Peningamál - 01.03.2006, Síða 65

F JÁRMÁLAMARKAÐIR
OG AÐGERÐIR SEÐLABANKANS
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
1
65
Í desember hækkuðu viðskiptavakarnir á gjaldeyrismarkaði ein-
hliða viðmiðunarfjárhæð sína í viðskiptum úr 2,5 milljónum Banda-
ríkjadala í 3 milljónir Bandaríkjadala.
Velta og gengisfl ökt
Velta á gjaldeyrismarkaði á árinu 2005 var 2.077 ma.kr., hafði vaxið
um 1.129 ma.kr. frá árinu á undan og var 859 ma.kr. meiri en árið
2001 sem var fyrra metár. Veltan á gjaldeyrismarkaði jókst mikið frá
ágúst og til ársloka samhliða útgáfu skuldabréfa í íslenskum krónum
erlendis.
Í töfl u 2 er sýnt staðalfrávik daglegra breytinga erlendra gjald-
miðla gagnvart íslenskri krónu síðustu fjögur árin. Daglegt gengis-
fl ökt mælt með staðalfráviki daglegra breytinga jókst töluvert frá
2004 til 2005. Á tímabilinu frá 25. ágúst til 30. desember, þ.e. eftir
að útgáfa skuldabréfa í íslenskum krónum erlendis hófst, var fl öktið
á gengi krónunnar gagnvart evru meira en á árinu í heild en minna
gagnvart Bandaríkjadal.
Tafl a 2. Staðalfrávik daglegra gengisbreytinga gagnvart krónu
Gengisvísitala Evra Bandaríkjadalur
2002 0,46 0,54 0,56
2003 0,50 0,56 0,69
2004 0,35 0,39 0,58
2005 0,57 0,58 0,73
20051 0,60 0,64 0,71
1. Frá 25. ágúst til 30. desember.
„Leiðrétting“ á hlutabréfaverði
Hræringar á gjaldeyrismarkaði endurómuðu á hlutabréfamarkaðnum
en það er nokkur nýjung, því að hlutabréfamarkaðurinn hér á landi
hefur frá upphafi fremur lotið sínum eigin lögmálum. Nú virðist sú
breyting vera að gerast að markaðurinn verði fyrir utanaðkomandi
áhrifum. Úrvalsvísitala hlutabréfa reis hæst um miðjan febrúar í tæp
7.000 stig eins og sjá má á mynd 2. Hún hafði þá hækkað um 25% frá
lokum síðasta árs. Í lok dags 22. febrúar hafði hún lækkað um 6,6%
og í lok dags 13. mars fór hún niður fyrir 6.000 og hafði lækkað um
tæplega 14% frá hágildinu 15. febrúar. Eftir það rétti hún úr kútnum
á ný og var 6273,45 í lok dags 17. febrúar. Hlutabréf fjármálastofnana
og fjárfestingarfyrirtækja lækkuðu mest í þessu umróti. Þrátt fyrir þetta
hafði vísitalan hækkað um 13,35% frá áramótum.
Seðlabankinn hækkaði stýrivexti tvisvar
Seðlabankinn hækkaði stýrivexti sína um 0,25 prósentur 2. desember
2005. Í kjölfarið hækkuðu vextir á millibankamarkaði fyrir lán í krón-
um nokkuð en þó ekki í öllum tilfellum til jafns við hækkun stýrivaxta
bankans. Vextir til eins dags á krónumarkaði voru mjög kvikir og tals-
verð ásókn var í endurhverf viðskipti við Seðlabankann eins og sjá má
á mynd 3. Í endurhverfum viðskiptum hinn 13. desember brá hins veg-
Mynd 2
Úrvalsvísitala hlutabréfa
Daglegar tölur 16. nóvember 2005 - 17. mars 2006
31. desember 1997 = 100
Heimild: Kauphöll Íslands.
4.500
5.000
5.500
6.000
6.500
7.000
marsfeb.jandes.nóv.
Mynd 1
Mánaðarleg velta á gjaldeyrismarkaði 2005
Ma.kr.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
0
50
100
150
200
250
300
dnosájjmamfj
Mynd 2
Vísitala gengisskráningar 2005
Daglegar tölur 4. janúar - 30. desember 2005
31. desember 1991 = 100
Heimild: Seðlabanki Íslands.
100
105
110
115
120
dnosájjmamfj
PM061_MOA.indd 65 6.4.2006 09:27:04