Gerðir kirkjuþings - 2005, Síða 112

tilraunir til að leggja það niður. Stundum tekist það, stundum ekki. Við þessar
breytingar virðist svo sem vandinn sé ekki skoðaður í víðu samhengi, það sé ekki horft
á þau áhrif sem breytingin hafi á heildarþjónustu viðkomandi svæðis. Ljóst er að
skipulag og skipting í prestaköll væri önnur, en ef svæðin væri skipulögð frá grunni.
Til upplýsingar má nefha eftirfarandi dæmi: í Húnavatnsprófastsdæmi hefur prestum
verið fækkað í 5, þannig að nú eru þar 806 íbúar per prest. Þetta hefur leitt til þess að
vegalengdir og aðrar aðstæður í ákveðnum prestaköllum eru mjög erfiðar (sbr.
Hólmavík). Hinsvegar má nefiia Skagafjarðarprófastsdæmi. í Skagafirði eru 6 prestar
og að meðaltali 957 íbúar á prest og þar af einn með u.þ.b. helming íbúanna eða 48,4%.
Þar hafa engar breytingar orðið, þó eru samgöngur þar miklu greiðari og vegalengdir
mun styttri en í Húnavatnsprófastsdæmi.
Svo virðist sem engin skynsamleg rök séu fyrir þessum mismun milli prófastsdæma eða
innan prófastsdæma.
Svipað má segja um annars vegar Skaffafells- og Rangárvallaprófastsdæmi þar sem
prestum hefur verið fækkað (Skaftafellspr. 4 prestar og 810 íbúar á prest,
Rangárvallapr. 4 prestar og 813 íbúar á prest) og hins vegar Ámesprófastsdæmi þar sem
prestum hefur meira segja verið fjölgað um einn. Þar eru 10 prestar og 1.330 manns að
meðaltali á prest en sama ójafhvægið og í Skagafirði, einn prestur af tíu með 40%
íbúanna.
Reykjavíkurprófastsdæmi eystra er fjölmennasta prófastsdæmi landsins með u.þ.b.
78.000 íbúa (26,2% landsmanna) og 19,5 stöðugildi presta eða 4.000 manns á prest.
Meðalfjölgun síðustu fimm árin u.þ.b.1500 manns á ári eða sem nemur öllu
Barðastrandaprófastsdæminu gamla á einu ári eða Rangárvalla- eða
Skaftafellsprófastsdæmum á tveimur árum. Einnig má til upplýsingar benda á að í
Reykjavíkurprófastsdæmum erum átta einmenningsprestaköll þar sem íbúar eru alls um
42.000 eða 5.250 á prest að meðaltali.
Stundum er bent á fjölgun sérþjónustupresta á höfuðborgarsvæðinu. Hún jafnvel talin
koma til móts við vandann að einhverju leyti. En þar er fýrst og fremst um
sérþjónustupresta að ræða, með afmarkað verksvið. Þeir hafa lítil sem engin áhrif í
starfi safhaðanna í Reykjavíkurprófastsdæmi eystra.
Nauðsynlegt að auka samstarf presta í milli og útrýma einmenningsprestaköllum, ekki
eingöngu í þéttbýlinu heldur einnig á landsbyggðinni, því fognum við tilkomu 12. máls
Kirkjuþings 2005, um svæðasamstarf sókna og prestakalla.
Það virðist ljóst að hugsa þarf meira að heildarstefnu, að skipuleggja svæði sem heild
frá grunni, þannig að þjónustu verði jafiiað sem best, bæði í dreifbýli og þéttbýli.
Áhugavert væri að heyra hvort ekki hafi verið leitast eftir hugmyndum úr héraði.
Tilviljunin má ekki ráða því hvar og hvemig að þessu mikilvæga máli sé staðið.
Við teljum brýnt að þegar í stað verði lögð vinna, af hálfu biskups og biskupafundar, í
það að skilgreina hvert sé hlutverk sóknar við þær þjóðfélagsaðstæður sem við búum í
dag og hver skuli vera grunnþjónusta hverrar sóknar. í ffamhaldi af því verði skipting
110