Són - 01.01.2003, Side 91
Einar Sigmarsson
Nóttin skiptir litum
„Haustið er komið“ eftir Snorra Hjartarson*
I Inngangur
Það var árið 1944 að Snorri Hjartarson (1906–1986) sendi frá sér
bókina Kvæði.1 Þar er tuttugu og ein bragsmíð, sumar undir arftekn-
um eddu- og sonnettuháttum en nokkuð er um nýstárlegri brögð, til
dæmis það að nota hálfrím sem endarím.2 Á öndverðum fimmta
áratug tuttugustu aldar blésu ferskir vindar um íslenska kveðskapar-
list — forboðar formbyltandi storma — en um fyrstu ljóðabók Snorra
sýndist sitt hverjum. Braga Sigurjónssyni fannst enginn byrjanda-
bragur á henni heldur „vekja athygli, hve vel höfundur kann að fara
með bundið mál, hvað ytri búning snertir“.3 Elíasi Mar fannst
* Sex íslenskufræðingar hafa lesið yfir ljóðgreiningu þessa — á ýmsum vinnslustigum:
Sveinn Yngvi Egilsson, Þórður Ingi Guðjónsson, Dagný Kristjánsdóttir, Eysteinn
Þorvaldsson, Þórður Helgason og Kristján Eiríksson. Öll eiga þau bestu þakkir
skildar og skal ekki kennt um neitt sem betur mætti fara í lokagerðinni.
1 Um lífshlaup Snorra má lesa hjá Páli Valssyni (1990:7–8 og 1992:XIII–XX).
Ýmsar heimildir aðrar bregða upp mynd af manninum að baki skáldinu, til dæmis
viðtal í Þjóðviljanum 18. desember 1966, „Seiður í vitund manns“ (Magnús Kjartans-
son 1966); ræða hans við afhendingu bókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs 5.
mars 1981, „Án vonar ekkert líf“ (Snorri Hjartarson 1981b); viðtal í Mími 1981, „Í
ljóðlist skipta einlægni og heiðarleiki öllu máli“ (Helgi Grímsson og Þórarinn
Friðjónsson 1981); greinin „Snorri Hjartarson“ í ritinu Félagi orð eftir Matthías
Johannessen (1982:235–239) og síðast en ekki síst útfararræða séra Rögnvalds
Finnbogasonar eftir skáldið, prentuð í Lesbók Morgunblaðsins 31. janúar 1987.
2 Ýmsir hafa orðið til þess að útlista form Kvæða, til dæmis Kristinn E. Andrésson
(1949:186–189 og 1976:276–278), Helgi Hálfdanarson (1955 og 1956), Stefán
Einarsson (1961:448–449), Sverrir Hólmarsson (1968:17–23) og Páll Valsson
(1990:28–44 og 1992:XXIII–XXV). Annars hafa allmargir vikið að kveðskap
Snorra, til dæmis Hannes Sigfússon (1956), Hannes Pétursson (1960:14, 24–25),
Örn Ólafsson (1965), Guðmundur Böðvarsson (1966), Gunnar Stefánsson (1968),
Njörður P. Njarðvík (1969), Sveinn Skorri Höskuldsson (1970:33–36), Jóhann
Hjálmarsson (1971:115–125, 194), Hjörtur Pálsson (1981), Þorleifur Hauksson
(1987) og Hrönn Hilmarsdóttir (1989).
3 Bragi Sigurjónsson (1945:175, sjá líka bls. 174).