Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2010, Blaðsíða 59

59
HRoLLVEKJUR LIGGJA TIL ALLRA ÁTTA
form sem fordæmir kynlíf,43 en slík afgreiðsla er óþarflega einföld og gerir
ekki ráð fyrir fjölmörgum tengslum kynlífs og hryllings sem hrollvekjan
gerir út á.44 Í þessu tilfelli er senan greinilega paródísk — nördinn er sá
fyrsti til að deyja inni í húsinu, höfuð hans er hreinlega slitið í sundur svo
að heilinn dettur á gólfið — auk þess að undirstrika þá líkamlegu grótesku
sem tilheyrir hefðinni og er linnulaus uppspretta hríslings og hrolls. Aðra
tilvísun má finna í atriðinu þegar stúlkan skríður upp úr kamrinum, en þar
sér áhorfandi fyrst hönd hennar stingast skyndilega upp. Í Dauðri illsku-
myndunum stingast hendur upp úr gröfum og/eða fólk er dregið ofan í
gröf þar til aðeins höndin stendur upp úr. Þessi hönd sem teygir sig upp úr
jörðinni eða öðrum ólíklegum stöðum er ein þekktasta ímynd hrollvekj-
unnar og birtist reyndar víða í Dauðum snjó, en þar stingast hendur nas-
istazombíanna stöðugt upp úr snjónum til að grípa í óheppið ungmenni.45
Þau sem eftir eru af ungmennunum eru að sjálfsögðu myrt og vandlega er
spilað með væntingar áhorfenda í bland við formúlur með því að láta tvo
piltanna líta út fyrir að vera vænlegar hetjur og eina stúlkuna vænlega
Síðustu stúlku. Sá hetjulegasti af piltunum er að sjálfsögðu drepinn í miðri
hetjudáð, en hann beitir snjósleða til að gera hakk úr zombíunum, rétt eins
og ungi maðurinn í kvikmynd Peter Jackson, Heiladauði (1992, Braindead),
notar sláttuvél til að hakka niður zombíur (og kvikmyndanördinn er í bol
sem á stendur Braindead). Hin hetjan er bitin af zombíu og til að verjast
smiti sagar hann af sér handlegginn, alveg eins og hetjan í fyrstu Dauðri
illsku-myndinni gerir, en það dugar honum þó ekki til að lifa af — enda
43 Sjá til dæmis hraðsoðna umræðu um hrollvekjuna sem kvikmyndagrein í bók
Patric Fuery, New Developments in Film Theory, Houndsmills: MacMillan, 2000,
bls. 59–60.
44 Hér má benda á kenningar um að hrollvekjan fjalli iðulega um líkamann og hið
líkamlega, yfir í kenningar um hrollvekjuna sem útrásarventil, en slík útrás hefur
augljósar kynferðislegar tilvísanir. James B. Twitchell hefur fjallað um hrollvekj-
una sem einskonar kynþroskaritúal ungmenna, Dreadful Pleasures: An Anatomy of
Modern Horror, oxford: oxford University Press, 1988, og Clover leggur áherslu á
margháttaða kynferðislega undirtóna í bók sinni Men, Women and Chainsaws og
bendir meðal annars á að í slægjum tákni ofbeldi iðulega það sama og kynlíf.
45 Reyndar hafði þessi „hönd upp úr jörðinni“ áður birst í Carrie (1976, Brian de
Palma), en það er í myndum Raimis sem atriðið verður að þessari ýktu hrollvekju-
ímynd. Eins og til að undirstrika þátt sinn í því að gera þessa senu að einu frægasta
íkoni hrollvekjunnar notar Raimi álíka atriði óspart í nýjustu mynd sinni, Dragðu
mig til helvítis (2009, Drag Me to Hell), en þar segir frá bankastarfskonu sem verður
fyrir bölvun og er að lokum dregin til helvítis — kannski svolítið eins og íslenska
bankakerfið. Hér má bæta því við að samskonar atriði er að finna í fæðingarsen-
unni í Bölvuninni II, þegar hönd kvendraugsins stingst út úr móðurinni.