Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1978, Qupperneq 69

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1978, Qupperneq 69
I Guðbergsk siðbót ings- og gróðahyggju; hvernig rótleysi þjóðfélagsins (makrokosmos) gegn- sýrir heimilislífið (mikrokosmos). Af þessu leiðir að nafn bókarinnar getur staðið fyrir tvenns konar „ástir“, samtvinnaðar: annars vegar „ástir“ ís- lensku þjóðarinnar og bandarísks setuliðs (og fylgifiska þess), hins vegar „ástir“ hjóna sem búa saman við þessar aðstæður. I sögunum afhjúpar höfundur goðsöguna um sjálfstæði einkalífs gagn- vart hinu opinbera þjóðfélagslífi (sbr. 1.). En tengslin á milli þessara sviða eru gjarnan dulbúin, eða þeim afneitað, og látið líta svo út sem þau séu hvort öðru óviðkomandi. Tengslin sem sögurnar afhjúpa eru með marg- víslegum hætti, og skulu nú nefnd nokkur dæmi. 3.2. Goðsagan um friðsœlt líf í faðmi fjölskyldunnar í Nceturbreingemingu koma við sögu hjónin Sveinn og Katrín og synir þeirra tveir. Annar þeirra er sögumaður. Hann lýsir umbúðalaust viðræð- um hjónanna og Palla frænda um jarðarför fráfallins ættingja, Vagns, sem drukknaði og rak kasúldinn á land. Það er bersýnilegt að þau syrgja hann ekki og að fráfall hans og jarðarför er allt reiknað í beinhörðum pening- um: Palli stundi (...) og sagði slysið koma sem reiðarslag yfir Fríðu, þrátt fyrir góða fjársöfnun, en petiinga aldrei geta fyllt skarð fyrirvinnu; söfnunin sam- svaraði tveimur trillubátavertíðum. (38) (Leturbreyting mín.) Mikið rex upphefst, þegar deila á kostnaðinum af jarðarfararkransinum niður á hlutaðeigandi og Palli veltir fyrir sér hvort ekki hefði verið best að skríða inn fyrir girðingu hjá Kananum og tína sortulyng í krans. Það hefði verið ódýrast. Sveinn hefur í flimtingum að Katrín hafi verið í tygjum við Vagn heit- inn, þau rífast og slást, keppast við að níðast hvort á öðru. Þess vegna verður dásömun Katrínar á hjónabandinu vægast sagt kaldhæðnisleg: Hún gat auðveldlega sett sig í spor Fríðu, að vilja hafa Vagn (kasúldinn) nálægt sér, eins lengi og þessi siður leyfði; þannig er og vteri ást hjóna. (38) (Leturbreyting og innskot mitt.) Innbyrðis samskipti þessarar fjölskyldu einkennast af hatri, óánægju og þröngsýni. Þar er hinn gamalkunni feðrapýramídi lifandi kominn: faðir- inn lumbrar og níðist á konu og börnum, móðirin rexar í börnunum, og 287
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.