Gerðir kirkjuþings - 1995, Blaðsíða 282

Greinargerð
Er þörf á nýrri sálmabók?
Arið 1985 var skipuð sálmabókarnefnd til að gefa út sálmabókarviðbæti. Nefndin lauk
störfum 1991 með útgáfu Sálma 1991. í greinargerð nefndarinnar segir að hún hafí litið á
"starf sitt sem þátt í því sálmastarfi kirkjunnar sem stöðugt þarf að eiga sér stað." Því taldi
nefndin að líta bæri á Sálma 1991 "sem reynsluhefti, framhald núverandi sálmabókar og
skref til nýrrar bókar." Grundvallarstefna nefndarinnar var að efla almennan safnaðarsöng.
Laglína, tónhæð og útsetning voru miðuð við það. Nefndin ræddi ítarlega, bæði á ráðstefnum
sem og í samtölum við presta og organista, hvort þörf væri á nýjum sálmum til að syngja í
íslenskum söfnuðum. Niðurstaða nefndarinnar var eindregið sú að mikil þörf væri "á nýjum
sálmum til að syngja í kirkjunni, sálmum er hafa annað málfar en ýmsir hinna eldri sálma og
tala með öðrum hætti inn í aðstæður okkar tíma en hinir eldri sálmar gera."
Sálmar 1991 hafa fengið góðar viðtökur. Sérstaklega hefur verið bent á að margir sálmanna
þar hafi eflt safnaðarsönginn. Gamlir sálmar hafa verið notaðir að nýju vegna þess að þeir
hafa birst með "nýjum" sálmalögum; sálmalögum sem samin eru fyrir almennan
safnaðarsöng.
Mikil þörf er á gagngerri endurskoðun á sálmalögum íslensku þjóðkirkjunnar og
sálmasöngsbókum hennar, með það að markmiði að gefin verði út sálmabók ætluð fyrir
almennan safnaðarsöng.
Útgáfa Sálma 1991 sýnir að það hvetur söfnuðinn til söngs að hafa laglínu skrifaða við
sálmana. Sú er einnig reynsla annarra kirkna.
Systurkirkjur okkar á Norðurlöndum og í Evrópu hafa gefið út nýjar sálmabækur á
undanfömum áratug. Geysileg vinna liggur að baki þessum útgáfum. íslenska þjóðkirkjan
hefur þegar nýtt sér að nokkru leyti þá vinnu, og mun án efa fá að notfæra sér hana enn
frekar ef hún hefur vinnu við nýja sálmabók. Stöðugt sálmastarf á sér stað í þessum kirkjum
og er íslensku þjóðkirkjunni nauðsynlegt að fylgjast með því starfi og læra af því.
Sálmabókin er vafalítið mest notaða bók íslensku kirkjunnar, jafnt í kirkju sem á beimilum.
Það er brýnt að þessi mikilvæga bók sé eins góður farvegur tilbeiðslu og guðrækni og kostur
er. Ný útgáfa sálmabókar, sem hefði það markmið að efla almennan safnaðarsöng, væri góð
gjöf kirkjunnar til sjálfrar sín og til komandi kynslóðar í tilefni af 1000 ára
kristnitökuafmælinu árið 2000, við hlið nýrrar biblíuútgáfu og kristnisögunnar sem unnið er
að. Slík vinna og útgáfa fellur einnig vel að markmiðum áratugs safnaðaruppbyggingar.
Ný sálmabók þarf að taka mið af endurskoðun messunnar sem hefur átt sér stað og stendur
enn yfir.
277