Tímarit Máls og menningar - 01.12.1976, Side 26
Tímarit Máls og menningar
Eftir því sem ég fæ bezt séð leynist enn með karlmanninum þrá eftir
hinu raunverulega föðurhlutverki. Ekki hlutverki guðs föður, drottnarans
yfir fjölskyldunni, með milligöngu móðurinnar, hvort sem hún nefnist nú
Jesús Kristur, Jóna eða Gunna, milii sín og barna sinna, heldur föðurins,
sem er jafnvígur móðurinni í umönnun og atlæti sameiginlegra barna
þeirra. En hvílíka múra forheimskunar og fordóma þurfum við manneskj-
urnar að rífa, jafnvel sprengja, áður en hægt er að byggja upp það sam-
félag, sem í verki viðurkennir rétt karlmannsins til þessa hlutverks. Náttúr-
an hefir lagt dýrunum í brjóst skylduna við afkvæmið af hagsýni sinni.
En maðurinn hefir sérstöðu meðal dýranna og hefir brotið mörg augljós
lögmál hennar í viðleitni sinni til að verða herra jarðarinnar. Það kann að
virðast barnalegt á þeim martraðartímum í ævi mannkynsins, þegar ekki
einungis hernaðarleg gereyðingartækni mannsins, heldur einnig lífsþæg-
indatækni hans, virðist ógna tegundinni maður með algerri tortímingu
innan skamms tíma, að hugleiða sambúðarvandamál smæsta fyrirbæris
mannlegs samfélags, fjölskyldunnar. Eg afsaka mig með lífshvötinni, þessu
undri náttúrunnar, sem afneitar dauðanum í lengstu lög, sem dregur kynin
hvort að öðru til viðhalds tegund þeirra, jafnvel þó kvendýrið eti maka
sinn að æxlun lokinni, eða makarnir eti hvor annan upp andlega vegna
samfélagságalla tegundarinnar, eins og algengt er meðal manna.
Og þrátt fyrir allt sem á móti mælir fálmar mannsandinn eftir þeim
sannleika, sem geri hann frjálsan. Einn áfanginn á þeirri leið er lausn
karlmannsins undan oki forréttindanna og fyrirvinnunnar. Gæti ekki hugs-
azt, að karli og konu tækist betur að ná sáttum við móður náttúru vegna
mistaka mannkynsins í skiptum þess við hana, þegar þau taka að vinna
saman í stað þess að togast á og faðirinn hefir tekið við sínu rétta hlutverki
í viðhaldi tegundarinnar?
328