Peningamál - 01.03.2006, Qupperneq 25

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
1
25
gerði ráð fyrir eða 13,5%. Þrátt fyrir nokkurn mun í prósentum talið er
frávik niðurstöðu þjóðhagsreikninga og spár bankans aðeins rúmlega
600 m.kr.
Í nýrri spá er reiknað með að fjárfesting hins opinbera í ár verði
jafn mikil í krónum talið og áætlað var í desember, en samdrátturinn
verður minni í prósentum talið vegna meiri samdráttar í fyrra en áður
var reiknað með. Spáð er tæplega 23% vexti fjárfestingar hins opin-
bera á næsta ári. Fjárfesting ríkissjóðs mun aukast um 82% á því ári
í samræmi við langtímaáætlanir fjármálaráðuneytisins, en auk þess er
bætt við 1 ma.kr. vegna brotthvarfs varnarliðsins. Spáin gerir ráð fyrir
að fjárfesting sveitarfélaga dragist saman um 20% á árinu 2007 en
reynslan sýnir að slíkur samdráttur er algengur í kjölfar kosningaárs.
Mat á vexti íbúðafjárfestingar síðustu ára breytist vegna nýrrar
aðferðafræði Hagstofunnar
Hagstofa Íslands hefur tekið upp nýjar aðferðir við mat á íbúða-
fjárfestingu sem leitt hefur til töluverðra breytinga á áætlunum um
íbúðafjárfestingu á árunum 2001-2004. Vöxtur íbúðarfjárfestingar á
árinu 2004 virðist hafa verið mun meiri en bráðabirgðatölur frá því í
september sýndu, eða 13,8% í stað 5,7%. Vöxturinn árið 2003 var
hins vegar minni en áður var talið.
Í síðustu heftum Peningamála hefur verið lögð áhersla á að vís-
bendingar um íbúðafjárfestingu á árunum 2004 og 2005 hafi verið
misvísandi. Miklar verðhækkanir fasteigna gáfu vísbendingu um að
sterkir hvatar væru fyrir hendi til íbúðabygginga. Upplýsingar um
fjölda byggingarleyfa og innflutning helstu byggingarefna bentu til
meiri vaxtar íbúðafjárfestingar en Hagstofan hafði áætlað. Samkvæmt
fyrstu bráðabirgðatölum, sem voru gefnar út í mars á síðasta ári,
jókst íbúðafjárfesting aðeins um 3% á árinu 2004. Í september mat
Hagstofan vöxtinn ívið meiri, en bráðabirgðatölur sem Hagstofan
birti í mars í ár eru mjög nálægt spá Seðlabankans um 13% vöxt,
sem birtist í Pen ingamálum 2004/4, áður en fyrstu bráðabirgðatölur
Hagstofunnar birtust.
Hagstofan birti fyrstu áætlanir um vöxt íbúðafjárfestingar árið
2005 hinn 14. mars sl. Samkvæmt þeim var vöxtur íbúðafjárfestingar
10,3% á liðnu ári, eða 1½ prósentu minni en Seðlabankinn spáði í
desember. Fjöldi útgefinna byggingarleyfa og upplýsingar um inn-
flutning helstu tegunda byggingarefnis gætu gefið vísbendingu um
töluvert meiri vöxt.
Mikill vöxtur íbúðafjárfestingar á þessu og næsta ári
Í desember spáði Seðlabankinn 9½% vexti íbúðafjárfestingar á þessu
ári en einungis 0,6% vexti á næsta ári. Í ljósi nýrra upplýsinga um
íbúðafjárfestingu undangengin ár virðast horfur á mun meiri vexti
íbúðafjárfestingar en gert var ráð fyrir í desemberspánni. Spáð er u.þ.b.
25% aukningu á þessu ári og tæplega 16% aukningu á því næsta.
Spá um íbúðafjárfestingu byggist á nýju ársfjórðungslegu þjóð-
hagslíkani bankans. Ástæða þess að spáð er svo miklum vexti íbúða-
fjárfestingar á þessu og næsta ári er fyrst og fremst hækkun fasteigna-
verðs langt umfram hækkun byggingarkostnaðar. Ýmislegt bendir
hins vegar til þess að íbúðafjárfesting síðastliðins árs sé varfærnislega