Tímarit Máls og menningar - 01.09.1978, Page 59

Konan sem færði okkur skáldið
Þorgeir Þorgeirsson skráði eftir Líneyju Jóbannesdóttur
Með eftirminnilegustu persónum sem ég hef kynnst er Elísabet Göhlsdorf,
sú sem var ástkona Jóhanns Jónssonar skálds í Þýskalandi og annaðist
hann í veikindunum seinustu árin.
Að Jóhanni látnum kom hún hingað með ösku hans og handritin sem
hann lét eftir sig. Hún mun svo hafa farið aftur til Þýskalands en ekki
orðið þar vært fyrir hetjum nasista. Þá snéri hún hingað á ný.
Þegar við hjónin fluttum heim frá Svíþjóð á stríðsárunum fengum við
um tíma leigt húsnæði í Tjarnargötu 39. Þar bjó þá Elísabet Göhlsdorf.
Og þar hófst kunningsskapur minn við hana.
Hún bjó í einu herbergi og þiljaði af horn þar sem hún var með eld-
unaraðstöðu. Það komu sárafáir til hennar, einhverjir einkanemendur sem
hún kenndi ensku eða þýsku og örsjaldan vinir Jóhanns og hennar frá
fyrri tíð. Og smndum bauð hún mér líka inn.
Eg trúi að fyrstu kynni okkar hafi orðið vegna hósta.
A hverjum morgni heyrði ég hana hósta, stundum tímunum saman.
Mér var slík raun að hlusta á hana, að ég fór niður til að vita hvort ég
gæti liðsinnt þessari útlendu, gráhærðu konu. Sjálf hafði ég verið með
berkla sem unglingur og fékk enn ljótan hósta þegar ég kvefaðist.
Hún bandaði mér frá sér í þetta sinn.
Næst þegar ég hóstaði var hún komin upp til mín með einhverja undar-
lega samsuðu af grösum og öllu mögulegu sem ég aldrei vissi hvað var.
Hún var öll í þessu. Hún sagðist hafa gefið Jóhanni þetta þegar hann átti
sem erfiðast í sambandi við hóstann. En undir lokin var hann orðinn svo
aðframkominn að það varð að leggja eyrað niður að munni hans til að
heyra hvað hann sagði.
Þegar hún talaði um Jóhann fór hún ævinlega að stara fram fyrir sig
eins og í leiðslu. Og frásögnin var mikið í hálfkveðnum setningum eins og
hún gleymdi sér í minningunum og vissi ekki af mér að hlusta.
Við urðum vinkonur.
Hún lærði aldrei að tala íslensku að verulegu gagni enda þótt hún væri
277