Peningamál - 01.03.2006, Blaðsíða 7

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
1
7
sakir viðvarandi hárra verðbólguvæntinga. Því virðist þurfa töluvert
aðhaldssamari peningastefnu en felst í grunnspánni til að verðbólgu-
markmiðið náist innan tveggja ára.
Verðbólguhorfur hafa versnað verulega
Veruleg lækkun á gengi krónunnar og aukið undirliggjandi ójafnvægi
í þjóðarbúskapnum valda því að verðbólguhorfur eru nú verulega
verri en þær voru í desember, þótt stýrivextir Seðla bankans hafi verið
hækkaðir um hálfa prósentu frá þeim tíma.
Samkvæmt grunnspánni myndi verðbólga aukast hratt á næst-
unni, yrði komin í tæplega 5½% í lok þessa árs og ná hámarki um
mitt næsta ár er hún verður rúmlega 6%. Samkvæmt þeirri spá mun
verðbólga haldast há út spátímabilið og eru litlar líkur á því að verð-
bólgumarkmiðið náist á næstu árum nema aðhald peningastefnunnar
sé aukið verulega frá því sem nú er.
Fráviksspá sem byggist á spá greiningaraðila um þróun stýrivaxta
Seðlabankans til næstu tveggja ára og gengisþróun sem metin er út
frá óvörðu vaxtajafnvægi staðfestir þetta mat.2 Samkvæmt þeirri spá
eru verðbólguhorfur jafnvel enn verri en í grunnspánni, þrátt fyrir hærri
stýrivaxtaferil, enda gengi krónunnar nokkru lægra í fráviksspánni. Sam-
kvæmt þeirri spá er útlit fyrir að verðbólga verði um 6% eftir tvö ár.
Báðar þessar spár byggjast á ákveðnum stýrivaxtaferlum sem
verður að telja óraunsæja í ljósi þess hve verðbólguhorfur eru slæmar.
Afar ólíklegt er að Seðlabankanum takist að ná verðbólgumarkmiðinu
á spátímanum að gefnum þessum vöxtum.
Tafla I-2 Verðbólguþróun og -horfur
Breyting neysluverðs frá sama fjórðungi fyrra árs (%)
Spá með óbreyttum Spá með breytilegum
stýrivöxtum og gengi stýrivöxtum og gengi
Ársfjórðungar
2005:1 4,4 4,4
2005:2 3,2 3,2
2005:3 4,2 4,2
2005:4 4,3 4,3
Ársmeðaltal 4,0 4,0
2006:1 4,6 4,6
2006:2 4,5 4,5
2006:3 5,2 5,2
2006:4 5,4 5,3
Ársmeðaltal 4,9 4,9
2007:1 5,8 5,8
2007:2 6,2 6,4
2007:3 6,0 6,4
2007:4 5,5 6,0
Ársmeðaltal 5,9 6,2
2008:1 5,1 5,7
2. Nánar er fjallað um væntan stýrivaxtaferil fráviksspárinnar í kafla III og rammagrein VIII-2.
Út frá vaxtamun þess vaxtaferils og framvirkra erlendra vaxta er hægt að meta væntan
gengisferil krónunnar miðað við óvarið vaxtajafnvægi (e. uncovered interest parity), að
teknu tilliti til áhættuþóknunar. Nánar er fjallað um gengisferilinn í kafla VIII.
50% óvissubil
75% óvissubil
90% óvissubil
Verðbólgumarkmið
Vísitala neysluverðs
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2003 2004 2005 2006 2007
%
Mynd I-1
Ný verðbólguspá Seðlabankans – grunnspá
Spátímabil: 1. ársfj. 2006 - 1. ársfj. 2008
Heimild: Seðlabanki Íslands.