu? Sögðu blöð ykkar, útvarp ykkar
og sjónvarp ykkar frá því hvernig banda-
rískar sprengjur vom notaðar til að drepa
þúsundir Kúbumanna í borginni Cienfuegos
í september 1957? Sögðu þau ykkur, að
skömmu eftir þessar loftárásir hefði banda-
ríski flugherinn sæmt Batistahershöfðingj-
ann, sem stjómaði árásunum, heiðursmerki
sínu? Og hafi ykkur verið sagt þetta, hvað
gerðuð þið þá?
Ef við Kúbumenn höfum „farið út í öfg-
ar“, þá má segja hið sama um ykkur. í við-
skiptum okkar hefur gætt öfga á báða bóga.
Það hallast naumast á um svívirðingamar,
sem þjóðirnar hafa prentað hvor um aðra í
143