Són - 01.01.2003, Side 73

Són - 01.01.2003, Side 73
Ragnar Ingi Aðalsteinsson Limrur I Inngangsorð Í þessari grein verður fjallað um þróun limrunnar í íslensku um- hverfi. Fyrst er stuttlega gerð grein fyrir því hvernig hún kom inn í íslenska ljóðhefð og birt fyrsta limra sem vitað er til að hafi verið ort á íslensku. Síðan er vitnað til nokkurra dægurlagatexta undir limru- háttum þó að efnislega séu þeir mjög frábrugðnir limrum eins og þær tíðkuðust á Bretlandi þar sem bragform þeirra er upprunnið. Þá er all- ýtarleg umfjöllun um bragfræði limrunnar, einkum ljóðstafasetningu hennar. Sýnd eru dæmi um þá möguleika sem eru á stöðu ljóðstafa í limrum. Hér ber á það að líta að limra byggist á öðrum lögmálum en rímnahættirnir og reglur um stuðlasetningu og staðsetningu höfuð- stafs því lítillega frábrugðnar því sem tíðkast í eldri kveðskap á Ís- landi. Grundvallaratriðin eru þó hin sömu. Þá er bent á nokkur atriði sem ber að varast í ljóðstafasetningu þegar limrur eru ortar. Í lok greinarinnar er svo vikið að þeirri hefð sem skapast hefur meðal hagyrðinga að umgangast limruformið af heldur meiri léttúð en annað bragform og leyfa sér stundum ýmis frávik sem ekki þykja við hæfi í sumum öðrum háttum, til dæmis rímnaháttum. II Upphaf limrugerðar á Íslandi Limra er fimm línur sem oft eru byggðar á öfugum þríliðum (sem einnig má líta á sem tvo forliði eða tvöfaldan forlið, sjá síðar). Þrír bragliðir eru í fyrstu, annarri og fimmtu braglínu og tveir í þriðju og fjórðu. Endarím er venjulega AAbbA eða aaBBa. Ekki eru dæmi um annars konar rím en endarím í limrum. Limran er ung í íslenskum kveðskap. Hún er upprunnin á Bret- landseyjum þar sem hún varð vinsæl þegar á 18. öld. Fyrsta limru- kverið var prentað þar árið 1821. Þekktasta limruskáld Breta var
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104

x

Són

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Són
https://timarit.is/publication/1139

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.